193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunun 2.maddesinde gelir kapsamına giren kazanç ve iratların; ticari kazançlar, zirai kazançlar, ücretler, serbest meslek kazançları, gayrimenkul sermaye iratları, menkul sermaye iratları, diğer kazanç ve iratlar olduğu belirtilmiştir.
Gelir kapsamına giren kazançlar içinde önemli bir yeri olan “ücret” GVK 61.maddesinde “işverene tabi ve ve belli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir” şeklinde tanımlanmıştır. Aynı maddede ücretin başka adlar altında ödenmiş olmasının ya da belli bir yüzde şeklinde ödenmiş olmasının ücretin mahiyetini değiştirmeyeceği belirtilmiştir (Ödenek, tazminat, mali sorumluluk tazminatı, tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye vb.).
Vergi mevzuatımızda ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde ilke olarak gerçek usul kabul edilmektedir. Ancak uygulamada ücret gelirleri; gerçek ücretler ve diğer ücretler şeklinde iki şekilde vergilendirilmektedir. Gerçek usule tabi ücretlerin vergilendirilmesi:
Gerçek usulde vergilendirilemeyen ya da vergilendirilmesi zor olan ücret gelirleri ise diğer ücretler kapsamında yer almakta olup bu konu hakkında GVK’nun 64.maddesinde açıklama yapılmıştır. GVK’na göre diğer ücretli kapsamında yer alan hizmet erbabı şunlardır:
Diğer ücret gelirleri için yıllık beyanname verilmez ve diğer gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de bunlar beyannameye dahil edilmez. Diğer ücretlilerde vergilendirme döneminin hizmetin ifa olduğu takvim yılıdır.(GVK 108 Mad.) Diğer ücretlerin tarh yeri, diğer ücret sahiplerinin ikametgahlarının bulunduğu yer vergi dairesi ya da faaliyetlerini icra ettikleri yerin vergi dairesidir. ( GVK 106 Mad.)
Diğer ücret gelirlerinin nasıl vergilendirileceği GVK’nun 64.maddesinde “Diğer ücretli kapsamında yer alan bu hizmet erbablarının safi ücretleri, takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesimi için 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının % 25 ’idir” şeklinde açıklanmıştır. Buna göre 2018 yılında diğer ücretliler tarafından ödenecek verginin hesaplanması aşağıdaki şekilde yapılacaktır;
2018 yılında geçerli olan Brüt Asgari Ücret |
2.029,50 TL |
Asgari ücretin yıllık Brüt Tutarı ( 2.029,50 * 12) |
24.354,00 TL |
Safi Ücret Tutarı ( Yıllık Brüt Tutarı *% 25) |
6.088,50 TL |
Yıllık Vergi Matrahı |
6.088,50 TL |
Hesaplanan Vergi Tutarı ( 6.088,50 *%15) |
913,28 TL |
Şubat 2018’de ödenecek vergi miktarı |
456,64 TL |
Ağustos 2018’de ödenecek vergi miktarı |
456,64 TL |
*Ücretleri diğer ücret kapsamında vergilendirilen hizmet erbabı asgari geçim indiriminden yararlanamaz.
Yukarıdaki hesaplamaya göre 12 ay çalışmış olan diğer ücretli 2018 yılı için toplam 913,28 TL vergiyi iki taksitte Şubat ve Ağustos dönemlerinde ödeyecektir. Hesaplamalar çalışılan ay sayısı kıst döneme isabet etmesi durumunda değişecektir. Diğer ücret sahibi eğer yıl içinde işe başlamışsa işe başlama ayı hariç tutulmak suretiyle, o yılın sonuna kadar ki aylara isabet eden miktar vergi matrahını oluşturacaktır.(GVK 110 Mad.) Öteden beri işe devam eden ya da takvim yılı içinde işe başlayan diğer ücretlilerin ödeme dönemleri koşullarına göre değişebilmektedir ve aşağıdaki tabloda detayları gösterilmiştir.
Öteden beri işe devam eden diğer ücretlilerin vergisi |
Yıllık verginin yarısı 28 Şubat 2018 , diğer yarısı 31 Ağustos 2018 tarihinde ödenmesi gerekmektedir. |
Takvim yılının birinci yarısı içinde işe başlayanlarda ise |
Yıllık verginin yarısı verginin karneye yazıldığı ayda, diğer yarısı takvim yılının sekizinci (Ağustos/2018) ayında ödenmesi gerekmektedir. |
Takvim yılının ikinci yarısı içinde işe başlayanlarda ise |
Verginin karneye yazıldığı ayda ödenmesi gerekmektedir. |
( GVK 118 Mad.)
VUK’nun 247.madde hükmüne göre Gelir Vergisi Kanununa göre diğer ücret kapsamında vergilendirilenler vergi karnesi almak zorundadır. VUK’nun 251.maddesinde diğer ücretli kapsamında çalışanı olan işverenlerin sorumlulukları belirtilmiş, zamanında ödenmeyen vergi ve gecikme zamlarının işveren adına kesilerek ondan tahsil edileceği açıklanmıştır.
Sonuç olarak diğer ücretliler 28 Şubat 2018 tarihine kadar gelir vergilerini tahakkuk ettirerek birinci taksit ödemelerini yapması ve işverenlerin de yasaların kendilerine sorumluluk yüklemesinden dolayı takipçisi olması gerekir.
KAYNAKÇA
[1] Gelir Vergisi Kanunu 2,61,64,106,108,109,110 ve 118. maddeler
[2] Vergi Usul Kanunu 247 ve 251. maddeler
23.02.2018
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.