Kadir Can Güneş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
guneskcg@gmail.com

Kıymetli Madenlerin Değerlemesi

Bugünkü çalışmamızda , kıymetli madenlerin değerlemesi hususu incelenecektir.

Bilindiği üzere, aktifte yer alan kıymetli madenler için elden çıkarılmadığı müddetçe, bir değerleme yapılmamakta ve bunlarla ilgili bir gelir ya da gider oluşmamaktaydı.

Ancak, 02.08.2024 Tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 7524 Sayılı Kanunun 8.maddesi ile Vergi Usul Kanununa eklenen 274/A madde ile, altın, gümüş, platin ve paladyum gibi kıymetli madenlerin, kıymetli maden ile olan senetli veya senetsiz alacaklar ve borçların borsa rayici ile değerleneceği hüküm altına alınmıştır.  

Kanunun ilgili maddesi yayımı tarihinde yani 02.08.2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Buna göre , ilk kez 2024/3. geçici vergi döneminde ve daha sonra 2024 yıl sonunda ve müteakip yıllarda uygulanması gereken düzenleme aşağıdaki gibidir:

“Kıymetli madenler:

MADDE 274/A- Altın, gümüş, platin ve paladyum gibi kıymetli madenler borsa rayici ile değerlenir. Borsa rayici yoksa veya borsa rayicinin muvazaalı bir şekilde oluştuğu anlaşılırsa değerlemeye esas bedel olarak, bu rayiç yerine maliyet bedeli esas alınır.

Bu madde hükmü kıymetli maden ile olan senetli veya senetsiz alacaklar ve borçlar hakkında da caridir. Kıymetli maden ile olan mevduat veya kredi sözleşmelerine müstenit alacaklar ve borçlar değerleme gününe kadar hesaplanacak faizleriyle birlikte dikkate alınır. Alacak ve borçların değerleme günü kıymetine ircasına ilişkin olarak 280 inci, 281 inci ve 285 inci maddelerde yer alan hükümler bu fıkra kapsamındaki alacak ve borçlar bakımından da geçerlidir.”

Diğer yandan VUK’nun BORSA RAYİCİ başlıklı 263. maddesinde de bu düzenlemeye paralel bir düzenleme yapılarak maddeye “ve kıymetli madenler” ibaresi eklenmiştir.

“MADDE 263-Borsa rayici, gerek menkul kıymetler ve kambiyo borsasına, gerekse ticaret ve kıymetli madenler borsalarına kayıtlı olan iktisadî kıymetlerin değerlemeden evvelki son muamele gününde borsadaki muamelelerinin ortalama değerlerini ifade eder.
Normal temevvüçler dışında fiyatlarda bariz kararsızlıklar görülen hallerde, son muamele günü yerine değerlemeye takaddüm eden 30 gün içindeki ortalama rayici esas olarak aldırmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.”

Yapılan düzenleme uyarınca, kıymetli maden üretim ve alım-satımı ile iştigal eden mükelleflerin aktiflerinde ticari mal olarak kayıtlı olanlar hariç olmak üzere, mükelleflerin aktiflerinde tasarruf/yatırım amacıyla tutmuş oldukları kıymetli madenler ile kıymetli maden ile olan alacak ve borçlar borsa rayici ile, yoksa maliyet bedeli ile değerlenecektir.

Konu ile ilgili detaylı bir açıklama yapılmamış olsa da, değerlemeye esas fiyat için, muhtemelen “Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasası” dikkate alınacaktır.

https://borsaistanbul.com/tr/sayfa/316/metal-fiyatlari

29.01.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.