İmdat Türkay
Gelir İdaresi Grup Başkanı
iturkay@gelirler.gov.tr

Vergisel İşlemlerde Dijital Dönüşüm “İnteraktif Vergi Dairesi Uygulaması”

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı 5345 sayılı Kanunla kurulmuş olduğu 2005 yılından bu yana geçen 13 yıllık süreçte benimsemiş olduğu mükellef odaklı yaklaşım ve sürekli gelişim ilkesi doğrultusunda, internet ve bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanarak sürekli olarak yeni hizmet seçenekleri üretmek suretiyle, mükelleflerin vergiye uyum maliyetlerini düşürmekte ve vergiye gönüllü uyumu artırmaktadır.

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından geliştirilen son elektronik uygulamalardan biri de İnteraktif Vergi Dairesi uygulamasıdır. İnteraktif Vergi Dairesi 28.02.2018 tarihi itibarı ile vatandaşların ve mükelleflerin kullanımına açılmış bulunmaktadır. İnteraktif Vergi Dairesi ile internet veya mobil uygulamalar üzerinden vatandaşlar ve mükellefler vergi dairesine gitmeden başvuru, bildirim, yazı ve dilekçelerini elektronik ortamdan verebilmesi mümkün hale gelmiş olup başlangıçta vergi dairesine gidilerek yapılmakta olan birçok vergisel işlem yapılabilmektedir. Bu işlemler evrak sayısı bakımından vergi dairelerine verilen evrakların büyük bir çoğunluğunu oluşturmaktadır.

İnteraktif Vergi Dairesi; vergiye uyum maliyetlerinin azaltılması, gönüllü uyumun teşvik edilmesi ve geri bildirimde bulunabilmesi amacıyla mükelleflerin Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından elektronik ortamda sunulan vergisel işlemlerini zaman ve yer koşulu aranmaksızın kolay, hızlı ve etkin bir şekilde yapabilmesine imkan sağlayan güvenilir, etkileşimli bir sistemdir.[1]İnteraktif Vergi Dairesi Sistemi, Gelir İdaresi tarafından mükelleflere kolaylık sağlamak amacı ile oluşturulan bir sistem olup mükellefler tarafından Sistemin kullanılması zorunlu değildir. Sistemi kullanmak için herhangi bir başvuru yapılmasına gerek yoktur. Halen kullanıcı kodu ve şifresi bulunanlar bu kullanıcı kodu ve şifre ile e-Devlet şifresi bulunanlar e-Devlet şifresi ile sisteme giriş yapabileceklerdir. Kullanıcı kodu ve şifresi olmayan kişilerin https://ivd.gib.gov.tr adresi üzerinden sisteme kayıt olarak şifre edinmeleri gerekmektedir. Sisteme Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası/Vergi Kimlik Numarası/kullanıcı kodu ve şifre bilgileri kullanılarak https://ivd.gib.gov.tr adresi üzerinden giriş yapılacaktır.

İnteraktif Vergi Dairesi uygulamasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 492 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde ayrıntılı olarak açıklanmış bulunmaktadır.[2]Şimdi Genel Tebliğde yapılan açıklamalar kapsamında kısaca Sistemin mükelleflere sağlayacağı avantajlara, mükelleflerin Sistem üzerinden yapabilecekleri işlemlere ve görüntüleyebilecekleri bilgilere bir bakalım.

1. Sistemin Mükelleflere Sağladığı Avantajlar

213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257. maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendine dayanılarak, 492 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında oluşturulan İnteraktif Vergi Dairesi uygulamasının hizmete girmesiyle birlikte, mükelleflerin vergi dairesine giderek yapmış oldukları birçok vergisel işlemler Sistem üzerinden kolay ve hızlı bir şekilde yapılabilecektir. İnteraktif Vergi Dairesi hizmetlerinden; https://ivd.gib.gov.tr adresi üzerinden hâlihazırda İnternet Vergi Dairesi şifresi olan, e–Devlet şifresi bulunan, 492 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında şifre edinen gerçek ve tüzel kişiler yararlanabilecektir.

