İlyas Koyuncu
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Bilim Uzmanı
Kuzey Yıldızı YMM Denetim ve Danışmanlık Ltd. Şti.
ilyaskoyuncu@hotmail.com

YMM Adayları İçin Sınav Süreci

TÜRMOB’un sitesinde yer alan verilere göre 2018 yılı sonu itibariyle ülkemizde yaklaşık 8.611 Serbest Muhasebeci,  98.694 Serbest Muhasebeci Mali Müşavir, 4.794 Yeminli Mali Müşavir unvanına haiz meslek mensubu var. Meslekte Yeminli Mali Müşavirlik unvanı en üst mesleki unvan olarak kabul ediliyor ve bu unvanı almak için en az on yıl Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik yapmak ve mesleğin birlik örgütü olan TÜRMOB tarafından yapılan YMM’lik sınavını kazanmış olmak gerekiyor. Bilindiği üzere sınavı kazanmak zor ve konulara çalışmanın yanında adayların bu süreci aktif olarak yönetmesi gerekiyor. Adayların kendilerini nasıl bir sürecin beklediğini önceden bilmeleri ve süreç içerisinde doğru konumlanmaları kendileri lehine önemli artılar sağlayacaktır. Bu yazımda YMM adayları için sınav sürecini sizlerle paylaşacağım. Faydalı olması dileğiyle.

YMM Sınavı Hakkında Kısa Bilgi

Sınav süresince vermeniz gereken 10 ders var. Bunlar aşağıdaki gibi.

1. Gelir Üzerinden Alınan Vergiler
2. Harcama Üzerinden Alınan Vergiler
3. Vergi Tekniği
4. Revizyon
5. Denetim Raporlama Ve Meslek Mevzuatı
6. Dış Ticaret Ve Kambiyo Mevzuatı
7. Sermaye Piyasası Mevzuatı
8. İleri Düzeyde Finansal Muhasebe
9. Yönetim Muhasebesi
10. Finansal Yönetim

Geçme şartı ise her dersten en az 50 puan olmak üzere ortalamanızın 65 puan olması. Yani 10 dersten toplamda en az 650 puana ulaşmanız gerekiyor. TESMER Mart-Nisan, Temmuz-Ağustos, Kasım-Aralık ayları olmak üzere ortalama her 4 ayda bir, yılda 3 dönem sınav yapıyor.

Dosya Yakmak Ne Demek?

Sınav için süreci başlattıktan sonra toplamda 7 dönem hakkınız var. Yani dosyanızı açtırdınız ve sınava girmeye başladınız, ilk sınav dönemi de dâhil olmak üzere 7 dönemde 10 dersi bitirmeniz gerekiyor. Aksi takdirde dosyanız yanıyor ve 6 aylık bir aradan sonra tüm sürece tekrar baştan başlamanız gerekiyor. Arada sınava katılmadığınız dönem olursa bu da 7 hakkınızın içinde, yani sınava girmiş gibi o dönem hakkınızı kaybediyorsunuz.

Sınav Konuları

Sorumlu olduğunuz 10 dersi yukarıda verdik. Bu 10 derse hangi sıra ile gireceksiniz? Önce hangisi, sonra hangisi? Ayrıca başarı için de her bir dersten en az 50 olmak üzere 65 ortalamayı tutturmanız gerekli. Hangi dersten kaç puan almalısınız? Süreç yönetiminin ilk aşaması bu sorulara cevap vermenizle başlıyor. Dolayısıyla sınav sıralaması yapmanız ve her ders için hedef puan belirlemeniz gerekiyor.

Çalışma Tavsiyeleri

Evet, çalışmak ve sayfalarca mevzuat metni okumak gerekiyor. Kaç sayfa? 5 bin, 10 bin sayfa. Artırıyorum 15 bin sayfa… İşin başında bu sayfa hesapları ile gözünüzü korkutmayın, hiç gerek yok. Ben size bir şey söyleyeyim, sınavı kazanmak için kimisine 5 bin sayfa yeter, kimisi 25 bin sayfa okur ama olmaz. Bir şey daha, keşke bu sayfalar roman gibi okunup geçilse, bir de bunları öğrenmeniz ve özümsemeniz gerek. Sınavda soracaklar çünkü…

Ders çalışmak için planlama yapmanızı tavsiye ederim. Haftanın en az 4-5 günü, her gün net 3 saat çalışacak şekilde bir plan işinizi görür. İşyeri veya evinizin haricinde farklı bir mekânda çalışmanızı tavsiye ederim. Kütüphaneler bunun için uygun. Gün boyu çalıştığınız odanızda akşam oturup ders çalışmak pek verimli olmuyor. Ne derler, mekân değiştirmekte ferahlık vardır.

