İlker Çolakvermiş
Gümrük ve Dış Ticaret Direktörü
Ticaret E. Müfettişi
ilker@tglgumruk.com.tr

Geri Gelen Eşyalar ve Kültür Fonu

Konu

İhracata konu eşyalar zaman zaman çeşitli sebeplerle geri gelmektedir. İhraç edildikten sonra geri gelen eşyaların ithalat işlemleri ise diğer ithalat işlemlerine göre farklılık göstermektedir. Geri gelen eşyaların gümrük kontrolü işlemleri diğer eşyaların kontrolü gibi olsa da gümrük vergileri açsısından farklılık göstermektedir. Geri gelen eşyaların gümrük beyanına ilişkin işlemler; Gümrük Kanunu’nun 168 ve Gümrük Yönetmeliği 446-453. Maddelerinde düzenlenmiştir. Yazımızın konusu; Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edildikten sonra geri gelen eşyaların kültür fonu karşısındaki durumunun incelenmesidir.

Geri Gelen Eşyaların Kültür Fonu Karşısındaki Durumu

Serbest dolaşımda bulunan eşya, Türkiye Gümrük Bölgesinden ya da Türkiye’nin anlaşmalarla dahil olduğu gümrük birliği gümrük bölgelerinin diğer bir noktasından ihraç edildikten sonra üç yıl içinde yeniden serbest dolaşıma girmesi halinde ve beyan sahibinin talebi üzerine ithalat vergilerinden muaf tutulur.

Öncelikle; geri gelen eşyaların hangi durumlarda ithalat vergilerinden muaf olduğunun açıklanması gerekir.  Serbest dolaşımda bulunan eşya, fiilen ihraç edildiği tarihten itibaren üç yıl içerisinde serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulmalıdır. Eşyanın üç yıllık süreyi mücbir sebep belgesi ibrazı olmaksızın aşarak geri getirilmesi halinde, Gümrük Kanunu’nun 241. Maddesi uyarınca usulsüzlük cezası uygulanıp, gümrük vergileri tahsil edilerek serbest dolaşıma giriş rejimi hükmü uygulanır.

Yine ithalat vergilerinden muafiyet, geri gelen eşyaların ihracı sırasındaki ayniyeti değişmeden yeniden ithali halinde kullanılır. İhraç edildikten sonra geri gelen eşyanın gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma girebilmesi için ihracat nedeniyle yararlanılan hak ve menfaat varsa bunların iade edildiğini gösteren belgenin beyannameye eklenmesi gerekir. İhracat nedeniyle katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi iadesinden veya istisnasından yararlanılan eşyanın katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi tahsil edilir.

Gümrük idaresince; geri gelen eşyaların ihracat nedeniyle yararlanılan hak ve menfaatlerin olup olmadığının vergi dairesi ve ilgili kurumlar nezdinde araştırması yapılacaktır. Bununla birlikte; araştırmanın cevabı beklenilmeksizin bu vergilere tekabül eden tutarın teminata bağlanması suretiyle eşyalar teslim alınabilir. Daha sonrasında idare tarafından, mükellefin bağlı bulunduğu vergi dairesi ve ilgili kurumlar nezdinde yapılan araştırmanın neticesine göre teminatın iadesine ilişkin işlemler gerçekleştirilir.

İthalat vergileri; Gümrük Kanunu’nun tanımlarının yapıldığı üçüncü maddesinde, eşyanın ithalinde ödenecek gümrük vergisi ile diğer eş ekili vergiler ve mali yükleri ve tarım politikası veya tarım ürünlerinin işlenmesi sonucu elde edilen bazı ürünlere uygulanan özel düzenlemeler çerçevesinde ithalatta alınacak vergileri ve mali yükleri ifade eder.

Telif Hakları Genel Müdürlüğü ile Gümrükler Genel Müdürlüğü arasında yapılan yazışmalarda; 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun üçüncü maddesinde ithalat vergilerinin kapsamının belirlendiği ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 44. Maddesi gereğince gerçekleştirilen kültür fonu kesintisinin ithalat vergileri kapsamına girmediği değerlendirilmiştir. Bu çerçevede; ithalat vergilerine ilişkin muafiyet hükümleri kültür fonuna uygulanmayacak olup, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 168. Maddesi çerçevesinde ithalat vergilerinden muaf tutulacak eşya bakımından kültür fonu kesintisinin uygulanması gerekir.

Kaynakça;

Gümrük Kanunun 168. Maddesi

Gümrük Yönetmeliği’nin 446-453. Maddeleri

Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 2022/4 sayılı Genelgesi

Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nün İzmir Gümrük Müşavirleri Derneğine Yönelik 20.01.2021 tarihli Yazısı

06.09.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.