İnteraktif Vergi Dairesi uygulamasının mükelleflere sağlayacağı avantajlar şöyle olacaktır;

• Vergi dairesine gidilmeksizin vergisel işlemlerini yapabilecekler,
• İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapılan başvuru/taleplerin hangi aşamada olduğunun takibini yapabilecekler,
• Vergi dairesi sistemlerinde kayıtlı olan kimlik bilgileri, iletişim bilgileri, mükellefiyet bilgileri ve motorlu taşıtlara ilişkin bilgileri görüntüleyebilecekler,
• İşlemlerin sistem üzerinden başlatılmasını ve sonlandırılmasını yapabilecekler,
• Mükelleflere aracısız olarak elektronik ortamda hizmet sunulacak,
• Daha kaliteli hizmet sunulmuş olacak,
• Kırtasiyecilik azalacak,
• Yükümlülüklere ilişkin bürokratik işlemler azalacak,
• Vergiye gönüllü uyum seviyeleri artırılacaktır.

2. İnteraktif Vergi Dairesi Sisteminin Kapsamı

Mükellefler tarafından İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapılabilecek işlemler şöyledir;

• Vergi borcu ödeme,
• Uzlaşma talebinde bulunmak,
• Cezada indirim talebinde bulunmak,
• Vergi borcunu taksitlendirme (tecil) talebinde bulunmak,
• Özelge talebinde bulunmak,
• İzaha davet müessesesi kapsamında cevap verilmesi,
• Borç durum yazısı talebinde bulunmak,
• Mükellefiyet yazısı talebinde bulunmak,
• Dilekçe verilmesi,
• İşe başlama bildiriminde bulunmak,
• İşi bırakma bildiriminde bulunmak,
• İşyeri adres değişikliği bildiriminde bulunmak,
• Şube işyeri açılış bildiriminde bulunmak,
• Şube işyeri kapanış bildiriminde bulunmak,
• e-Tebligat için başvuruda bulunmak,
• Muhtasar beyanname için dönem değişikliği talebinde bulunmak.

2018 yılında yapılacak çalışmalar sonucunda İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapılabilecek iş/işlem sayısının 70’e çıkarılması hedeflenmektedir. İnteraktif Vergi Dairesinde ayrıca gerçek ve tüzel kişilere ait sicil bilgileri, verilen beyannamelere ilişkin bilgiler, sahip olunan motorlu araç bilgileri vb. bilgiler de yer alacaktır. İnteraktif Vergi Dairesini, gerçek ve tüzel kişiler sistem üzerinden kayıt olarak, anında kullanmaya başlayabileceklerdir. İlgililer, İnteraktif Vergi Dairesine https://ivd.gib.gov.tr adresinden ulaşılabilecektir.[3]İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden mükellefler; sicil bilgilerine, borç bilgilerine, elektronik ortamda verdikleri bildirim, beyanname ile bu beyannamelere ilişkin tahakkuklara, emanet defterine kaydedilen tutarlara, haklarında yapılan elektronik yoklamalara ilişkin tutanaklara, elektronik hacizleri bilgilerine, e-tebligatlarına, vergi ceza ihbarnamelerine ulaşabileceklerdir.

3. Mükelleflerin Sistemde Görüntüleyebilecekleri Bilgiler

Mükellefler vergi dairesi sistemlerinde kayıtlı olan;

• Kimlik bilgilerini, iletişim bilgilerini, mükellefiyet bilgilerini ve motorlu taşıtlara ilişkin bilgilerini,
• Vergi dairelerince tahsil ve takip edilen tüm borçlarını,
• Elektronik ortamda verilen bildirimlerini, beyannamelerini ve bu beyannamelere ilişkin tahakkuklarını,
• Vergi dairesi emanet defterinde kayıtlı olan mahsuben/nakden iade edilebilir tutarını,
• Mükellef hakkında yapılan elektronik yoklamalara ilişkin tutanakları,
• Vergi dairesi tarafından banka hesapları ve/veya araçların sicil kayıtları üzerine uygulanan elektronik haciz bilgilerini,
• Mükellef adınıza düzenlenen vergi ceza ihbarnamelerini,
• Elektronik tebligat sistemi kapsamında tebliğ edilen evrakları,
• Sistem üzerinden yaptıkları başvuru, talep ve bildirimlerin sonuçlarını,

elektronik ortamda görüntüleyebilecektir.

