Kadir Demirbaş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
vergi.uzmani@yandex.com

Matrah Artırımı Hakkında Genel Bilgiler

Yasa teklifine göre;

Kanun teklifinin genel esaslarını düzenleyen 1’inci maddesine göre ağırlıklı olarak 30 Nisan 2021 tarihinden önce oluşan borçlar ve faizleri yapılandırma kapsamında olacak:

30 Nisan 2021 tarihinden önceki döneme ilişkin beyana dayalı vergiler, vergi cezaları, gecikme faizi ve gecikme zammı.

2021 yılına ilişkin 30 Nisan 2021 öncesi tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları 30 Nisan 2021 öncesi yapılan tespitlere ilişkin vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları ile idari para cezaları.

Yapılandırmayı düzenleyen 2’nci maddeye göre şu borçlar kapsamda olacak:

Vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz gelmemiş bulunan vergilerin ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı gecikme faizi ve gecikme zammı, bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi cezaları, iştirak nedeniyle kesilmiş vergi cezaları, çeşitli idari para cezaları, Ticaret Bakanlığı’nın takibini yaptığı gümrük vergilerinin ödenmemiş kısmı ile bunlara bağlı faiz ve cezalar, ihtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk etmiş olan vergiler, ödenmemiş su, atık su bedelleri, katı atık bedelleri yapılandırma kapsamına girmektedir.

Kasa, Ortaklar ve Sabit Kıymetler kayıtlarının düzeltilmesi

Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31.12.2020 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında var olan ancak gerçekte bulunmayan kasa mevcutları ve ortaklara borçlu bulunduğu tutarla arasındaki net alacak tutarlar ile bunlarla ilgili diğer hesaplar 31.08.2021 tarihine kadar bağlı bulundukları vergi dairesine beyan ederek kayıtlarını düzeltebilirler.

Daha önceki düzenlemelerde olduğu gibi vergi oranı yüzde 3 hesaplanacaktır.

Stok affında KDV’nin yarısı ödenecek

Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, işletmelerinde mevcut olduğu halde kayıtlarında yer almayan, emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları rayiç bedel üzerinden 31 Ağustos 2021 tarihine kadar deftere kayıt ettirebilecekler. Bildirime dahil edilen kıymetler için amortisman ayrılmayacak.

Bunlar için tabi oldukları oranların yarısı esas alınarak KDV hesaplanacak ve ayrı bir beyanname ile beyan edilerek ödenecek.

İşletmeye kayıt ettirilen ürünlerden ÖTV’ye tabi olanlar ise beyan tarihindeki emsal bedel üzerinden ÖTV’si ödenecek.

Aynı şekilde kayıtlarda yer aldığı halde işletmelerde bulunmayan mallar için ise vergi yükümlülükleri yerine getirilerek kayıt ve beyanlara intikal ettirilebilecek.

Kesinleşmemiş veya dava aşamasında olan alacaklar

Teklifin kanunlaşması ve yayım tarihi itibarıyla ilk derece yargı mercilerine dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, resen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklarda; vergilerin/gümrük vergilerinin yüzde 50’si ile bu tutara ilişkin faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı yerine bu kanun yayım tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın; bu kanunda belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla vergilerin/gümrük vergilerinin yüzde 50’si faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek. Uyuşmazlığın bulunduğu istinaf ve Danıştay safhaları, davaların kabul ret ya da kısmen kabul kısmen ret olması durumuna göre de, kanundan yararlanmak mümkün olacak.

İnceleme ve tarhiyat aşamasında bulunan işlemler

Kanunun yayımı tarihinden önce başlanıldığı halde, tamamlanmamış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine kanunun matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla devam devam edilecek.

Vergi incelemesi bittikten sonra tarh edilen vergilerin %50’si ile bu tutara gecikme faizi yerine bu kanun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ile bu tarihten sonra ihbarnamenin tebliği üzerinden belirlenen dava açma süresinin bitim tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizinin tamamının, vergi aslına bağlı olmayan cezalarda cezanın yüzde 25’inin; ihbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde yazılı başvuruda bulunarak, ilk taksit ihbarnamenin tebliğini izleyen aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde altı eşit taksitte ödenmesi şartıyla vergi aslının yüzde 50’sinin, vergi aslına bağlı olmayan cezalarda yüzde 75’inin, vergilere kanunun yayımı tarihine kadar uygulanan gecikme faizinin ve vergi aslına bağlı cezalarının tamamının tahsilinden vazgeçilmesi öngörülmektedir.

