İsmail Tekbaş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
tekbas333@hotmail.com

Meslektaşın Yeni Çilesi; “Berat”

MESLEKTAŞIN YENİ ÇİLESİ;  YASAL DAYANAĞI TARTIŞILAN “BERAT”

Sevgili meslektaşlarım, aslında bu haftaki yazımızın konusu mali müşavirlerin sosyalleşmelerini ve entelektüel gelişimlerini sağlayacakları, mesleki kavramlara boğulmadan toplum ile etkileşim kurabilecekleri “Muhasebe Kültür Merkezleri” idi. Ancak meslektaş adına çileye dönüşen,  karşıt inceleme tutanağında ve teyit/bilgi yazılarında berat bilgi istemlerini tekrardan değerlendirmek istedik. Nedeni ise bu uygulamanın yasal dayanağının tartışmalı olması ve uygulamada yaşanan sorunlar adına 24/03/2017 tarihinde İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın yapmış olduğu yeni açıklamalardır.

Bildiğiniz üzere daha önce kaleme almış olduğumuz  “Nur Topu Gibi Bir Angarya Daha” başlıklı yazımızda, karşıt inceleme tutanağında ve teyit/bilgi yazılarında berat bilgi istemleri ile ilgili;

1-      Mükellefler tarafından Gelir İdaresi Başkanlığı sistemine yüklenmesine rağmen e-Defter berat bilgilerinin tekrardan istenmesi teknolojik gelişmelerin amacı ile çeliştiğini, 2-      Yeminli Mali Müşavirler tarafından yapılacak olan tespit ve teyit işleminin e-defter uygulamasının nasıl olacağının net olmadığını,
3-      3568 Sayılı Kanun kapsamında ilgili tebliğ ve yönetmeliklerde e-defter uygulamasına tabi olan mükellefler nezdinde yapılacak olan karşıt inceleme ve teyit/bilgi istemi yazılarında e-defter berat bilgileri istemi uygulamasının ne şekilde olacağına yönelik düzenlemelerin yapılmasının zaruri olduğu,
4-      Gelir idaresi Başkanlığı tarafından e-Defter sistemi ile KDV İadesi Kontrol Raporu sisteminin birbirine entegre edilmesi halinde bu angaryanın ve mükerrer beyanın ortadan kalkacağı, yönünde değerlendirmelerde bulunmuştuk.

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı, KDV İadesi tasdik raporu düzenlenen dönemler için ilgili e-defter beratlarının oluşturulmuş olmasının aranıp aranmayacağına ilişkin  İstanbul Yeminli Mali Müşavirler Odası Başkanlığına yazdığı 13.01.2017 tarih ve  39044742-1130-E.12420 sayılı yazının akabinde uygulamada yaşanan farklılıklar ve sorunlar nedeniyle 24/03/2017 tarihinde aşağıdaki açıklamaları yapmıştır;

E-Defter uygulaması kapsamında yer alan mükellefler için;

        1. Kendisi KDV iade talebinde bulunan mükelleflerin mutlak surette GİB onaylı berat dosyalarının alınmış/oluşturulmuş olması ve bilgilere raporda yer verilmesi gerekmektedir.       

      2. Nezdinde karşıt inceleme yapılan alt firmanın,

– Karşıt inceleme tutanağı ve teyit/bilgi istemi cevap yazısının düzenlendiği tarih itibarıyla; berat dosyaları e-Defter sistemine yüklenmişse GİB onaylı berat dosyalarının KDV iadesi tasdik raporuna/karşıt inceleme tutanağına/teyit/bilgi istemi cevap yazısına eklenmesi gerekmektedir.

– Karşıt inceleme tutanağı ve teyit/bilgi istemi cevap yazısının düzenlendiği tarih itibariyle; berat dosyaları e-Defter sistemine yüklenmişse karşıt inceleme tutanağı ve teyit/bilgi istemine konu faturanın Ba-Bs formları ile beyan edildiği bilgisinin verilmesine gerek bulunmamaktadır.

– Karşıt inceleme tutanağı ve teyit/bilgi istemi cevap yazısının düzenlendiği tarih itibariyle; berat dosyaları e-Defter sistemine yükleme süresi dolmadığından yüklenmemişse muavin hesap dökümünün mükellefçe de onaylı çıktısı gerektiğinde (tereddüt oluşması halinde) ilgili mercilere ibraz edilmek üzere KDV iadesi tasdik raporuna/karşıt inceleme tutanağına/teyit, /bilgi istemi cevap yazısına eklenmesi gerekmektedir.

