Son dönemde kamunun vergi alacaklarını tahsil edebilmek adına sıkça başvurduğu yollardan biri olan “uzlaşma” konusu ekonomik hayatta da insanların yüksek miktarda vergi uyuşmazlıklarından kurtulmak adına kullandığı bir müessesedir. Ancak uygulama da hangi tür vergi uyuşmazlıklarında “uzlaşma” müessesesinin kullanılabileceği konusunda bir nevi kafa karışıklığı bulunmaktadır. Öncelikle hangi vergi cezalarında uzlaşma talep edilebileceğini inceleyelim;
-Uzlaşma, vergi idaresi ile mükellef arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların taraflar arasında konuşulup görüşülerek çözümlenmesidir. Uzlaşma, tarhiyat öncesi uzlaşma ve tarhiyat sonrası uzlaşma şeklinde iki ana başlığa ayrılmaktadır. Ancak tarhiyat öncesi uzlaşma isteyenler tarhiyat sonrası uzlaşma isteyememektedirler.
1. TARHİYAT ÖNCESİ UZLAŞMA
Maliye Bakanlığı, vergi incelemesine dayanılarak tarh edilecek vergilerle kesilecek cezalarda (kaçakçılık sayılan fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi halinde tarh edilecek vergi ve kesilecek ceza ile bu fiillere iştirak edenlere kesilecek ceza hariç) tarhiyat öncesi uzlaşma yapılmasına izin vermektedir. Ayrıca tarhiyat öncesi uzlaşma kapsamına vergi ziyaı ve usulsüzlükler (genel ve özel usulsüzlükler) girmektedir. Ancak kaçakçılık sayılan fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi halinde tarhiyat öncesi uzlaşmadan yararlanılamaz.
2. TARHİYAT SONRASI UZLAŞMA
Tarhiyat sonrası uzlaşma VUK ek 1. Maddede düzenlenmiştir. Mükellef tarafından; re’sen, ikmalen veya idarece tarh edilen vergilerle bunlara ilişkin vergi ziyaı cezalarının tahakkuk edecek miktarları konusunda tarhiyat sonrası uzlaşma istenebilir. Ancak beyana dayalı tarhiyatlarda ve özel usulsüzlüklerde, tarhiyat sonrası uzlaşma söz konusu değildir.
Yukarıda da görüldüğü üzere uzlaşma konusu tarhiyat öncesi ve sonrası olmak üzere ikili ayrıma tabi tutulmuştur. Tarhiyat öncesi aşama da kaçakçılık sayılan fiiller neticesinde vergi ziyaı olması hali dışında ki vergi uyuşmazlıkları uzlaşmaya tabi tutulmuşken, tarhiyat sonrası aşama da beyana dayalı tarhiyat ve özel usulsüzlük cezaları uzlaşma kapsamına alınmamıştır.
Tarhiyat sonrası özel usulsüzlük cezaları için uzlaşma talebinde bulunulamaz. Özel usulsüzlük cezaları için vergi mahkemesinde dava açılabileceği gibi, dava açmak yerine VUK m. 376 uyarınca cezada indirim talebinde bulunabilir, bu başvuruda cezanın üçte biri indirilir.
Uzlaşma talebi vergi ihbarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde yapılmalıdır. Uzlaşmanın gerçekleşmemesi veya sağlanamaması halinde yeniden uzlaşma talebinde bulunulamaz. Mükellef, uzlaşma görüşmelerini şahsen yapabileceği gibi kendi adına bir temsilci aracılığıyla da uzlaşma başvurusunda bulunabilir. Yükümlü adına uzlaşma görüşmelerini yapacak kişinin avukat olması şart değildir. Temsilcinin uzlaşma görüşmelerini kapsayacak özel vekaletnamesinin olması yeterlidir. Uzlaşma görüşmelerini yürütecek ve çalışma usul esaslarını Maliye Bakanlığı’nın bir yönetmelikle düzenlediği uzlaşma komisyonunun, uzlaşma sonunda düzenlediği tutanaklar kesin hüküm taşır ve gereğinin vergi dairelerince derhal yerine getirilmesi gerekmektedir. Ayrıca mükellef üzerinde uzlaşılan ve tutanakla tespit edilen hususlar hakkında dava açamamakta ve hiçbir mercie şikayette bulunamamaktadır.
Süresi içinde uzlaşma talebinde bulunan mükellef veya ceza muhatabı uzlaşma talep ettiği vergi veya ceza için, ancak uzlaşma gerçekleşmediği takdirde dava açma yoluna gidebilir (VUK ek md. 7)
07.06.2017
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.