4. Mükelleflerin İnteraktif Vergi Dairesinde Yapabilecekleri İşlemler

Mükelleflerin İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapabilecekleri işlemler şöyledir;

• Vergi daireleri tarafından takip edilen borçlarını ödeyebilecekler,
• Tebligat sistemine dahil olmak için talepte bulunabilecekler,
• Mükellef adına düzenlenen vergi ceza ihbarnamesine istinaden yasal süresi içerisinde cezada indirim ve uzlaşma talebinde bulunabilecekler,
• Mükellefiyet yazısı ve borç durum yazısı talebinde bulunabilir, talebe ilişkin Gelir İdaresi tarafından oluşturulan cevabi yazıyı sistem üzerinden alabilecekler,
• Özelge talebinde bulunabilir, talebin durumunu takip edilebilir ve özelgeyi yine sistem üzerinden alabilecekler,
• İzaha davet kapsamında izahta bulunabilecekler,
• İşe başlama, adres değişikliği, şube işyeri açılış/kapanış ve işi bırakma bildiriminde bulunabilir, bildirimlerin durumunu takip edebilecekler,
• 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48. maddesi kapsamında tecil talebinde bulunabilecekler,
• Vergi türü dönem değişikliğine ilişkin talepte bulunabilecekler,
• Muhtasar beyanname dönem değişikliğine ilişkin talepte bulunabilecekler,
• Muhtasar beyanname verilmeyeceğine dair dilekçe verebilecekler,
• Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından uygun görülen diğer iş ve işlemlere ilişkin işlem yapılabilecekler.
• Vergi türü dönem değişikliğine ilişkin talepte bulunabilecekler,
• Muhtasar beyanname verilmeyeceğine dair dilekçe verebilecekler,
• Yukarıda sayılmayan iş ve işlemler için “genel dilekçe” verebileceklerdir.

Sistem üzerinden yapılacak bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelerin internet veya mobil uygulama üzerinden alınması aşamasında kişilerin Sistemde tanımlı mobil telefon numarasına gönderilen şifrenin Sistem tarafından doğrulanmasının istenilmesi halinde ancak şifre doğrulandıktan sonra işlemler gerçekleştirilebilecektir. İnteraktif Vergi Dairesi kullanıcı denetiminin kullanıcı kodu, şifre ve diğer güvenlik mekanizmaları ile elektronik ortamda gerçekleştirilmesi, Sistemin kullanımına ilişkin tüm işlemlerin elektronik olarak yapılması ve her işleme ait logların kayıt altına alınmasına bağlı olarak kaynağının inkâr edilemezliği söz konusu olduğundan, Sistem üzerinden verilen bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelerin güvenli elektronik imza ile imzalanmasına gerek bulunmamaktadır.

Gelir İdaresi tarafından Sistem üzerinden hangi bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve belgelerin verilebileceği, bu belgelerin aktarımında hangi format, standart, kural ve usullere uyulacağı, belirlenen format, standart, kural ve usullerde yapılacak değişiklikler ile Sistemin kullanımına yönelik kılavuzlar https://ivd.gib.gov.tr adresi üzerinden duyurulacaktır. İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden verilen “genel dilekçe”, başvuru sahibinin Sistemde tanımlı mobil telefon numarasına gönderilen şifrenin Sistem tarafından doğrulanmasını müteakip ilgili vergi dairesi başkanlığının/vergi dairesi müdürlüğünün ilgili birimine aktarılacaktır. Dilekçenin kayıtlarına intikal ettirildiği birim;

• Konusu itibarı ile Başkanlığın görev ve sorumluluk alanına girmeyen dilekçeler,
• Başvuru sahibi dışındaki kişilere ilişkin dilekçeler,
• Başvuru usulü yürürlükte bulunan mevzuat gereğince belli bir format, standart, kural ve usule bağlanmış iş ve işlemlere ilişkin dilekçeler (429 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında verilen iade talep dilekçeleri vb.),
• İnteraktif Vergi Dairesi üzerinde tanımlı iş akışı bulunan iş ve işlemlere ilişkin dilekçeler,

hakkında dilekçeyi işlem yapmaksızın hıfz edebilecek veya gerekçesini belirterek red edebilecektir.