– Karşıt inceleme tutanağı ve teyit/bilgi istemi cevap yazısının düzenlendiği tarih itibariyle; berat dosyaları e-Defter sistemine yükleme süresi dolmadığından yüklenmemişse söz konusu faturaların Ba-Bs formları ile beyan edildiğine dair mükelleflerin bilgi verdiği beyanı karşıt inceleme tutanağı veya teyit/bilgi istemi cevap yazılarında yeterli olacaktır.

– Karşıt inceleme tutanağı ve teyit/bilgi istemi cevap yazısının düzenlendiği tarih itibariyle: berat dosyaları e-Defter sistemine yükleme süresi dolmadığından yüklenmemiş ancak rapor vergi dairesine ibraz edildikten sonra bu süre dolmuşsa GİB onaylı berat dosya bilgisinin aranmasına gerek bulunmamaktadır.

3. Mükelleflere ait e-Defter berat dosya sayılarının birden çok olması durumunda vergi dairesi müdürlükleri tarafından berat bilgilerinin (liste halinde) elektronik ortamda (CD) talep edilmesi, kâğıt ortamında kesinlikle döküm istenmemesi gerekmektedir.

4. Berat dosyalarının Gelir İdaresi Başkanlığı sisteminde olup olmadığı. e-Defter dosyaları ile uyumlu olup olmadığı hususu “www.edefter.gov.tr” adresinde yer verilen e-Defter görüntüleme programlarından yararlanılarak tereddüt oluşması halinde kontrol edilebilecektir.

5. Berat bilgisi olarak ilgili berat çıktısının mükellef ve YMM tarafından onaylı örneğinin tutanağa eklenmesi esas olmakla birlikte, birden çok sayıda berat dosyası olması halinde: “Defterin Nev’i (berat üzerinde ‘Doküman Tipi’ olarak belirtilen alan). Dönemi. Tekil No’su. Oluşturma Tarihi. Oluşturan, ETTN (2017 yılına ait beratlarda alınmaya başlanacak olup, önceki dönemler için bu alan kullanılmamaktadır.)” bilgilerini ihtiva eden berat dosya bilgilerinin aşağıda örneği verilen bir tablo ile ibraz edilmesi mümkün bulunmaktadır.

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından yukarıda KDV iadesi tasdik raporu düzenlenen dönemlere ilişkin e-Defter berat uygulamasına yönelik yapmış olduğu açıklamanın; 1.Maddesinde “Kendisi KDV iade talebinde bulunan mükelleflerin mutlak surette GİB onaylı berat dosyalarının alınmış/oluşturulmuş olması ve bilgilere raporda yer verilmesi gerekmektedir.” Denilmektedir.  İlgili madde tarafımızca KDV iade talebinde bulunanların yasal süresi dolmamasına rağmen berat dosyalarını e-Defter sistemine yüklemeleri gerektiği şeklinde yorumlanmaktadır. Bu durumun e-defter kapsamındaki KDV iadesi talebinde bulunan mükellefleri zor durumda bırakacağı düşüncesindeyiz.

Diğer taraftan “ Berat dosyalarının Gelir İdaresi Başkanlığı sisteminde olup olmadığı e-Defter dosyaları ile uyumlu olup olmadığı hususu “www.edefter.gov.tr” adresinde yer verilen e-Defter görüntüleme programlarından yararlanılarak tereddüt oluşması halinde kontrol edilebilecektir.” Denilmesine rağmen uygulanmanın nasıl olacağı konusunda yine bir netlik bulunmamaktadır.

Sonuç olarak, berat bilgilerinin e-defter sistemine yüklenmesine rağmen Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından karşıt inceleme tutanağı ve teyit/bilgi istemi cevap yazıları ile tekrardan istenmesi, teknolojik gelişmelerin amacı ile çelişmekte olup, gereksiz yere zaman ve maliyet kaybı oluşturmaktadır. Gelir idaresi Başkanlığı tarafından e-Defter sistemi ile KDV İadesi Kontrol Raporu sisteminin birbirine entegre edilmesi halinde bu angaryanın ve mükerrer beyanın ortadan kalkacağı düşüncesindeyiz. Harici olarak uygulamada yaşanan farklılıkların ve sorunların önlenmesi ve uygulamanın yasal zemine dayandırılması adına 3568 Sayılı Kanun kapsamında ilgili tebliğ ve yönetmeliklerde e-defter uygulamasına tabi olan mükellefler nezdinde yapılacak olan karşıt inceleme ve teyit/bilgi istemi yazılarında e-defter berat bilgilerinin istemine yönelik düzenlemelerin yapılmasının zaruri olduğunu düşünmekteyiz.  

Makalenin Sözü; “Kötülüğün yolu yakındır, kolay ulaşılır ona. İyiliğin önüne ise alın teri ve vicdanı koymuştur Tanrı.” Platon

28.03.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.