Kadir Demirbaş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
vergi.uzmani@yandex.com

Yurt Dışı İştirak Kazançları Vergiye Tabi Midir?

Türkiye’de tam mükellefiyete tabi kurumlar vergisi mükellefleri, yurt dışında bulunan şirketlere ortak olduklarında, bunlardan elde edilen kazançlar belli şartlar dahilinde istisnadır.

Yurt içindeki iştirakimiz olan tam mükellef kurumdan elde edilen kazanç 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu 5/1-a-1 kapsamında vergiden istisna edilmiştir. Ancak, yurt dışındaki iştirakimizden elde edilen kazanç şartlar sağlanırsa istisna edilmiştir, eğer bu şartlar sağlanmazsa istisna değil vergiye tabi olacaktır.

İstisnadan yararlanabilmek için;

- İştirak edilen kurumun anonim veya limited şirket niteliğinde bir kurum olması,

- İştirak edilen kurumun kanuni ve iş merkezinin Türkiye’de bulunmaması,

- İştirak payını elinde tutan kurumun, yurt dışı iştirakin ödenmiş sermayesinin en az %10’una sahip olması,

- İştirak kazancının elde edildiği tarih itibarıyla, iştirak payının kesintisiz olarak en az bir yıl süre ile elde tutulması,

- İştirak kazancının (kar payı dağıtımına kaynak olan kazançlar üzerinden ödenen vergiler de dahil olmak üzere) iştirak edilen kurumun faaliyette bulunduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az %15 oranında; iştirak edilen yabancı kurumun esas faaliyet konusunun finansman temini veya sigorta hizmetlerinin sunulması ya da menkul kıymet yatırımı olması durumunda, iştirak edilen kurumun faaliyette bulunduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az Türkiye’de uygulanan kurumlar vergisi oranında, gelir ve kurumlar vergisi benzeri toplam vergi yükü taşıması,

- İştirak kazancının, elde edildiği hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi,

gerekmektedir. 

Değerlendirme

Yurt dışı iştirak kazanç istisnasından yararlanabilmek için, belirtilen şartların hepsinin sağlanması gerekmektedir. Bunlardan bir tanesi eksik olursa elde edilen kazanç vergiye tabi olacaktır. Örneğin; iştirak hissemiz %20 iken, hissemiz hesap dönemi içerisinde yapılan satışlarla son bir ayda %5’e düşmüşse, en az %10’una sahip olma şartını ihlal ettiğinden dolayı istisnadan yararlanması mümkün değildir.

Yurt dışındaki inşaat, onarım, montaj işleri ve teknik hizmetlerin yapılabilmesi için ilgili ülke mevzuatına göre ayrı bir şirket kurulmasının zorunlu olduğu durumlarda, özel amaç için kurulduğunun ana sözleşmelerinde belirtilmesi ve fiilen bu amaç dışında faaliyetin bulunmaması şartıyla, söz konusu şirketlere iştirak edilmesinden elde edilen kazançlar için belirtilen şartlar aranmaz.

Vergi yükünü hesaplarken; iştirak kazançlarının, kar payı dağıtımına kaynak olan kazançlar üzerinden ödenen vergiler dahil olmak üzere doğduğu ülke kanunları uyarınca en az %15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri bir vergi yükü taşıması gerekmektedir. Örneğin; Tam mükellef (A) A.Ş. kanuni ve iş merkezi Fransa’da bulunan ve sigorta hizmeti alanında Fransa’da ve Almanya’da faaliyet gösteren limited şirket niteliğindeki (B) kurumunun ödenmiş sermayesine %20 oranında iştirak etmektedir. (Y) kurumu hem Fransa’da hem de Almanya’da kurumlar vergisi ödemektedir. Bundan dolayı Almanya’da ödediği vergiler, vergi yükü hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.

Yurt dışı iştirak kazançları istisnasından kazancın elde edildiği geçici vergi dönemleri itibarıyla da yararlanabilir. Ancak, geçici vergi dönemleri açısında, kazançların beyannamenin verileceği tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi gerekmektedir.

Türkiye’ye transfer edilen yurt dışı iştirak kazançlarının, Türk Lirasına çevrilme zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak, ortaya çıkan olumlu veya olumsuz kur farkları istisna tutarının tespitinde dikkate alınmayacaktır.

Türkiye’de yerleşik kurumların yurt dışından elde ettiği iştirak kazançlarının vergilendirilmesinde uluslararası anlaşmalar hükümleri de dikkate alınması gerekmektedir.

Kaynak:

- 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu

- Kurumlar Vergisi Genel Tebliği 

18.05.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.