İsmail Tekbaş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
tekbas333@hotmail.com

Mali Mühendislik

I.GİRİŞ

“Değişim” 21. Yüzyıla damgasını vuran bir kavramdır. Ülkemizde mesleğimizin yakın süreçte tarihsel gelişimine baktığımızda, kâtiplik ile başlamış daha sonra muhasebecilik ile devam ederek meslek yasamız ile SMMM ve YMM unvanlarına kavuşmuştur.  Bu noktadan yola çıkarak bu yazımızda 21.yüzyılda mesleğimize değişimi yaşatacak yeni bir terimden bahsedeceğiz ki bu terim; “Mali Mühendislik” tir.

II. MALİ MÜHENDİSLİĞİN TANIMI

Latince ingenuity kelimesinden İngilizcede engineer olarak kullanılan mühendis kelimesi yine İngilizce to create, yani Türkçe “yaratmak” anlamında kullanılır. Türkçe mühendis kelimesi Arapça “hendese” kelimesinden türetilmiştir. Hendese, temel anlamıyla geometri ile meşgul olan, geometri bilen kişi anlamına gelmektedir.   

Türk Dil Kurumu'na göre mühendis, “insanların her türlü ihtiyacını karşılamaya dayalı; çeşitli yapılar yol, köprü, bina, peyzaj, çevre gibi şehircilik ve imar dışı alanların ilkeleri, bayındırlık; tarım, beslenme gibi gıda; fizik, kimya, biyoloji, elektrik, elektronik gibi fen; uçak, gemi, otomobil, motor, iş makineleri gibi teknik ve sosyal alanlarda uzmanlaşmış, belli bir eğitim görmüş kimsedir.” şeklinde tanımlanmıştır.

Genel anlamda ise  mühendisliği şu şekilde tanımlayabiliriz: Mühendislik, “problem çözme veya yararlı ürün ve servislerin oluşturulmasında, matematiksel ve bilimsel prensiplerin uygulamasıdır.” 

“Mali mühendis” tanımlanacak olursa; “mali tabloları tasarlayıp, bunları analiz eden, yorumlayan, mali problemleri tanımlayabilen, bu problemlere bilimsel ve matematiksel prensipler çerçevesinde verimli, ekonomik ve standartlara uygun çözümler üretebilen, işletmelerin mali yapısını ve mali geleceğini inşa eden,  strateji geliştiren ve uygulayan kimsedir.”   

 

III. MALİ MÜHENDİSLİĞİN KAVRAMSAL VAROLUŞ NEDENİ

Günümüzde mali müşavir;  defter tutan, beyanname, bildirge düzenleyen, mali tabloları hazırlayan, danışmanlık ve müşavirlik yapan kişi olarak tanımlanmaktadır. Ancak bu tanım ve görevlendirme mali müşavirleri muhasebe ofisleri ile maliye idaresi arasında dar bir alana sıkıştırmıştır. Öyle ki; zaman içerisinde mali müşavir esas amacından uzaklaşarak, kamu kurumlarının  işlerini yapan bir çalışan özelliğine bürünmüştür. Toplumun bakış açısında ise maliyeye kayıt yapan, beyanname ve bildirge düzenleyen, vergisel konuları takip eden, kişi olarak algılanmaktadır.

Bunun sonucunda muhasebe bilimi alanında temel gereklilik olan küresel gelişmelerden, teknolojiden ve yeniliklerden uzak, vergi kavramı ile var olan ve mesleğini de sadece bu kavram çerçevesinde idame ettirmeye çalışan bir meslek profili ortaya çıkmıştır. Bu noktada ise mesleği adına en büyük kaygısı; öncelikle kamu kurumlarının istemiş olduğu beyannameleri ve bildirgeleri yasal sürelerinde beyan edebilmektir. Ne yazık ki; bu durum karşısında ülkemizde mali müşavirler toplum nezdinde hak ettiği mesleki saygınlığı kazanamadığı gibi, maddi anlamda da emeklerinin karşılığını alamamaktadırlar. 

