Kadir Demirbaş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
vergi.uzmani@yandex.com

Örtülü Sermaye ve Transfer Fiyatlandırması Tablolarının Doldurulması

5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu 12.maddesi Örtülü Sermaye ve 13.maddesi Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı olan maddeleri beyanname üzerinde örnekle anlatacağız.

Örtülü Sermaye, İlişkili kişilerden alınan borç paraların herhangi bir tarihte şirketin öz sermayesinin üç katını aşan kısmı, ilgili dönemde örtülü sermaye sağlandığını gösterir. Örneğin, şirket öz sermayesinin üç katına kadar olan kısmı için şirket ortağına faiz ödemişse bunu döneme ait gider olarak kayıtlara geçirebilir. Ancak, öz sermayenin üç katını aşan kısmı için gider olarak yazamaz, KKEG olarak dikkate alır. Bu kural geçici vergi dönemleri içinde geçerlidir.

Örtülü Sermaye, Kurumun dönem başı öz sermayesinin sıfır veya negatif değerler taşıması halinde söz konusu kurumun ortak ve ortaklarla ilişkili kişilerden yaptığı tüm borçlanmalar örtülü sermaye olarak kabul edecektir.

Teminat olarak verilen taşınmazlar örtülü sermaye kapsamına girmemektedir. Teminatlar karşılığında alınan krediler ise örtülü sermaye kapsamına girmektedir.

Kurumun kasasında veya bankada bulunan yerli veya yabancı paralar ile her an nakde çevrilebilen çekler, altın, devlet tahvili, Hazine Bonosu, Toplu Konut İdaresince çıkarılan veya BİST’de işlem gören hisse senetleri, tahvil ve bonolar nakdi teminat niteliğindedir. Bunların dışında kalan her türlü teminat madde uygulamasında gayri nakdi teminat olarak kabul edilecektir. 

Transfer Fiyatlandırması ise ilişkili şirketler arasında hesap dönemi içerisinde kendi aralarında yaptığı mal alım satım, ödünç para alış veriş vb. konular için düzenleme yapılmıştır.

TRANSFER FİYATLANDIRILMASI FORMUNUN DOLDURULMASI

1-Transfer Fiyatlandırması Kapsamındaki İlişkili Kişilere İlişkin Bilgiler
	Yurt içinde Bulunan İlişkili Kişi Adı-Unvanı	Vergi Kimlik No/T.C. Kimlik No	Yurt Dışında Bulunan İlişkili Kişi Adı-Unvanı	İlişkili Kişinin Bulunduğu Ülke
1.
2.
3.
4.

 

Tabloda öncellikli olarak transfer fiyatlandırılmasına hangi firmaların girdiğinin tespit etmek amacıyla, tablo doldurulup, tespitinin yapılması gerekir.

Bunu yaparken ilişkili kişilerin tespitinin yapıldıktan sonra tablonun doldurulması gerekir. Ortakların eşleri, ortakların veya eşlerinin üstsoy ve altsoyu ile üçüncü derece dâhil yansoy hısımları ve kayın hısımları da ilişkili kişi sayılır. Daha sonra tabloyu kişi ve firmaların unvanlarını istenilen şekilde yazılır.

2-İlişkili Kişilerle Gerçekleştirilen Transfer Fiyatlandırılmasına İlişkin İşlemler
		Alım (TL)		Satım (TL)
	A. Varlıklar
1.	Hammadde-Yarı Mamul
2.	Mamul-Ticari Mallar
3.	Gayri Maddi Haklar/Varlıklar (Edinilen veya kullanılan)
4.	Kiralamalar
5.	Diğer ( Belirtiniz )
	B.Hizmetler
1.	İnşaat-Onarım-Teknik
2.	Araştırma ve Geliştirme
3.	Komisyon
4.	Diğer ( Belirtiniz )
	C.Mali İşlemler
1.	Ödünç Para/Kredi-Faiz	Anapara	Faiz	Anapara	Faiz
2.	Gayri Nakdi Krediler
3.	Mevduat/Repo-Faiz
4.	Vadeli İşlemler ( Türev Ürünler )
5.	Menkul Kıymetler
6.	Sigorta
7.	Diğer ( Belirtiniz )
	D.Diğer İşlemler
1.	İkramiye ve Benzeri Ödemeler
2.	Grup İçi Hizmetler
3.	Diğer ( Belirtiniz )
	Yapılan İşlemlerin Toplamı