Eski dönemde sorulan soruları sürekli gözden geçirmeniz gerekir. Bu hem derslerin içeriğini anlamanız için, hem de ne tür nasıl sorular sorulduğunu anlamanız için gerekli. Ayrıca bazı derslerde genellikle tebliğ, yönetmeliklerden soru soruluyor. Hangi tebliğlerin daha önemli olduğunu, hangisinin daha az önemli olduğunu okudukça anlarsınız. Yakın tarihte sorulmuş bir sorunun yine aynen sorulmayacağını, belki bir üst ya da bir alt maddenin sorulacağını bekleyebilirsiniz. Öte yandan bunun istisnası da yok değil: Meslek Hukuku 2016/1 ve 2018/1 dönemlerinde aynı soru soruldu.

Değişen komisyon üyesine göre soru tiplerinin değiştiğini asla unutmayın. Bir üye, örneğin Finansal Yönetim dersinden, daha çok sayısal hesaplamalı sorular sorarken bir başka üye sözel ezber cevapların ağırlıklı olduğu sorular sorabiliyor. O yüzden eğer daha önce soru hazırlamış bir komisyon üyesi varsa soru tekniğini öğrenmekte büyük fayda var.

Ders çalışırken genelden özele gitmeniz de daha verimli olacaktır. Öncelikle ormana, sonra da ağaca bakmanız lazım. Örneğin Kurumlar Vergisi Kanunu. Öncelikle kanunun bölümleri, kısımları ve madde başlıkları neler. Bunlara bir bakın ve kanunun sistematiğini, nasıl yapılandırıldığını anlayın. Sonra kanun metni okumaları, 1 defa, 2 defa, 3 defa… Size kalmış. Sonrasında da kanunla ilgili tebliğ ve diğer alt düzenlemelerin okumaları. İsterseniz kanun metnini ikinci defa okurken tebliği de eşanlı okumaya başlayabilirsiniz. Kararı kendi durumunuza göre vermeniz gerekli.

Görsel Hafıza da Önemli

Kanunları ve tebliğleri çıktı aldı iseniz ve bir sonraki dönemde aynı derse tekrar girecekseniz aynı metni, çıktıyı, kitabı kullanmanızı şiddetle tavsiye ederim. Hem maddelerin yanlarına almış olduğunuz notlarınızı kaybetmemiş olursunuz. Hem de çalışmak ve hatırlamak sadece ezberlemek değildir.

Sınavlara çalışırken güncel değişiklikleri mutlaka takip edin. Sınav sırasında cevaplara en iyi bildiğiniz sorudan başlayın. Cevap vermediğiniz, boş bıraktığınız soru veya alt sorular bulunmasın.

Son bir iki haftada çalışmalarınızı ve yeni konu öğrenme faaliyetlerinizi sonlandırın. Artık zaman tüm çalıştıklarınızı tekrar etme zamanı. Tüm metinlerinizi, önemli gördüğünüz yerleri hızlı hızlı tekrar edin. Sınav arefesinde bu husus çok değerli.

Kaynaklar-Kitaplar

Kitabın anlatım üslubu ile kişinin çalışma şekli arasında bir uyum olması gerektiğini düşünürüm her zaman. Onun için alıp da çalışamadığım, bir kenara koyduğum kitaplarım olmuştur. Dolayısıyla kitap tercihi yaparken bence bu hususu göz önünde bulundurun.

Vergi grubu dersler için ana kaynak kanun ve tebliğ. Güncel bir kanun kitabı edinin ve oradan çalışın. Gelirler Kontrolörleri Derneği’nin yayını olan Vergi Kanunları kitabı gerek okuma kolaylığı, gerek kenar boşlukları açısından, gerekse de güncelliği ve ilgili tebliğe yer vermesi açısından iyi, tavsiye ederim. Bir sonraki dönem sınava girecek olursanız değişen, yeni giren kanun maddelerini bu kitabınıza işleyerek aynı kitabı kullanmanızı tavsiye ederim. Görsel hafıza durumu önemli.