Kâtiplikle başlayan mesleki gelişimimizin 21. Yüzyılda ulaştığı nokta, bizce “Mali Mühendislik” olmalıdır. Mali Mühendisler kendi alanında uzmanlaşmış, pratik ve teorik bilgilerini, felsefe, matematik ve bilim ile birleştiren ve mali müşavirlerin küresel gelişmelere bağlı olarak yeniden tasarlanan mesleki kariyer alanıdır. Mali Mühendisler mali tabloları tasarlayıp, bunları analiz eden, yorumlayan, mali problemleri tanımlayabilen, bu problemlere bilimsel ve matematiksel prensipler çerçevesinde verimli, ekonomik ve standartlara uygun çözümler üretebilen, işletmelerin mali yapısını ve mali geleceğini yeniden inşa eden,  strateji geliştiren ve uygulayan kişilerdir. Bu noktada mali mühendislerin çalışma alanları sadece defter tutmak, beyanname ve bildirge düzenlenme gibi kavramlar değil bunun çok üstünde ve ötesindedir. 

Bu noktada muhasebe mesleğini icra edenleri iki başlık altında değerlendirebiliriz “ “Mali Müşavir” ve “Mali Mühendis”lerdir.  Mali Müşavir, “defter tutan, beyanname, bildirge düzenleyen, mali tabloları hazırlayan ve danışmanlık yapan,” Mali Mühendis ise, “mali tabloları tasarlayıp, bunları analiz eden, yorumlayan, mali problemleri tanımlayabilen, bu problemlere bilimsel ve matematiksel prensipler çerçevesinde verimli, ekonomik ve standartlara uygun çözümler üretebilen, işletmelerin mali yapısını ve mali geleceğini inşa eden,  strateji geliştiren ve uygulayan kimsedir.

-  Mali Mühendisin temel özelliklerini 8 başlık altında toparlayabiliriz.

1-      Mali Mühendisin amacı, defter tutmanın, beyanname düzenlemenin ve mali tablonun hazırlanmanın ötesinde mali tabloları tasarlamak, bunların analizini yapmak, yorumlamak, mali problemleri tanımlamak, bu problemlere bilimsel ve matematiksel prensipler çerçevesinde verimli, ekonomik ve standartlara uygun çözümler üretmek, firmaların mali yapısını ve mali geleceğini inşa etmek, strateji geliştirmek ve uygulamaktır.

2-      Mali Mühendis pozitif düşünür, kendine güvenir, kararlıdır, çözüm üretir, kurumsal düşünür, risk alır, tarafsızdır, mütevazidir, adil ve dengelidir, toplumcudur, insan odaklıdır, analitik düşünme yeteneğine ve tasarım yapabilecek teorik ve pratik bilgiye sahiptir.

3-      Mali Mühendis çalışmalarında bilimsel ve matematiksel prensiplerden faydalanır.

4-      Mali Mühendis strateji uzmanıdır. İşletmenin mali yapısı ve geleceği hakkında öngörülerde bulunur.

5-      Mali Mühendisin temel amacı, işletmenin varlığını ve sürekliliğini sağlamaktır.

6-      Mali Mühendis çalışmalarında sadece muhasebe biliminden değil diğer bilim   dallarından da faydalanır.

7-      Mali Mühendis vizyonerdir.

8-      Mali Mühendisin yaptığı çalışmaların temeli vergisel olaylardan ve kaygılardan uzak, İşletmelerin kaynaklarını en iyi şekilde kullanarak mali yapısını tasarlamak ve inşa etmektir. 

 

IV. SONUÇ 

Sonuç olarak, 21. Yüzyıla damgasını vuran kavram “Değişimdir.” Ne yazık ki mesleğimiz adına bu değişimi gerçekleştiremez ve yakalayamaz isek, angaryaların kölesi haline gelmeye mahkûmuz.  Mali Müşavirlerin mesleki kariyerlerinde farklılaşma noktasında mali mühendisliğin mesleğimize katma değer katarak kamuoyu nezdinde hak ettiği saygıyı kazandıracağını düşünmekteyiz. Mesleğimize değer katmak amacıyla terminolojiye kazandırdığımız bu terimin süreç içerinde gelişerek üniversitelerde yüksek lisans programlarında eğitiminin verilmesi ümidiyle…

Makalenin sözü: “Uçamazsan koş, koşamazsan yürü, yürüyemezsen sürün. Ama ne yaparsan yap ilerlemek zorundasın.”   Martin Luther King   

Makalemize katkılarından dolayı Kamu Hukuku Bölüm Başkanı Sayın Hocam Doç. Dr.  Emine KOBAN’a teşekkür ederim

 

11.03.2016

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.