Bölgeler arası gelişmişlik düzeyi farkının azaltılması yatırımların teşvik edilerek istihdamın arttırılmasını amaçlayan 5520 sayılı Kurumlar vergisi Kanununun 32/A maddesinde ve geçici 4.cü maddesinde yer alan indirimli kurumlar/gelir vergisi uygulamasına ilişkin olarak 27.01.2017 tarih ve 29961 sayılı resmi gazetede yayınlanan 6770 sayılı kanunun 30.cu maddesi ile 5520 sayılı kanuna aşağıda yazılı geçici 9.uncu madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 9- (1) Mükelleflerin 2017 takvim yılında gerçekleştirdikleri imalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırım harcamaları için, bu Kanunun 32/A maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde “%55”, “%65” ve “%90” şeklinde yer alan kanuni oranlar sırasıyla “%70”, “%80” ve “%100” şeklinde ve (c) bendinde “%50” şeklinde yer alan kanuni oran ise “%100” şeklinde uygulanır.” hükmü eklenmiştir.
Yapılan düzenlemeler ile Bölgesel, büyük ölçekli ve stratejik teşvik uygulamalarında;
5520 sayılı kurumlar vergisi kanununun 32/A maddesinin 2.ci fıkrasında yer alan kanuni oranlar 15 er puan arttırılarak %55 ten %70 oranına, %65 olan oran ise %80’e %90 olan oran ise %100’e çıkarılmış olup, Gelir vergisi/Kurumlar vergisi indirim oranını da bölge ve yatırım tutarı ayırımı yapılmaksızın %100 oranında indirimli olarak uygulanacaktır.
Mükelleflerin burada dikkat edecekleri önemli bir konu bu uygulamanın yalnızca 01.01.2017- 31.12.2017 tarihleri arasında yapacakları teşvik belgeli yatırım harcamalarını kapsadığı, 2018 ve takip eden yıllarda ise 2016 ve önceki yıllarda kurumlar vergisi kanununun 32/A maddesinde yazılı azami oranların (%55,%65 ve %90) veya bu azami oranlar dikkate alınarak Bakanlar Kurulu Kararıyla belirlenecek yeni oranları , uygulamaya ilişkin esas ve usullerinde Maliye bakanlığınca belirleneceği unutulmamalıdır.
Yukarıda açıkladığımız yasa hükmü dikkate alınarak, 22 Şubat 2017 tarihli ve 29987 sayılı Resmi Gazete’de 2017/9917 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar” yayınlanmıştır.
Bu Kararın 6 ncı maddesi ile 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’a eklenen geçici maddeler ile yatırım teşvik belgesi olan mükellefler ( imalat sanayine yönelik US-97 Kodu: 15-37 olan yatırımlar) için düzenlenen yatırım teşvik belgesi kapsamında 01.01.2017-31.12.2017 döneminde yapacakları yatırım harcamaları için yararlanacakları teşvik oranları artacağından yatırım harcamalarını hızlandırarak daha fazla Gelir veya kurumlar vergisi indiriminden yararlanmak isteyeceklerdir.
Bu karar uyarınca yukarıda açıkladığımız geçici madde ile yapılan düzenleme ve bu kapsamda yayınlanan “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar” uyarınca ;mükellefler yatırım Teşvik belgesinde yazılı olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave ederek , tüm bölgelerde ise kurumlar vergisi ve gelir vergisi indirim oranı %100 olarak ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına uygulanacak oranı ise %100 olarak hesaplamalarda dikkate alacaklardır.
Bu hesaplamaların yapılabilmesi için “Yatırım Teşvik Belgesi” üzerinde herhangi bir değişiklik veya işlem yapılmayacaktır.
Bu durumda,önceki dönemde yapılan veya tamamlanan teşvik belgeli yatırımlarda ise ( 2017 yılına devreden yatırıma katkı tutarları ile ilgili olarak) 2016 ve önceki yıllarda geçerli olan ve yatırım teşvik belgesinde yer alan oranlar hesaplamalarda dikkate alınacaktır.