GVK tebliğleri halen tek tebliğ yapılmadığından bunların içine hiç girmeyin derim. Ben GVK’ya Tuncel Atabey’in kitabından çalıştım. Kendisi uzun yıllar denetim elemanlarına ve meslek mensuplarına eğitimler veren, Maliye’nin saygın denetim elemanlarından Gelirler Kontrolörü kökenli. Tavsiye edebilirim. Vergiye ne kadar mevzuattan çalışırsanız çalışın uygulama yapmayınca tam öğrenilemiyor. Onun için soru çözümlerine yer veren dış bir kaynak kullanmanız gerekiyor. Özelgelere, sirkülere belirli konular harici girmenize bence gerek yok.

Kısaca tebliğleri birleştirilmiş olan KDV, KVK vb. için kanun ve tebliğ metinleri ana çalışma kaynağı olarak yeterli. Geriye tebliğleri birleştirilmemiş olan kanunlar kalıyor ki bunlar için de kanun metinleri ile tebliğleri birleştirerek bütün bir kitap haline getirilmiş bir kaynaktan çalışırsanız yararlı olur. Bu kaynağın konulara ilişkin örneklere de yer vermesi önemli.

Vergi tekniğinin eski sorularına bakarsanız daha çok VUK ve 6183 sayılı Kanun olan usul kanunlarından geldiğini görürsünüz. Ancak soruyu hazırlayan üyenin üslubuna göre sorular değişiklik göstermekte, zaman zaman mini revizyona doğru evrilmektedir. Yine revizyon için uygulama yapmanız gerekiyor. Tam olarak bir kaynak tavsiye edemeyeceğim. Eski soruları çözmek de sizi önemli bir noktaya getirir. Bence soru çözümleri için buradan başlayabilirsiniz.

Meslek hukuku dersi için 3568 sayılı Kanun ve ilgili düzenlemelerin çıktılarını alıp çalışabilirsiniz. SPK, Dış ticaret, gümrük için de aynı: kanun ve ilgili mevzuat. Gümrük kanunu olarak şunu belirteyim. Bir vergici olarak gümrük kanunun dili biraz farklı geliyor ve içinde de bir sürü tekrar ve sınav için gerekli olmayan metinler var. Onun yerine Gümrük Kanunu’nun güncel bir özeti faydalı olabilir. Ayrıca sınavlara yönelik bu mevzuatı bütün halinde veren bazı çalışma kitapları da var, değerlendirilebilir.

İleri Düzey Finansal Muhasebe için yukarıda belirttiğim üzere çeviri standartları çalışmak yerine bu konuyu özümsemiş ve sade bir dil ile anlatmış ve sayısal örneklendirmiş bir kitabı edinip buradan çalışmanızda fayda var. Ben Gazi Üniversitesi hocaları Örten, Kaval, Karapınar’ın Tfrs kitabından (Gazi Yayınevi) çalıştım. Tavsiye edebilirim. En güncel baskısını edinin.

Yönetim Muhasebesi ve Finansal Yönetim dersi için sınav konularını kapsayan ve sayısal örnekler barındıran bir kitap edinip çalışabilirsiniz. Ben Yönetim Muhasebesi için bir kitaptan çalışmaya başladım, baktım ki hem yavaş ilerliyorum, hem de sınav için o kadar detaya gerek yok, o kitaptan çalışmayı bıraktım. Bu iki konuyu, o dönemde sürdürmekte olduğum akademik eğitimim sebebiyle genel olarak bildiğimden, işimi görecek daha temel anlatımlı kitaplardan çalıştım, genel olarak konu tekrarı ile eski soruları çözmek işimi fazlasıyla gördü. Ancak her kitapta yeterli sayısal örnek yok, siz kendi durumunuza uygun bir kaynak bulun.

Daha önce de belirttiğim üzere, komisyon üyesinin sınav konusu ile ilgili kitabı varsa bu kitaba öncelik vermenizde fayda var.

Piyasada özellikle YMM sınavlarına yönelik bütün olarak hazırlanmış kaynaklar da var. Bu şekildeki kaynakların gerek güncelliği, gerek tüm konuları kapsıyor olması kitabın okunabilirlik kolaylığı, anlatım dili, örneklerinin yeterliliği ve uygunluğu önemli. İnternette bu tür kitapların tanıtımı yapılırken sınav sonrası çıkan sorunun benzerinin kendi kaynaklarında da bulunduğu belirtiliyor. Bu kadar hacimli kitapların sınavda çıkabilecek soruları kapsaması zaten beklenen bir durum. Çok ayırıcı bir özellik değil bu husus.