İnteraktif Vergi Dairesinde yapılan bir işlem sırasında herhangi bir belgenin mevzuatı gereğince ek yapılması gerekiyorsa söz konusu belgenin taranmış hali veya çekilen fotoğrafı Sistem üzerinden verilen bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelere eklenebilecektir. Ek yapılan belgelerin vergi dairesine kağıt ortamında ibrazının istenmesi durumunda söz konusu belgeler elektronik ortamda müracaat tarihini takip eden 15 gün içinde ilgili vergi dairesi başkanlığına/vergi dairesi müdürlüğüne evrak kayıt veya Sistem işlem numarası belirtilmek suretiyle elden ibraz edilebileceği gibi istenirse iadeli taahhütlü posta ile de gönderilebilecektir. Kişilerin yaptığı başvurular sonucunda vergi dairesince yoklama yapılması durumunda, yoklamaya yetkili personel tarafından nezdinde yoklama yapılandan belgelerin ibraz edilmesi istenebilecektir. İbraz edilen belgelerin fotoğrafı çekilerek Elektronik Yoklama Sistemine aktarılacaktır.

213 sayılı VUK’nın 376. maddesi[4] kapsamında İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden başvurusu yapılan indirim talepleri üzerine düzenlenen tahakkuk fişi Sistem üzerinden mükellefe iletilecek olup bu ileti tahakkuk fişinin muhatabına tebliği yerine geçecektir. Sistem üzerinden verilen bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeler için ilgili vergi dairesine posta yoluyla veya elden ayrıca başvuru şartı aranmayacaktır. Bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelerin İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden alınmasından sonra yapılacak işlemler için bu Tebliğde özel düzenleme bulunmayan hallerde, konunun düzenlendiği ilgili mevzuat düzenlemeleri geçerli olacaktır.

5. İnteraktif Vergi Dairesi Uygulamasına İlişkin Diğer Hususlar

Konu hakkında 492 sıra no.lu VUK Genel Tebliğinde yapılan açıklamalara göre;

• İnteraktif Vergi Dairesi hizmetlerinden yararlanmak isteyen kişiler kendilerine verilen kullanıcı kodu ve şifreleri başka amaçla kullanamayacakları gibi, bir başkasının kullanmasına da izin vermeyeceklerdir.[5]
• İnteraktif Vergi Dairesi kullanıcı kodu ve şifresi edinmiş olan gerçek kişiler, tüzel kişilikte kanuni temsilciler, tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde ise bunları idare edenler kendilerine verilen kullanıcı kodu ve şifrenin kullanımından sorumludurlar.
• İnteraktif Vergi Dairesi kullanıcı kodu ve şifresinin özel yetki içeren noterde verilmiş vekâletnameyle yetkili kılınan kişilere teslimi, kullanıcı kodu ve şifre edinen gerçek kişiye, tüzel kişiliğe veya tüzel kişiliği olmayan teşekküllere teslim hükmünde sayılacaktır.
• Tüzel kişiliğin veya tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin, yetki verdiği kişinin bu yetkilerini iptal etmesi halinde durumu derhal ilgili vergi dairesine yazılı olarak bildirmesi gerekmektedir.
• Kâğıt ortamda düzenlenip verilen bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeler ile elektronik ortamda düzenlenip gönderilen bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelerin hukuki sonuçları itibariyle hiçbir farkı bulunmamaktadır.
• Elektronik ortamda yapılan işlemlerin tespit ve tevsikinde, Gelir İdaresi Başkanlığı/vergi dairesi kayıtları esas alınacaktır.
• Gelir İdaresi Başkanlığı Sistemin altyapısını ve işleyişini göz önünde bulundurarak İnteraktif Vergi Dairesinde sunulan işlemlerde kısıtlamalara gidebilecektir.

