Kadir Demirbaş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
vergi.uzmani@yandex.com

Ücret Geliri Elde Edenlerin Yıllık Beyanname İle İlgili Püf Noktaları

Tek İşverenden Alınan Ücretler

2020 yılında tek işverenden alınmış ve kesinti suretiyle vergilendirilmiş ücret gelirlerinin vergi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2020 yılı için 600.000 TL) aşması durumunda yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekecektir. Ücret gelirleri, vergi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2020 yılı için 600.000 TL) aşmazsa yıllık beyanname verilmeyecek, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde bu gelirler beyannameye dâhil edilmeyecektir.

Birden Fazla İşverenden Alınan Ücretler

Birden fazla işveren tevkif yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde edilmesi durumunda;

• Birinci işverenden aldıkları ücret gelirleri de dahil olmak üzere ücretleri toplamının gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2020 yılı için 600.000 TL) aşması,
• Birden fazla işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birden sonraki işverenden alınan ücretleri toplamının gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2020 yılı için 49.000 TL) aşması,

halinde, ücret gelirleri yıllık beyanname ile beyan edilecektir.

Bu durumda; birden sonraki işverenden alınan ücretlerinin toplamı, vergi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan 2020 yılı için 49.000 TL’lik tutarı aşmamakla birlikte birinci işverenden elde edilen dahil, ücret gelirleri toplamı vergi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan 2020 yılı için 600.000 TL’lik tutarı aşan mükelleflerin yıllık beyanname vermesi gerekmektedir.

Birden fazla işverenden ücret alınması halinde, birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağı ücretli tarafından serbestçe belirlenecektir.

Özel Sektör İşyerlerinde Çalışanlar Açısından Tek İşveren/Birden Fazla İşveren Fazla İşveren Tespiti

Aşağıdaki hallerde, hizmet erbabının ücretlerinin tek işverenden elde edildiği kabul edilecektir:

• İki ayrı özel sektör firmasının birleşmesi (devir, nev’i değişikliği ve bölünme halleri dahil).
• 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında asıl işveren-alt işveren ilişkisi kurulan yerlerde çalışan hizmet erbabının, yıl içinde alt işvereninin değişmesi.
• Ortaklık halinde faaliyette bulunan işyerlerinde, ortaklardan herhangi birinin değişmesi.

Aşağıdaki hallerde ise hizmet erbabının ücretlerinin birden fazla işverenden

elde edildiği kabul edilecektir:

• Bir özel sektör işvereninin yanında çalışan hizmet erbabının, yıl içerisinde bu işverenden elde ettiği ücretinin yanı sıra, başka bir özel sektör işvereninden ya da kamu kurum veya kuruluşundan da elde ettiği ücret gelirleri.
• Aynı takvim yılı içinde bir özel sektör işverenin yanında çalışmakta iken, işten ayrılarak başka bir özel sektör işverenin yanında ya da kamu kurum veya kuruluşundan çalışmaya başlanılması nedeniyle elde ettiği ücret gelirleri.
• Aynı takvim yılı içinde, gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerin yanında çalışan hizmet erbabının, söz konusu mükelleflerin ortağı oldukları iş ortaklığı veya adi ortaklıkları bünyesinde çalışmaya başlamaları halinde elde ettikleri ücret gelirleri.

Ücret Gelirine İlişkin Örnekler

Örnek 1: Bir gerçek kişi, 2020 yılında üç ayrı işverenden ücret geliri elde etmiş ve ücretlerin tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiştir.

Birinci işverenden alınan ücret	90.000 TL
İkinci işverenden alınan ücret	20.000 TL
Üçüncü işverenden alınan ücret	10.000 TL
Beyan edilecek gelir tutarı	Yok

Birinci işverenden alınan ücret hariç, ikinci ve üçüncü işverenden alınan (20.000 + 10.000) 30.000 TL ücretler toplamı 49.000 TL’lik beyan sınırını aşmadığı için ve birinci işverenden alınan ücret dahil ikinci ve üçüncü işverenden alınan (90.000 + 20.000 + 10.000) 120.000 TL ücretle toplamı da 600.000 TL’lik beyan sınırı aşmadığı için ücret gelirinin tamamı beyan edilmeyecektir.

Örnek 2: Yabancı ülke konsolosluğunda çalışan ve ücret istisnasından yararlanmayan Türk uyruklu gerçek kişi, 2020 yılında 270.000 TL ücret geliri elde etmiştir. Ödevlinin eşi çalışmamakta ve 1 çocuğu bulunmaktadır.

Ücret geliri	270.000 TL
Sigorta prim ve işsizlik sigortası prim ödemesi ( 270.000 x %15)	40.500 TL
Kalan	229.500 TL
Matrah	229.500 TL
Hesaplanan gelir vergisi	61.395 TL
Mahsup edilecek asgari geçim indirimi tutarı	3.575,75 TL
Ödenecek gelir vergisi	57.819,25 TL
Damga vergisi	97,20 TL

Örnek 3: Bir gerçek kişinin, 2020 yılında elde ettiği gelirlere ilişkin bilgileri;

Birinci işverenden elde ettiği ücret	150.000 TL
İkinci işverenden elde ettiği ücret	70.000 TL
Beyan edilecek gayri safi ücret tutarı	220.000 TL

İyi ayrı işverenden ücret geliri elde etmekte olup, ücretlerin tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş bulunmaktadır. Yıl içinde en fazla ücret aldığı işvereni aracılığıyla asgari geçim indirimi uygulamasından yararlanmıştır.

İkinci işverenden elde edilen ücret gelirinin beyan sınırını aşıp aşmadığının tespiti için; elde edilen 70.000 TL’lik ücret gelirinden bu gelire isabet eden % 14 sigorta primi ve % 1 işsizlik sigortası primi toplamı olan %15 oranı çıkarılacaktır.

Buna göre, 70.000-(70.000x%15)=59.500 TL’dir. Birden sonraki işverenden alınan ücret 2020 yılı için 49.000 TL’lik beyan sınırını aştığı için, birinci ve ikinci işverenden alınan toplam (150.000+70.000) 220.000 TL ücret tutarının beyan edilecektir.

Yıl içinde (29.895+11.994) 41.889 TL kesinti yoluyla vergi (Asgari geçim indirimi mahsup edilmeden önceki vergi tevkifatı tutarı) ve (220.000x%15) 33.000 TL sigorta primi ödemiştir.

Ayrıca 2020 yılında kendisine, eşine ve küçük çocuklarına ilişkin 25.000 TL eğitim ve sağlık harcamasında, Yeşilay’a 19.000 TL bağışta bulunmuştur.

Buna göre; mükellefin yapmış olduğu eğitim ve sağlık harcaması tutarı olan 25.000 TL, beyan edilen gelirin %10’u olan (187.000x%10) 18.700 TL’nin üstünde olduğu için 25.000 TL değil, 18.700 TL olarak indirim yapılacaktır. Yeşilay’a 19.000 TL’lik bağışın tamamı vergi matrahından indirilecektir.

Ücret geliri	220.000 TL
Sigorta primi ve işsizlik sigorta prim ödemesi	33.000 TL
Kalan	187.000 TL
Eğitim ve sağlık harcaması	18.700 TL
Yeşilay’a yapılan bağış	19.000 TL
İndirimler toplamı	37.700 TL
Vergiye tabi gelir	149.300TL
Hesaplanan gelir vergisi	35.781 TL
Mahsup edilecek gelir vergisi	41.889 TL
Ödenecek gelir vergisi	0 TL
İade edilecek gelir vergisi	6.108 TL
Damga vergisi	97,20 TL

19.03.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.