Bilindiği üzere YMM sınavlarına yönelik hazırlık kursları var. Gerek kaynak seçiminde gerekse de bu tür kurslara katılım konusunda önemli olan sizin kendi durumunuza uygun yöntemin tespiti önemli. Bana danışan pek çok adaya bazı konularda tam da bu sebepten farklı yöntem ve kitapları da önerdiğim olmuştur. Bu tür kurslar sizin için konuya ilişkin çalışma sürecini hızlandırıcı görev icra edecektir. Bu kurslarla ilgili sınavın hangi konuları kapsadığını, hani konuların daha özellikli olup nerelere daha çok eğilmeniz gerektiği konularında bilgi sahibi olabilecek, katıldığınız kursun durumuna göre eğiticiye kafanızdaki soruları sorabileceksiniz. Kısaca konuyu bir bütün olarak kısa sürede işlemiş olacaksınız. Ancak sadece kursa katılmakla olmuyor, sizin de bolca çalışmanız gerek…

Sınav Sonrası

Sınava girdiniz, çıktınız. Soruları ve verdiğiniz cevapları hatırlıyorsunuz. Hemen kaynaklarınıza baktınız ve hangi sorunun cevabını ne kadar verebildiğinizi ölçüyorsunuz ve her bir sınav için bir not bekliyorsunuz. Ancaaakkk, sonuçlar açıklandı ve beklediğinizin çok altında not aldınız. TESMER’e itiraz, diğer idari başvuru yolları ve yargı yoluna gitmek gibi bir dizi seçenekleriniz var. Bunların detaylarını bilmeniz, itiraz dilekçesini etkili bir şekilde hazırlamanız vb. detaylar çok önemli.

Son Sözler

Yazımın sonuna doğru gelirken, eğer YMM sınav sürecinin henüz başında ve olayı öğrenmeye çalışıyorsanız bu yazıda yazdıklarımın tümünün ne anlama geldiğini tam anlamayacaksınız. Onun için bu yazılarımı ara ara gözden geçirmenizi tavsiye ederim. Süreç içinde hem bazı konularda ne demek istediğimi daha iyi anlayacak, hem de ilk okuyuşta anlamadığınız yerler sizin için açılacaktır.

YMM sınavına girmeyi düşünen meslek mensupları olarak bugüne kadar bunun gibi yol gösterici yazılar okudunuz, sınav tecrübesini geçirmiş onlarca kişiden akıl aldınız. Ancak hâlâ kafanızda aynı soru var: “Ben Yeminli Mali Müşavirlik sınavını başarabilir miyim?” Bu tecrübelerimi paylaştığım bir başka mecrada yazımı okuyan bir meslek mensubu tarafıma ulaştı ve “…bugüne kadar sınav ve süreci ile ilgili birçok kişi ile görüştüm, herkes bana bir şeyler dedi, kafam allak bullak oldu ve ben halen sınav sürecini başlatabilmek için net kararımı verebilmiş değilim, iki yıldır bu süreci erteliyorum. Çevremde bulunan şu şu meslektaşlarım süreci bitirdiler ancak ben başarabileceğim konusunda halen kararsızım…” Kendisi ile biraz konuştuktan sonra son kararı “konu hakkında artık hiç kimseyle görüşmeyeceğim ve ilk sınav dönemine başvurarak süreci başlatacağım” oldu. Evet, süreç kolay değil, çalışmanız gereken “on binlerce sayfa” var. Öte yandan çalışma süreniz olarak 2 yıldan daha fazla bir zaman da var. Eğer gün, saat, dakika hesabına girerseniz yeterli zamanınızın olduğunu anlarsınız. Bazen işleri kendi kendimize zorlaştırıyoruz. Olaylara biraz farklı açılardan bakmak, işi zora sürmek değil, kolaylaştırmak gerek. “Başarabilirim” diyerek iki yıl tutabileceğiniz derin bir nefes alın ve sürece başlayın…

Son dönemde doğrudan YMM sınavlarına yönelik süreç eğitimleri veriliyor. Aklınızda bulunan soru işaretlerini sizin gibi bu süreçte daha önce bulunmuş kişilerle görüşerek ve bu tür eğitimlere katılarak gidermenizde fayda var. Aklınızda halen soru işaretleri varsa bana her zaman ulaşabilirsiniz. Şimdiden başarılar diliyorum…

25.10.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.