Yukarıdaki tabloda A. Varlıklar bölümünde 1,2,3,4 ve 5 nolu satırlarda alım sütunu bölümünde ilişkili kişilerden alınan hammadde, yarı mamul, mamul, ticari mallar, gayri maddi haklar, kiralamalar ve bunların dışında kalan diğer alımlar KDV hariç tutarları yazılacaktır.

3-Mali İşlemler Ayrıntı
		Alım Ana Para ( TL )	Alım Faiz ( TL )	Satım Ana Para ( TL )	Satım Faiz ( TL )
1.	Ödünç Para/Kredi -Faiz
2.	Gayri Nakdi Krediler
3.	Mevduat/Repo -Faiz
4.	Vadeli İşlemler (Türev Ürünler )
4.1	Forward
4.2	Futures
4.3	Opsiyon
4.4	Para Swapı
4.5	Faiz Swapı
5.	Menkul Kıymetler

3 nolu tabloda belirtilen kısımlar tutarları yazıldıktan sonra 2 nolu tabloda ilgili olan kısımlara  otomatik olarak gelecektir.

4-Transfer Fiyatlandırılmasına Konu Olan İşlemlerde Kullanılan Yöntemler
Açıklama	Alım ( TL )	Satım ( TL )
Karşılaştırılabilir Fiyat Yöntemi
Maliyet Artı Yöntemi
Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi
Kar Bölüşüm Yöntemi
İşleme Dayalı Net Kar Marjı Yöntemi
Mükellefçe Belirlenen Yöntem
Toplam İşlem Tutarı

4 nolu tabloda diğer tabloların toplam tutarları yazılacaktır. Düşüncemiz imalat yapan firmalarda Maliyet Artı Yöntemi, İmalat yapmayan alım satım yapan firmalar Karşılaştırılabilir Fiyat Yöntemini seçebilirler.

5- Örtülü Sermaye Uygulamasına İlişkin Bilgiler
Aktif Toplamı
Toplam Borçlar
Öz Sermaye Tutarı
Toplam Faiz Giderleri
Toplam Kur Farkı Giderleri
Ortak veya Ortakla İlişkili Kişilerden Temin Edilen Borçların En Yüksek Olduğu Tarihteki Toplam Tutarı

Aktif toplamı ve toplam borçlar kısmına hesap dönemi başında çıkartılmış olan bilançosunda yer alan kalemlere göre tutarlar yazılacaktır.

Öz Sermaye ise, 1 Seri No lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin 12.1.5 bölümünde yer alan açıklamalar dikkate alınarak doldurulacaktır.

Toplam faiz giderleri ile toplam kur farkı giderleri Kurumlar Vergisi Kanunu 12.maddesine göre dikkate alınarak 5 nolu tabloya ilgili kısımlara yazılacaktır. Bu tablo ortaklar tarafından verilen borcun ( 331 Ortaklardan Alacaklar ) yıl içerisindeki her hangi bir tarihte Öz Sermayenin üç katını aşmıyorsa, bu tablo doldurulmayacaktır. Dönem başı öz sermayenin her hangi bir tarihte üç katını aşması durumunda doldurulacaktır.

ÖRNEK 1:

A Şirketi ilişkili olduğu B şirketi ile 2018 yılı içerisinde 1.000.000 TL KDV hariç mal almıştır. Bunu yaparken;

2 nolu tabloda A Varlıklar bölümünde 2 nolu kısımda Mamuller-Ticari Mallar alım sütununa 1.000.000 TL yazılacaktır. Yine aynı işlem üzerinden 4 nolu tabloda karşılaştırılabilir Fiyat Yöntemi alım sütununa yazılacaktır.