Konuyu örneklersek;
ÖRNEK-1: Kurumlar vergisi mükellefi (A) firması 2. Bölgede yer alan Teşvik belgeli tevsi yatırımını 2016 yılında tamamlamıştır. Yatırım Tutarı 2.500.000.-TL Yatırıma katkı oranı %20, vergi indirim oranı %55, sabit kıymet tutarı toplamı 7.500.000.-TL, 2016 Ticari Bilanço karı: 2.600.000,00TL ( K.V. matrahı ile aynı olduğu kabul edilmiştir.)
ÖRNEK-1: (2016 YILI )
- (A)-Tevsi Yatırım Tutarı:2.500.000,00 -K.V.oranı :%20 D- Vergi İndirim Oranı :%55
-(E) Yatırıma Katkı Oranı:%20 -(B) Kurum Kazancı : 2.600.000,00TL
Binalar : 1.500.000,-TL
Makinalar : 4.500.00,-TL
Taşıtlar : 1.000.000,-TL
D.Başlar : 500.000,-TL
Sabit Kıymet Toplam Tutarı : 7.500.000,-TL
Yukarıdaki hesaplamada görüleceği üzere, sabit kıymet toplamından amortisman düşülmemiş ve 213 s.VUK mükerrer 298.ci maddesi uyarınca enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşmadığı kabul edilerek yeniden değerleme oranında artış yapılmamıştır.
Yatırım harcamaları içindeki arazi,arsa,royalti,yedek parça ve amortismana tabi olmayan harcamalar indirimli vergi uygulamasından yararlanamaz.(2012/3035 Bakanlar Kurulu.K.)
-TOPLAM SABİT KIYMET : 7.500.000,00TL
Yatırıma katkı Tutarı (AxE) : (2.500.000,00TL x %20) = 500.000,00TL
Uygulanacak İndirimli Kurumlar vergisi oranı : %20 - ( %20 x %55 = %11)= % 9
Tevsi Yat. İnd. K.V. Uygu. Matrah = Top.Tevsi Yat.Tutarı x Kurum Tic. Bilanço karı
Dönem sonu Toplam sabit Kıymet Tutarı
=2.500.000x 2.600.000/7.500.00.-TL
İnd. K.V. Oranı Uygulanacak Matrah : 866,666,66TL
Kurumlar vergisi Matrahı : 2.600.000,00TL
İndirimli K.V. matrahı 32/A : 866.666,66 x %9 = 77.999,99
Normal Oranlı K.V. Matrahı : 1.733.333,34 x %20 = 346.666,66
TOPLAM : 2.600.000,00 Öd.K.V.Tutarı:424.666,65
Yararlanılan Yatırıma katkı Tutarı : (866.666,66 x %11) = 95.333,35
Sonraki Dön. Devreden Yatırıma katkı Tutarı: (500.000,00 - 95.333,35)= 404.666,65
2. Hesap şekli.(Yarar. Y.K.Tutarı.: 2.600.000 x%20=520.000 -424.666,65= 95.333,35
2017 yılı için devreden Yatırıma katkı tutarı yeniden değerleme oranında (%3,83) oranında arttırılarak ( 404.666,65x%3,83)= 420,165,38 olarak dikkate alınacaktır.
Tamamlanan bu yatırımla ilgili olarak , devreden yatırıma katkı tutarı üzerinden 2017 yılında yapılacak hesaplamalarda ise teşvik belgesinde yazılı aynı indirim oranları kullanılacaktır.
6745 sayılı yasa ile 5520 sayılı kanunun 32/A maddesinin ikinci fıkrasına ,
Yatırımın tamamlanması şartıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle
yararlanılan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı tutarı, yatırımın tamamlandığı
hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için
belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır.” Hükmü eklenmiştir.
Yapılan düzenlemeye ilişkin olarak 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin “32.2.10. Teşvik belgeli yatırımların devri” başlıklı bölümünden sonra gelmek üzere “32.2.11. Yatırıma katkı tutarında endeksleme” bölümü eklenmiştir.
