İlhan Güneri
Yeminli Mali Müşavir
ymmilhanguneri@gmail.com

Kooperatifler Denetim Yönetmeliği ve Meslek Mensupları

Kooperatifler ve üst kuruluşlarının denetimi ile ilgili yönetmelik 01.02.2022 günü Resmi Gazetede yayımlandı. Medyada gördüğüm kadarı ile kimseni de ilgisini çekmedi. Oysaki bu yönetmelik en çok da 3568 sayılı Yasa ile SMM ve YMM.lik yapanlar ve bunların örgütü Odalar ile Birliğin dikkatini çekmeliydi.

Söz konusu yönetmelik; her ne kadar her yerinde 3568 sayılı kanunla yetkilendirilmiş meslek mensuplarından söz etse ve denetimin bunlar tarafından yapılacağını söylese de devamı maddelerde birçok sınırlama ile bu meslek mensuplarını ve belgelerini yok saymaktadır. Nasıl olduğunu aşağıda anlatacağım. Önce yönetmeliğin sorunlu maddelerini yazmakla başlayayım.

Yönetmeliğin 16. Maddesi;

“Dış denetçinin nitelikleri

MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik uyarınca dış denetim faaliyeti yürütebilmek için;

a) Türk vatandaşı olmak ve medeni hakları kullanma ehliyetine sahip bulunmak,

b) Kamu haklarını kullanmaktan yoksun bırakılmış olmamak,

c) Devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından ya da 1163 sayılı Kanun hükümlerine göre mahkûm olmamak,

ç) En az lisans düzeyinde diploma sahibi olmak kaydıyla 3568 sayılı Kanun hükümleri uyarınca ilgili meslek odasına kayıtlı serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavir unvanına sahip olmak veya bu unvanları haiz olma koşulu hariç bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarında öngörülen diğer niteliklere sahip olmak koşuluyla denetim yetkisi verilen birlik/merkez birliğinde denetimle görevli personel olmak,

d) Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen bağımsız denetçiler hariç olmak üzere dış denetçi eğitimini tamamlamış olmak,

e) Görevi süresince, dış denetim işlemleri dışında kendisi veya başkası namına, bizzat veya dolaylı olarak kooperatifle kooperatif konusuna giren bir ticari muamelesi bulunmamak,

f) Kooperatif ile ortaklık ilişkisi bulunmamak,

g) Son 5 yıl içinde gerçekleştirdikleri kooperatif dış denetimlerinde bu Yönetmelik hükümlerine üç seferden fazla aykırı davranışlarda bulunmamış olmak,

ğ) Görevi süresince, dış denetçiler ve bunların boşanmış olsalar dahi eşleri ile üçüncü dereceye kadar (üçüncü derece dâhil) kan ve kayın hısımları veya dış denetçi tarafından denetlenen kooperatif veya denetlenen kooperatif ile ilgili olanlarla doğrudan veya dolaylı olarak menfaat, ortaklık, kilit yönetici sıfatıyla iş, olağan ekonomik ilişkiler dışında borç veya alacak ilişkilerine girmemiş olmak,

h) Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından bağımsız denetçi olarak yetkilendirilmişse, faaliyet izinlerinin iptal edilmemiş veya askıya alınmamış olması ya da bağımsız denetim resmi sicilinde gayri faal olarak gösterilmemiş olması,

şarttır.

(2) Dış denetçi, görevini yürütürken bu Yönetmelik hükümlerine ve ilgili mevzuat hükümlerine aykırı hareket edemez. Ayrıca dış denetçinin 38 inci ve 39 uncu maddelere uygun denetim raporu hazırlaması, süresi içinde tamamlaması ve hazırladığı raporu usulüne uygun olarak sunması gerekir.

(3) Dış denetçi ile denetim yapılacak kooperatif arasında, denetçinin tarafsızlığını ortadan kaldıran bir nedenin varlığı halinde, denetçi bu kooperatifte denetim yapamaz.

Dış denetçi eğitimi

MADDE 17 – (1) Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen bağımsız denetçiler hariç olmak üzere, bu Yönetmelik kapsamında dış denetim yapacak dış denetçilere, Bakanlık veya Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları veya üniversitelerce eğitim verilir.

(2) Eğitim programını tamamlayanlara katılım belgesi verilir. Katılım belgesinin geçerlilik süresi 5 yıldır. Bu sürenin sonunda dış denetçilerin yenileme eğitimi alarak katılım belgelerini yenilemeleri şarttır.

(3) Dış denetçi eğitimine ve yenileme eğitimlerine ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.”

Yukarıdaki madde iyi okunduğunda görüleceği üzere 3568 sayıl yasa ile yetkilendirilmiş olan Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerden bolca bahsedilmesine rağmen, bunların almış olduğu eğitime güvenilmemekte ve yeniden bir eğitime tabi tutulacaklarını açıkça söylemektedir.

Sadece bununla kalsa yine bir nebze anlayış gösterilebilirdi. Üniversite mezunu herkesin bu görevi yapabileceği ve 3568 sayılı yasa ile yetkilendirilmiş meslek mensubu olma şartının da aranmayacağını açıkça yazmaktadır.

Bu durum böyle açık ve net olmasına rağmen maalesef ne Odalar ne de üst birliğimiz olan TÜRMOB bu konuda tek kelime etmemektedir.

Bu konudaki sessizliğin son bulması ve örgütlü olarak bu yönetmeliğin kaldırılması veya değiştirilmesi için mücadele edilmesi MESLEĞİN GELECEĞİ adına hayati önem arz etmektedir. Meslek Mensuplarını ve Odalarını/Birliğini yok saymanın önünü açan bu yönetmelikle mücadele etmek en önemli gündemimiz olmalıdır.  Bu duruma gerekli tepkiyi göstermezsek, bunun ardının geleceğinden kimse şüphe duymamalıdır.

08.02.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.