Kadir Gülerce
Sosyal Güvenlik Denetmeni
kgulercee@gmail.com

Doğum Yapan Kadın Sigortalının Doğum Anında Veya Sonrasında Bebeği Ölürse Bu Kişiye Doğum Sonrası Günler İçin Geçici İş Göremezlik Ödeneği Ödenir Mi?

4857 SAYILI İŞ KANUNUNDA;

Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde doğumdan önce çalıştırılmayacak sekiz haftalık süreye iki hafta süre eklenir.

Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir. (Ek cümle: 13/2/2011-6111/76 md.) Kadın işçinin erken doğum yapması halinde ise doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılmayacak süreler, doğum sonrası sürelere eklenmek suretiyle kullandırılır. (Ek cümleler: 29/1/2016-6663/22 md.) Doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü hâlinde, doğum sonrası kullanılamayan süreler babaya kullandırılır. (Madde 74)

5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNDA;

Analık sigortası kapsamında olanlara doğumdan önceki ilk 8 haftalık, çoğul gebelik halinde ilk 10 haftalık; doğumdan sonraki sürede ise ilk 8 haftalık çalışmadığı her güne geçici iş göremezlik ödeneği ödenebilmesi için;

1) Doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması,

2)İstirahatli olduğu süre içinde iş yerinde çalışmamış olması, (Sigortalı kadının isteği ve hekimin onayı ile doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışma durumu hariç)

3) İstirahatin başladığı tarihte sigortalılık niteliğinin yitirilmemiş olması,

4) Doğum olayının canlı veya ölü olarak gerçekleşmiş olması, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanların analıkları halinde, ayrıca genel sağlık sigortası dâhil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması, gerekmektedir. (2016/21 Sayılı Genelge 5.2.2)

Yukarıda konuyla ilgili mevzuatlar gösterilmiştir. İş kanununda doğum yapan kadının doğumdan önceki 8 ve doğumdan sonraki 8/10 hafta çalıştırılamayacağı açıkça düzenlenmiştir.

İş kanununda annenin vefatı halinde bu sürenin babaya kullandırılacağı yazılmıştır. Fakat doğum anında veya doğum sonrasında bebeğin vefatı halinde işyerinde kadın sigortalının çalıştırılıp çalıştırılmayacağıyla ilgili ayrıca bir madde konulmamıştır.

Kanun koyucu burada bebeğin durumuyla ilgili bir düzenleme yapmamış, her durumda kadına doğumdan sonra ki sürede çalışmama hakkı tanımıştır. Sonuçta doğum yapan kadın sigortalının bebeği vefat etmiş olsa da hem sağlık açısından hem de ruhsal açıdan kendisini toplaması adına kanun koyucunun konuyla ilgili herhangi bir sınırlama getirmediği düşüncesindeyim.

Aynı şekilde 5510 sayılı kanunda da doğum yapan kadının durumu ele alınmış ve bu süreç analık adı altında düzenlenmiştir. Doğum yapan kadının belli şartları sağlaması durumunda kendisine iş kanununda belirlenen süreler oranında geçici iş göremezlik (rapor parası) ödeneği verileceği kanunda belirtilmiştir.

Alt mevzuatta hangi durumlarda doğum yapan kadına iş göremezlik ödeneği verileceği düzenlenmiş ve orada açıkça doğumun ölü veya sağ gerçekleşmesi durumunda ödeneğin verileceği belirtilmiştir.  

5510 sayılı kanunda da doğum sonrası bebeğin durumu dikkate alınmamış, doğum olayının gerçekleşmesinin yeterli olacağı belirtilmiştir.

SONUÇ OLARAK;

4857 Sayılı İş Kanunu ve 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereği kadın sigortalının doğum yapması halinde kendisine 16 veya 18 haftalık istirahat süresi verilmelidir.

İstirahatli olduğu bu sürelerde geçici iş göremezlik ödeneği alma şartlarını sağlıyorsa kendisine bu süreler kadar ödenek (rapor parası) ödenmesi gerektiği kanunda düzenlenmiştir.

Yani kadın sigortalının bebeğinin doğum sırasında veya doğum sonrasında vefat etmesi kendisine verilecek izin sürelerine ve rapor ücretine mani olmayacaktır.

17.03.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.