Bu değişiklik dikkate alınarak, 2017 yılına devreden yatırıma katkı tutarında 2017 için uygulanacak yeniden değerleme oranı olan %3.83 oranında artış yapılmıştır.
Yapılan, gerçekleştirilen, yararlanılan ve devreden yatırıma katkı tutarları nazım hesaplara kaydedilecektir.
Yukarıdaki örnekte yer alan teşvikli yatırım harcamalarının 2017 yılında yapıldığını varsaydığımızda ise yatırım yapan mükellefin vergi avantajını hesaplamış olacağız. Yatırıma katkı oranı teşvik belgesinde yazılı (%20 ) oranına 15 puan ilave edilerek %35 oranında, vergi indirim oranı ise %55 yerine %100 olarak hesaplamalarda dikkate alınacaktır.
TOPLAM SABİT KIYMET : 7.500.000,00TL
Yatırıma katkı Tutarı (AxE) : (2.500.000,00TL x %35) = 875.000,00TL
Uygulanacak İndirimli Kurumlar vergisi oranı : %20 - ( %20 x %100 = %20) = % 0,00
Tevsi Yat. İnd. K.V. Uygu. Matrah = Top.Tevsi Yat.Tutarı x Kurum Tic. Bilanço karı
Dönem sonu Toplam sabit Kıymet Tutarı
=2.500.000.- x 2.600.000.- / 7.500.000.-
İnd. K.V. Oranı Uygulanacak Matrah : 866,666,66TL
Kurumlar vergisi Matrahı : 2.600.000,00TL
İndirimli K.V. matrahı 32/A : 866.666,66 x % 0,00 = 0,00
Normal Oranlı K.V. Matrahı : 1.733.333,34 x %20 = 346.666,66
TOPLAM : 2.600.000,00 Öd.K.V. Tutarı : 346.666,66
Yararlanılan Yatırıma katkı Tutarı ……………… : (866.666,66 x %20) = 173.333,33
Sonraki Dön. Devreden Yatırıma katkı Tutarı: (875.000,00 - 173.333,33)= 701.666,67
(2. Hesap şekli. :Yarar..Y.K.Tutarı:2.600.000x%20= 520.000 – 346.666,66 = 173.333.33)
Devreden Yatırıma katkı Tutarı: (875.000 -173.333,33) = 701.666,67
Bu karşılaştırmalı örnekte görüleceği üzere,2017 yılında aynı tutarda yatırım harcaması yapıldığında ödenecek kurumlar vergisi tutarı 77.999,99TL azalarak yatırımcıyı harcama yapmaya teşvik etmektedir.
Yatırımların artması istihdam sorununun çözümünü isteniyor ise bu teşvik yöntemi geçici değil kalıcı olmalıdır.
Bu yazımız meslek mensupları ve işverenlere indirimli kurumlar vergisi uygulamasına dayanak olan yasal mevzuata ilişkin özet bilgilerin ve uygulama sorunlarına ilişki konuların aktarılmasını amaçlamakta olup; kişisel görüşlerimi de içermektedir.
Yazımın ikinci bölümünde ise 2016 yılında tamamlanan teşvikli yatırımı bulunan ve yeni bir tevsi yatırım teşvik belgesi ile 2017 yılında yatırım harcaması yapan mükellefin yararlaabileceği yatırım teşvikine ilişkin hesaplamaların yer aldığı örnekle ilgili açıklamalara ve beyan ile ilgili uygulama sorunlarına yer verilecektir. Ayrıca katkılarından dolayı Kocaeli Üniversitesi öğretim üyesi kızım Yrd.Doç.Dr.Dilek DÜLGER ALTINER’e teşekkür ederim.
KAYNAKLAR:
1-5520 sayılı K.V. kanunu.(mad.32/A, Geçici mad.9)
2-Kurumlar vergisi Genel Tebliği.
3- 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar.
4-2017/9917 sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar”
06.03.2017
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.