Yine aynı şirketten 300.000 TL hammadde mamul ve 20.000 TL yarı mamul almıştır. A Varlıklar bölümünde 1 nolu kısımda alım sütununda 320.000 TL yazılacaktır. Yine aynı işlem üzerinden 4 nolu tabloda maliyet artı yöntemi alım sütununa 320.000 TL yazılacaktır.

ÖRNEK 2:

ABC Şirketi ilişkili olduğu XYZ şirketine 2018 yılı içerisinde iş yerini 100.000 TL karşılığında kiraya vermiştir.

2 nolu tabloda A Varlıklar bölümünde 4 nolu kısımda Kiralamalar satım sütununa 100.000 TL yazılacaktır. 4 nolu tabloda ise karşılaştırabilir fiyat yöntemi satım sütununa yazılır.

ÖRNEK 3:

B Şirketi ilişkili olduğu Y şirketine 2018 yılı içerisinde 5.000.000 TL ödünç para vermiştir. Karşılığında ise 100.000 TL adat hesaplanmıştır.

3 nolu tabloda Mali İşlemler Ayrıntı kısımda 1 nolu Ödünç Para/Kredi-Faiz bölümünde anapara satım sütununa 5.000.000 ve faiz 100.000 TL olarak yazılır

ÖRNEK 4:

31.12.2018 tarihinde 331 nolu hesap bakiyesi 3.000.000 TL ve ortaklara ödenen faiz varsa 3 nolu mali işlemler tablosunda alım sütununa 1 nolu satıra yazılır.

31.12.2018 tarihinde 131 nolu hesap bakiyesi 5.000.000 TL ve ortakların ödediği faiz 3 nolu mali işlemler tablosunda satım sütununa 1 nolu satıra yazılır.

31.12.2018 tarihinde 131 nolu hesabın bakiyesi sıfır ancak yıl içinde 500.000 TL borç para vermiş karşılığında 30.000 TL faiz alınmışsa satım sütununa yazılır. 331 nolu hesabın bakiyesi sıfır ancak yıl içinde 500.000 TL borç para verip karşılığında 30.000 TL faiz ödenmişse alım sütununa yazılır.

Örnek 5:

ABC şirketi XYZ şirketi ile ilişkili kişi

ABC Şirketi XYZ şirketine mal satar

ABC Şirketi

Transfer Fiyatı: 10.000.000 TL

Emsal Bedel: 13.000.000 TL

Örtülü Kazanç: 3.000.000 TL

Aradaki farkı KKEG olarak matraha ilave eder.

XYZ Şirketi

Transfer Fiyatı: 10.000.000 TL

Emsal Bedel: 13.000.000 TL

Örtülü Kazanç: 3.000.000 TL

Kar payı olarak kayıt altına alır.

Örnek 6:

Örtülü sermaye ve transfer fiyatlandırmasına ait örnek.

Öz Sermaye: 30.000.000 TL

Firmanın 31.12.2018 tarihinde 331 nolu hesabın bakiyesi sıfırdır.

27.11.2018 tarihinde 90.000.000 TL borç alınmış ve 7.000.000 TL faiz ödemiştir.

Öncellikle transfer fiyatlandırması tablosuna ait çözümü:

3 nolu tabloda 1 nolu satırda Ana Para Alım kısmına 90.000.000 TL Alım Faiz 7.000.000 TL olarak yazılır.

5 nolu tabloda ise

Ortak veya Ortakla İlişkili Kişilerden Temin Edilen Borçların En Yüksek Olduğu Tarihteki Toplam Tutarı Kısmına 90.000.000 TL

Toplam Faiz Giderleri Kısmına 7.000.000 TL olarak yazılır.

Borç para alış verişin olduğu işletmelerde adat hesabında T.C. Merkez Bankası faiz oranı dikkate alınarak yapıldıysa yöntemlerden karşılaştırılabilir fiyat yöntemi, eğer iki kişi veya kurum kendi arasında belirlediği bir oranla adat hesaplanmışsa mükellefçe belirlenen yöntem sütununa yazmak gerekir.

14.03.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.