Kadir Demirbaş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
vergi.uzmani@yandex.com

Hurdaya Ayrılan Araçlar İle Pert Olarak Ayrılan Araçlar Arasındaki Farklar ve Muhasebe Kayıtları

Aracın hurdaya ayrılması ve pert olarak işleme alınması hem uygulama açısından hem de vergi kanunları açısından farlılık göstermektedir. Hurdaya ayrılması aracın artık kullanamayacak hale gelmesi ve trafikten düşürülmesi anlamına gelmektedir. Pert olması ise aracın kullanılabilecek olması anlamına gelir. Bundan dolayı ikisi tamamen farklı bir olaydır. Yapılacak muhasebe kayıtları da farklı olacaktır.

1.HURDA

Öncellikle hurda konusuna değineceğiz. Araçların hurdaya ayrılması konusu için bir takım şartlar aranmaktadır. Araçlar sahiplerinin dilekçesi üzerine vergi dairesinden vergi borcunun bulunmadığına dair ilişik kesme ve hurda ayırma sakınca yoktur belgesi aldıktan sonra muayene istasyonlarından gerekli işlemleri yapılır. Tescil belgesine hurdaya çıkarılmıştır yazıldıktan sonra tescil belgesi sahiplerine geri verilir. Trafik belgesi ile tescil plakaları geri alınarak iptal edilir. Parçalara ayrılıp kullanılabilir. Hurdaya ayırma işlemleri aracın en son tescil olduğu ilde yapılır. Elektronik ortamlarda vergi dairesine veriler aktarılır. Vergi kaydından düşürülmüş olur.

Hurda olarak tescil edilen araçlar gerek sigorta şirketine gerekse de diğer şahıslara teslimi KDV 17/4-g araç teslimi olarak değil hurda metal satışı dikkate alınır.

Örnek 1:

Hurda

Maliyet bedeli 50.000,00 TL araç, birikmiş amortisman 40.000,00 TL

----------------------------------/----------------------------------

294. Elden Çık. St. Ve MDV       50.000

257. Birikmiş Amortismanlar    40.000  

                                                                 254. Taşıtlar                             50.000

                                                                 299. Birikmiş Amortismanlar40.000

----------------------------------/-------------------------------------

Aktifinde bulunan bir araç için hurdaya ayırma işlemi yapılmıştır. Hurdaya ayrılan araç için iktisadi ömrü dolana kadar amortisman işlemleri devam eder.

Hurda aracın kayıtlardan çıkarılması muhasebe kaydı

----------------------------------/-------------------------------------

299.Birikmiş Amortismanlar 50.000

                                               294.Elden Çık. St. Ve MDV 50.000

-----------------------------------/-----------------------------------------           

2.PERT

Pert, kaza sonucu aracın kullanılmaz hale gelmesi veya araçta ciddi değer kaybının olması şeklinde tanımlayabiliriz. Bu durum da yapılacak işlemler, hurdaya göre farklılık arz etmektedir. Bu işlemi bir örnekle anlatalım.

Örnek 2:

03.04.2017 tarihinde 70.000,00 TL ticari araç alınmıştır.

31.12.2017 tarihinde 28.000,00 TL amortisman ayrılmıştır.

13.01.2018 tarihinde araç pert olmuştur. Kasko değeri 80.000,00 TL.

Sigorta şirketi 89.000,00 TL tazminat ödemiştir.

Aracıda 17.01.2018 tarihinde 30.000,00 TL sigorta şirketine satmıştır.  Satış sözleşmesine pert hasarlı olduğundan çekme belgeli şerh konulmuştur.

--------------------------/---------------------------

102. Bankalar              89.000

                        679. Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar 89.000

Sigorta tazminatının şirket banka hesabına gelmesi

---------------------------/----------------------------

--------------------------/--------------------------------

257.Birikmiş Amortismanlar 28.000,00

136.Diğer Çeşitli Alacaklar    30.000,00

689.Diğ. Ol. Gid. Ve Zar.         16.576,27

                                   254. Taşıtlar               70.000,00

                                   391 Hesaplanan KDV  4.576,27

Araç satışı

---------------------------/------------------------------

28.03.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.