6. Sonuç

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun verdiği yetkiye istinaden Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hayata geçirilen İnteraktif Vergi Dairesi Uygulaması; Gelir İdaresinin görev tanımları içerisinde yer alan hizmetlerin sunulması veya kişilerin vergisel ödevlerini yerine getirmesi amacıyla şifre, elektronik imza veya diğer güvenlik araçları kullanılmak suretiyle erişim sağlanan internet adresi (https://ivd.gib.gov.tr)  ve mobil uygulamalar üzerinde oluşturulan elektronik ortam üzerinden gerçek ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan teşekküller tarafından birçok bilginin görüntülenebilmesine ve birçok işlemin yapılmasına imkan veren son derece hızlı ve kolay bir uygulamadır.

Özetle mükellefler sistem üzerinden;  borç ödeme, e-tebligat sistemine dahil olmak için talepte bulunma, vergi cezalarında indirim talebinde bulunma, uzlaşma talebinde bulunma, mükellefiyet durum yazısı alma, borç durum yazısı talebinde bulunma, özelge talebinde bulunma, gerçek kişilerde işe başlama, adres değişikliği bildiriminde bulunma, gerçek kişilerde şube açılış bildiriminde bulunma, gerçek kişilerde işi bırakma bildiriminde bulunma, izaha davet müessesi kapsamında izahta bulunma, tecil talebinde bulunma, genel dilekçe verme gibi birçok vergisel işlemlerini  gerçekleştirebileceklerdir. Sistemin içeriğindeki hizmet çeşitliliğinin artmasıyla mükellefler her geçen süreçte bağlı oldukları vergi dairesine gitmeden birçok vergisel işlemi yapabilecekler ve büyük bir zaman ve maliyet tasarrufu sağlayacaklardır.

NOT: BU YAZIDA YAPILAN AÇIKLAMALAR, TAMAMIYLA YAZARINA AİT OLUP, HİÇBİR ŞEKİLDE YAZARIN ÇALIŞTIĞI KURUMUNU BAĞLAMAZ; KURUMUNUN GÖRÜŞÜ OLARAK KULLANILAMAZ VE DEĞERLENDİRİLEMEZ.

NOT: BU MAKALE 2018 MAYIS AYINDA YAKLAŞIM DERGİSİNDE YAYINLANMIŞTIR.

 

---

[1] https://ivd.gib.gov.tr/SSS.pdf/sık sorulan sorular, erişim tarihi:10.03.2018.

[2] 28.02.2018 tarih ve 30346 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

[3] www.gib.gov.tr, erişim tarihi: 28.02.2018.

[4] 213 sayılı VUK’nın “Vergi Ziyaı, Usulsüzlük ve Özel Usulsüzlük Cezalarında İndirme” başlıklı 376. Maddesinde yer alan hükme göre; VUK’a tabi bütün vergilerle ilgili ikmalen, re’sen ve idarece yapılan tarhiyatlar dolayısıyla kesilen cezalar indirim uygulaması kapsamındadır. Ceza indiriminin uygulanabilmesi için vergi aslı ve cezasına karşı dava açılmaması, dava açma süresi içinde (İhbarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde) indirimli ödeme talebinde bulunulması ve vergi aslı ve cezanın vadesinde veya teminat göstermek suretiyle vadenin bitiminden itibaren üç ay içinde ödenmesi gerekir.

[5] Mükellefler, kullanıcı kodu ve şifrenin yetkisiz kişilerce kullanıldığını öğrendikleri anda Gelir İdaresi Başkanlığının 444 0 189 numaralı Vergi İletişim Merkezine telefonla veya ilgili vergi dairesine dilekçe ile derhal bilgi vermeleri gerekmektedir.

20.09.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.