İsmail Hakkı Dura
Vergi Başmüfettişi
E. Gelirler Başkontrolörü
durahakki@hotmail.com

Hesap Dönemi, Takvim Yılı, Beyan Dönemi, Süreler… Herşeyin Yeniden Tanımlanması Gerek miyor Mu?

Yaşamın olağan akışı olarak betimlenen durum, birlkikte yaşama dair ilişkileri belirleyen kuralların uygulanabilirliğini de içerir. Toplumların bir devlet organizasyonu altında sürdükleri yaşama dair yazılı ve/veya geleneksel kurallar, siyasi egemenlik alanına dair olmakla birlikte küresel ilişkiler geliştikten itibaren uluslararası ilişkileri de dikkate alınarak geliştirilmiştir. Günden güne de bu etkileşim artmıştır.

Vergi hukukunun öteden beri uygulanan kuralları da bir çok hukuki düzenlemeler gibi yıllar öncesinde belirlenmiş terminolojik verilere göre oluşturulur. Örneğin vergilendirme dönemi takvim yılı esasına göre şekil almıştır. Takvim yılı on iki aylık süreci bildirir. Beyan dönemi yine takvim yılına göre hesaplanan sürelerle belirlenir. Süreler 24 saatlik dilimi temsil eden gün üzerinden, ay üzerinden, yıl üzerinden belirlenir, ölçülür.

Yaşamın olağan akışı olasılıkla yüzyıllar boyunca süren yaşamlar seyrinde, savaşlar, doğal afetler, salgınlar gibi nedenlerle kesintiye uğramadan sürdürülebilen ve zamanın ağırlıklı bölümünü temsil eden akış olmalıdır. Buna dair net ve tartışmasız betimleme de zordur. Sadece bir çok kuralın uygulanabilirliğini bozmayan akışı olağan kabul etmek mümkün gibi görünmektedir.

2019 yılı aralık ayından bugüne seyreden virus salgını, dünyada karşılaşılan bir çok salgınla karşılaştırılabilir görünmemektedir. Karşılaştırma ancak tıbbi açıdan mücadele etmeye dair deneyimler yönünden işlevsel görünmektedir. Tıp insanları ve teknolojisi geçmiş virus verileriyle karşılaştırma yoluyla umutla beklenen tedavi sürecini işletmektedir kanaatimizce. Ancak dünyanın bugün itibariyle ulaştığı teknolojik yeterlik, hız ve büyüleyici büyüklüklerin yüzyıllar öncesinde olmadığı düşünüldüğünde, bugün bu türde bir virüs karşısındaki acziyet, yüzyıllar öncesinde içinde olunan acziyete nazaran çok daha dramatiktir.

Bugünlerde öneriden öte zorunluğu temsil eden “EVDE KAL” çağrısı, yaşamın olağan akışından oldukça uzaklaşıldığının yeterli göstergesidir. Başka bir yöntem virüsün ezici olumsuz etkisinden korunmayı sağlamamaktadır. Evde zaman geçirmenin en önemli yolu ise yine teknoloji görünse de teknolojiye dair nimet niteliğindeki araçlar da doyum noktasına mutlak ulaşacaktır. Ancak şu an için seçenek azdır. Bunun da ölçülü tüketilmesi düşünülmelidir.

Tüm bu yaşadıklarımız bize bir çok kavramın, kuralın sil baştan ele alınması gereğini çağrıştırmaktadır. Virüs öncesinde de kalabalıklaşan dünyamızda zamanın bir çok şeye yetmediğine, bir çok hukuki düzenlemenin fiili yaşam hızını kavrayamadığına, kent yaşamının doğayla çatışan yapılanmalarına dair bir çok tartışmamız olmuştur. Artık çok daha açık olarak görülmektedir ki, insanların tabi olduğu bir çok kurala dair daha esnek, zamana bir çok şeyi sıkıştırmaksızın maddi ve manevi tahribata yol açmayacak daha yavaş bir hareket alanı sağlayan daha hoşgörülü düzenlemelere gereksinim vardır. Aksi durumda ölçümlemede kullanılan zaman aralıklarına ve takvime göre yapılması güçleşmekte olan yığınlar halindeki işlerin ve işlemlerin dahi bir virus etkisi yaratacağı açıktır. Belki de vergi hukukumuzda da faaliyet süreçlerinin, vergisel yükümlülükleri yerine getirmenin, beyanname vermenin, bildirimde bulunmanın süreleri, tarihleri yaşamın olağan akışına göre değil de maalesef aniden karşılaşılabilir olağandışı sorunlara göre düzenlenmesi gerekmektedir. Mücadele edilmesi bu denli güç bir sorun karşısında “evde kal” dediğimiz insanlığın sadece yazılı kuralların emir gereği bir cezaya, yaptırıma muhatap kalmamak için canları pahasına işleriyle uğraşmalarını beklemek çok dramatik değil midir?

Unutmayalım ki insan yaşamazsa vergi de yoktur. Umutla tüm sağlık çalışanlarımıza minnet ile “EVDEN SAYGILAR SEVGİLER”…

NOT: Makalemiz www.vergisorunlari.com.tr adresinde yayınlanmıştır.

30.03.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.