Değerlendirme

• 31 Ağustos 2021 tarihine kadar matrah artırımı başvurusunun yapılması gerekiyor.
• Hesaplanan vergileri peşin ödemek isteyenler 30 Eylül’e kadar bu ödemeleri yapabilir.
• İlk taksit ödeme süresi içerisinde peşin ödeme yapanlara hesaplanan vergiler üzerinden yüzde 10 indirim yapılması planlanıyor.
• Taksitle ödeme yapacaklar için ilk taksit 30 Eylül’e kadar ödenebiliyor.
• 213 sayılı Vergi Usul Kanunu 359/b göre;  defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler” matrah artırımından yararlanamıyor.
• Asıl veya suretleri tamamen veya kısmen sahte olarak düzenlenen belgeleri kullananlar, matrah artırımı hükümlerinden yararlanabiliyor.
• Terör suçundan hüküm giyenler ve yasa teklifinde (5.inci maddesinin 9.ncu fıkrası) sayılan terör örgütleri ve milli güvenlikle ilgili yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında inceleme ve araştırma yapılması talep edilenler de matrah artırımı imkânından yararlanamıyor.
• Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödeme gerçekleşmediğinde, ‘madde hükmünden yararlanılamaz’ şeklinde konu açıklanıyor. Ayrıca gecikme zammıyla (aylık 1.60 oranında) beraber yeni hesaplanan (arttırılan) vergilerin takip ve tahsiline devam olunacağı da belirtiliyor. Dolayısıyla matrah artırımı yapılıp süresi içinde yeni hesaplanan vergi ödenmezse vergi barışı bozuluyor, bu yasada tanınan haklardan yararlanma hakkı ortadan kalkıyor.

YIL	KURUMLAR VERGİSİ MATRAH ARTIRIM ORANI (%)	ASGARİ ARTIRILACAK KURUMLAR VERGİSİ MATRAH TUTARLARI
		ASGARİ MATRAH/VERGİ	KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ	VERGİ ORANI
2016	35	Matrah	94.000	20
		Vergi	18.800
2017	30	Matrah	99.600	20
		Vergi	19.920
2018	25	Matrah	105.800	20
		Vergi	21.160
2019	20	Matrah	112.400	20
		Vergi	22.480
2020	15	Matrah	127.500	20
		Vergi	25.500

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ İÇİN MATRAH ARTTIRIMI

GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ İÇİN MATRAH ARTIRIMI

YIL	GELİR VERGİSİ MATRAH ARTIRIM ORANI (%)	ASGARİ ARTIRILACAK GELİR VERGİSİ MATRAH TUTARLARI
		ASGARİ MATRAH/VERGİ	BİLANÇO VE SERBEST MESLEK	İŞLETME ESASI	BASİT USUL	SADECE GMSİ	DİĞER GELİR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ	VERGİ ORANI
2016	35	Matrah	47.000	31.900	4.700	9.400	31.900	20
		Vergi	9.400	6.380	940	1.880	6.380
2017	30	Matrah	49.800	33.200	4.980	9.960	33.200	20
		Vergi	9.960	6.640	996	1.992	6.640
2018	25	Matrah	52.900	35.250	5.290	10.580	35.250	20
		Vergi	10.580	7.050	1.058	2.116	7.050
2019	20	Matrah	56.200	37.500	5.620	11.240	37.500	20
		Vergi	11.240	7.500	1.124	2.248	7.500
2020	15	Matrah	63.700	42.500	6.370	12.740	42.500	20
		Vergi	12.740	8.800	1.274	2.548	8.800

• Artırılacak matrahlar üzerinde %20 oranında vergi hesaplanacak olup, Kanunun 2’nci maddesi ve 3’üncü madde hükümlerinden yararlanmamış olmaları şartıyla beyannamelerini süresinde veren ve vergileri zamanında ödeyenlerde bu oran %15 olarak uygulanacaktır.
• GMSİ nedeniyle GVK 21.maddesinde yer alan istisna hükümleri uygulanmayacaktır.
• Tamamının ilk taksit içinde ödenirse vergiler üzerinde %10 indirim yapılacaktır.
• İkişer aylık dönemler halinde en fazla 6 taksit yapılacaktır.

KDV MATRAH ARTTIRIMI

YIL	KDV MATRAH ARTIRIMI ORANI (%)
2016	3
2017	3
2018	2,5
2019	2
2020	2

Yukarıda belirtilen Yıllık KDV matrahları üzerinden ilgili yıla ait oran uygulanarak KDV hesaplanır

GELİR VERGİSİ STOPAJI MATRAH ARTTIRIMI

YIL	GELİR VERGİSİ STOPAJI ARTIRIM ORANI (%)
2016	6
2017	5
2018	4
2019	3
2020	2

28.05.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.