İsmail Tekbaş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
tekbas333@hotmail.com

Muhasebenin Evrimi

19. yüzyıl ortalarında Darwin’in evrim teorisinden etkilenen yazar Samuel Butler makineler için evrim teorisi çağrısında bulundu. Bugün aynı çağırıyı biz muhasebe mesleği için yapabilir miyiz? Sizce muhasebe için evrim teorisi neye benzerdi? Öncelikle, muhasebenin evrimsel mi yoksa devrim niteliğinde mi olduğunu düşünün. Devrimci modeller toplumdaki dengeyi bozan fikirlerdir; toplum onları kabul etmeye hazır olmadıkça, ilk versiyonlar genellikle başarısız olur. Devrim niteliğinde bir modeli tanıtıyorsanız, yeni bir yaklaşım veya yeni bir paradigma oluşturmak için yoğun bir çaba sarf etmeniz gerekebilir.   Evrimsel modeller ise, kendinizin veya başka birinin olup olmadığına bakmaksızın mevcut modellerin tasarımına dayanır.   Bu noktada evrim teorisi ve sistem teorisinin muhasebe mesleğindeki değişimlerin ardındaki dinamikleri anlamamıza yardımcı olabileceğini düşünüyorum.    

Muhasebe, dinamik sosyal sistemin teknolojik ilerlemesine ayak uydurarak ilerlemekte ve eski muhasebenin kombinasyonları üzerine inşa edilmektedir.  Bugünkü modern muhasebe, ani bir değişimin bir gecede ortaya çıkan sonucu değildir. Şimdiki aşamaya, binlerce yıllık evrimsel bir süreçle ulaştı ve muhasebenin gelişimi İnsan medeniyetinin başlangıcından beri devam ediyor. Değişen iktisadi ve teknolojik koşullar muhasebe uygulamalarının değişmesine ve yeni sürece adapte olmalarına neden oluyor. Bu yüzden gelişen teknolojiyle birlikte muhasebenin evrimsel bir süreç olarak görmenin mümkün olup olmadığını sorgulamalıyız?  

Bu tartışmayı çerçevelemek için, evrimi nasıl tanımladığımız konusunda emin olmalıyız. Biyolojik sistemlerde olduğu gibi, teknolojik yeniliklerin muhasebe mesleği üzerinde de etkisi büyük.   Basit kil tabletlerinden bugün piyasada bulunan karmaşık muhasebe yazılımlarına, tek veri girişinden özel muhasebe standartlarına kadar; tarihsel süreç boyunca, ilkel tutarsız ve kafa karıştırıcı hesap tutma sistemi disiplinli bir muhasebe sistemine ulaştı. Yine iş dünyasındaki hızlı değişim göz önüne alındığında yeni evrimler kaçınılmaz. Muhasebe işlevi, özellikle basit fikirlerin kolayca milyar dolarlık bir işletmeye dönüştürüldüğü günümüz dünyasında, değişen iş gereksinimlerini karşılamak için gelişimini devam ettiriyor.

Yenilik yeni bir kavram değildir. Belirli bir eylemle bir materyalin başka bir kullanım da veya orijinal olarak tasarlananı geliştirmek için dönüştürüldüğü bir süreçtir. Bu nedenle muhasebenin evrimi, gelecekteki tüm muhasebe uygulamalarının şu anda var olanlardan kaynaklanacağı, aynı zamanda ileri muhasebeye öncülük edecekleri konusunu kapsamaktadır.

 Muhasebenin nereden geldiğini ve evrim sürecini anlamak, yalnızca muhasebe olgusunu anlamaya meraklı olanlar için değil, aynı zamanda toplumdaki rolü konusunda endişe edenler için de önemlidir. Bu noktada muhasebenin evrimini şu şekilde açıklayabilirim: Yeni muhasebe uygulamaları eskilerinin kombinasyonlarından oluşur ve sırayla daha ileri muhasebe uygulamalarının inşası için potansiyel bileşen haline gelir. Bunlardan bazılarını daha ileri bir muhasebe inşası için yapı taşları olarak düşünebiliriz. 

Peki muhasebenin evrimi nasıl olacak, gelecekte neye benzeyecek? Elle tutulan defterleri, günlerce uğraştığımız hesapları hatırlıyor musunuz? Teknoloji sürekli olarak muhasebe mesleğini yeniden şekillendiriyor. Bulut işleme ve depolamanın desteklediği teknolojiler geliştikçe geleneksel muhasebe uygulamaları da değişmeye her zaman devam edecektir. Teknolojinin, muhasebe mesleği üzerinde birçok olumlu etkisi oldu. Giderek daha dijital bir muhasebe yaratıyor ve üretkenliğini artırıyor.  Bugün daha fazla muhasebeci bulut tabanlı programlar kullanıyor. İstediği yerden tek bir tuşla müşterisinin tüm mali bilgilerine ulaşabiliyor. Teknolojik gelişmeler, geleneksel ofis ortamlarımızı ve müşterilerle etkileşimlerimizi etkiliyor, iş yapma biçimlerimizi değiştiriyor. Sonuçta muhasebenin evrimsel döngülerinin teknolojik gelişmelerdeki bu hızlı büyümeden kesinlikle etkileneceğini söyleyebiliriz. Bu teknolojiler zaten muhasebenin geleneksel yapısını önemli ölçüde değiştirdi ve muhasebenin standart evrimini oldukça hızlı hale getirdi.  

İlk sorumuza dönersek, muhasebe için bir evrim teorisi oluşturulabilir. Muhasebe ilk önce daha basit ihtiyaçları karşılamak için ortaya çıktı ve daha sonra sürekli artan daha karmaşık muhasebe uygulamalarını oluşturmak için yapı taşı olarak kullanıldı. Muhasebenin kâğıt tabanlı süreci, dijital sistemler tarafından değiştiriliyor ve dijital ortamda meydana gelen bu kadar hızlı değişim ile kültürde değişiyor; dijital ofisler, çoklu görevler, video konferanslar, çevrimiçi belge paylaşımı, home ofisler, hızlı veri toplama ve daha hızlı karar alma süreci… Kesinlikle yeni ve modern bir dijital strateji gerektiren bir çağdayız. Bugün muhasebeci olarak karşılaştığımız dijital riskler ve zorluklar, sınırları aşan yeni düşünme yolları talep ediyor. Gerçekten önemli olan şey ise, gelişen teknolojiyle birlikte yeni "muhasebe uygulamalarının" oluşumu ve bugünkü muhasebenin nasıl evrimleşeceğidir.   

Makalenin Sözü: “Bilgeliği kendi kaidesine kurulmuş bulana dek, kendi heykelini yontmaya devam et.”  Pierre Hadot, (Plotınos ya da Bakışın Saflığı S.18)   

12.07.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.