İlkay Üzel
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
uzel2006@hotmail.com

Esnaf Ahilik Prim Kesintisi 2020 Yılında Başlıyor...

2019 yılının son günlerine gelmişken geriye dönüp baktığımızda  ülkemiz  açısından ekonomik ve siyasi olarak

zor bir yıldı.Ama 2019 yılı artık bitmiş olup yeni 2020 yılına  umutlu, daha büyük hedefler için daha çok çalışarak, iyi düşünerek  girmemiz gerekiyor.

2020 yılı yeni umutlar getirdiği gibi yeni yasalar,yeniliklerde getiriyor. Bildiğiniz üzere, 2019 yılında özel sektör işsizlik oranlarımızdaki artış ciddi seviyelerde iken ödenen işsizlik maaşları da ciddi seviyelere ulaştı . Özel sektör çalışanları işsiz kaldığı zaman bir müddet olsa da işsizlik maaşı alarak gelir kaybını azaltma imkanı olmasına rağmen  bu avantaj maalesef  Bağkur primi ödeyen esnafımızda yoktu. Yani esnafımız işsizlik maaşı alamıyordu .

Hükümetimiz işsiz kalan SSK’lı nasıl işsizlik maaşı alıyorsa Bağkur Pirimi ödeyen esnafımızda işsizlik maaşı alsın diye güzel bir düşünce olan “Ahilik Sandığı Uygulaması”nı  6824 Sayılı Kanun ile 08 Mart 2017 Tarihinde resmi gazetede ilan ederek uygulamaya geçirmek istemişti. Ancak daha sonra  05.12.2017 tarihinde 7061 Sayılı Kanun ile yasanın yürürlük maddesi  01.01.2020 tarihine ertelenmişti. Yasanın yürürlük tarihi ile ilgili şu ana kadar yeni bir erteleme ilan edilmediği için yasa 01.01.2020’de yürürlüğe giriyor.

6824 Sayılı Kanunun 9 .Maddesinde  Ahilik Sandığı Uygulaması detayları aşağıdaki gibi açıklanmıştır ;

Esnaf Ahilik Sandığına Kimler Üye Olacak ?

• 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar Esnaf Ahilik Sandığı kapsamında Esnaf Ahilik Sandığı sigortalısı sayılır. Yani tüm esnaf ve sanatkarlar zorunlu olarak sisteme dahil olacak.

Esnaf Ahilik Sandığına sadece aşağıda belirtilen çalışanlar üye olamaz ;

• 5510 sayılı Kanunun 50 nci maddesi kapsamındaki isteğe bağlı sigortalılar, 
• 10/7/1953 tarihli ve 6132 sayılı At Yarışları Hakkında Kanuna tabi jokey ve antrenörler,
• Köy ve mahalle muhtarları
• Tarımsal faaliyette bulunanlar

Esnaf Ahilik Sigortası zorunlu mu isteğe bağlı mı?

Esnaf Ahilik Sandığı sigortası zorunludur.

• Bu madde kapsamına giren ve hâlen faaliyette olanlar bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte,

• Faaliyetine daha sonra başlayanlar ise başladıkları tarihten itibaren Esnaf Ahilik Sandığı sigortalısı olurlar.

Prim oranı nedir ? 

Sigortalı  Payı % 2 , Devlet payı % 1 olarak belirlenmiştir.

Alınacak günlük prim tutarı, prime esas günlük kazanç alt sınırının iki katı üzerinden hesaplanacak tutardan fazla olamaz.

Esnaf Ahilik Prim ödemelerini Devlet iade edebilir mi ? 

Herhangi bir nedenle sigortalılık durumunun sona ermesi hâlinde, o ana kadar sigortalıdan kesilen Esnaf Ahilik Sandığı primleri ile Devlet payı iade edilmez.

Ödenen primler gider yazılabilir mi?

Esnaf Ahilik Sandığına sigortalılarca ödenen primler, kazancın tespitinde gider olarak kabul edilir.

Kimler Esnaf ahilik ödeneği alabilir ?

Esnaf Ahilik Sandığı sigortalılarından aşağıdaki şartları sağlayanlar Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği almaya hak kazanır ;

• İflas istemiyle mahkemeye başvurmuş olanlar,
• İflasa tabi olmamakla birlikte işyerini kapatmak suretiyle sigortalılığı sona erenler,
• Sigortalılığının sona erdiği tarihi izleyen günden itibaren otuz gün içinde Kuruma doğrudan veya elektronik ortamda başvuranlar (Mücbir sebepler dışında, başvuruda gecikilen süre Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği almaya hak kazanılan toplam süreden düşülür)
• Prim ödeme koşullarını sağlamış olanlar ( Sigortalılığının sona ermesinden önceki en fazla 90 günlük süreye ilişkin Esnaf Ahilik Sandığı prim borcu olan sigortalılar, bu maddede sayılan diğer şartları sağlamaları ve bu döneme ilişkin Esnaf Ahilik Sandığı prim borçlarının alacakları ödenekten tahsil edilmesi kaydıyla Esnaf Ahilik Sandığı ödeneğinden faydalandırılır.) 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendirilmiş veya ilgili diğer kanunlar uyarınca prim borçları yeniden yapılandırılmış Esnaf Ahilik Sandığı prim borcu olanlar, tecil ve taksitlendirmeleri veya yapılandırmaları bozulmamış olması şartıyla Esnaf Ahilik Sandığı ödeneğinden faydalandırılır.

Esnaf ahilik ödeneği alma şartları nelerdir ?

Esnaf Ahilik Sandığı sigortalıları için sigortalılığının sona ermesinden önceki son 120 gün sürekli çalışmış olanlardan, son üç yıl içinde;

• a) 600 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 180 gün,
• b) 900 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 240 gün,
• c) 1080 gün faaliyetini sürdüren ve Esnaf Ahilik Sandığı primi ödemiş olanlara 300 gün,
• süre ile Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği verilir.

Esnaf ahilik ödeneği aylık olarak ne kadar alınacak?

Günlük Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama kazancının %40’ıdır. Bu şekilde hesaplanan Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği miktarı, 4857 sayılı Kanunun 39 uncu maddesine göre belirlenen  aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemez.

2020 yılında Asgari  Ücret  üzerinden prim ödeyen esnafın ödeyeceği prim aşağıdaki şekilde hesaplanır;

	Prim Oranı	Prim Tutarı
Esnafın Ödeyeceği Prim	% 2	2.943,00 * % 2= 58,86 TL
Devlet Katkısı	% 1	2.943,00 * % 1= 29,43 TL
Sigortalı Adına Aylık Ödenmiş Toplam Prim		88,29  TL

2020 yılı Asgari Brüt Ücret: 2.943,00 TL

Yasanın yürürlüğe girmesiyle, Esnafımızın 2020 yılı asgari ücret tutarına göre alacağı aylık ahilik ödeneği ya da  işsizlik maaşı tutarı aşağıdaki gibi hesaplanacak;

Esnafın alacağı en az aylık ahilik ödeneği / işsizlik maaşı	Asgari Brüt Ücretin % 40	2.2943,00* % 40= 1.177,20 TL
Esnafın alacağı en fazla aylık ahilik ödeneği / işsizlik maaşı	Asgari Brüt Ücretin % 80	2.943,00 * % 80= 2.354,40 TL

Esnaf Ahilik Ödeneği ne zaman ödenir?

Her ayın 5’nde aylık olarak sigrotalının kendisine ödenir.

Esnaf Ahilik Ödeneğinden kesinti yapılır mı ?

Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.

Esnaf Ahilik Ödeneği hacz edilir mi?

Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği, nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir ve temlik edilemez.

Esnaf Ahilik Ödeneği alırken sigortalı tekrar faaliyete başlarsa ödenek kesilir mi?

Sigortalı, Esnaf Ahilik Sandığı ödeneğinden yararlanma süresini doldurmadan tekrar faaliyetine başlar ve Esnaf Ahilik Sandığı ödeneğinden yararlanmak için bu maddenin öngördüğü şartları yerine getiremeden yeniden faaliyetine son verirse, daha önce hakettiği Esnaf Ahilik Sandığı ödeneği süresini dolduruncaya kadar bu haktan yararlanmaya devam eder. Eğer , ödenek şartlarını yerine getirmek suretiyle yeniden faaliyetine son verirse ödenek için yeni hak elde etmiş olur ve yeni hakkın süresi kadar ödenek alır.

Sonuç olarak, yapılan düzenleme gereği esnafımıza 2020 yılında devlet katkısı hariç en az aylık 58,86 TL prim ödeme zorunluluğu getirilmiş  olacak ama esnafımız ekonomik sıkıntı içerisine girdiği zaman en az 6 ay en fazla 10 ay süre ile  aylık  en az 1.177,20 TL en fazla 2.354,40 TL aylık gelir elde etmiş olacak. Eğer yasanın yürürlük tarihi olan 01.01.2020 tarihinde değişiklik yapılmassa işsiz kalan esnaflar bu uygulamadan en erken 01.01.2023’den itibaren maaş alabilecek.

2020  yılının  dünyada ve ülkemizde birlik ve beraberliğin hakim olduğu, huzur, barış, refah   açısından çok güzel geçeceği bir yıl olması dileğiyle.

KAYNAKÇA

[1] Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 08.03.2017 / 30001 RG / 9.Madde

[2] 7061 Sayılı Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 05.12.2017 / 30261 RG / 122.Madde

[3] 4474 Sayılı İşsizlik Kanununa Ek 6.madde

31.12.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.