İbrahim İsmailoğllları
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
info@bayazitymm.com

Değerli Konut Vergisi ve Uygulama Esasları

Değerli konut vergisi nam-ı diğer lüks konut vergisi vergilendirme dönemi Şubat ayı itibariyle başladı.

Verginin Konusu Nedir ?

Türkiye sınırları içinde bulunan ve bina vergi değeri 1319 sayılı Kanunun 42 nci maddesinde yer alan tutarı aşan mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisinin konusunu teşkil etmektedir.

Mesken Nitelikli Taşınmaz Nedir ?

Değerli konut vergisi uygulamasında "mesken nitelikli taşınmaz" kavramı, mesken niteliğini haiz binalar ile birden fazla bağımsız bölümden oluşan binalarda her bir bağımsız bölümü ifade eder. Her bir bağımsız bölüm vergilendirme açısından ayrı ayrı değerlendirilir.

 Taşınmazın mesken niteliğini haiz olup olmadığı hususunun değerlendirilmesinde, taşınmazın kayıtlardaki niteliğinin yanında fiilen kullanım durumuna da bakılır. Dolayısıyla tapu kayıtlarında mesken olarak gözüken bir dairenin fiilen iş yeri olarak kullanılması veya tapu kayıtlarında işyeri olarak gözüken bir dairenin fiilen konut olarak kullanılması da verginin konusuna girmektedir.

Değerli Konut Vergisi Mükellefi Kimlerdir?

Bu verginin mükellefi, mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik gibi tasarruf edenlerdir. Buna göre, mesken nitelikli taşınmaza ilişkin vergiyi taşınmazın maliki ödeyecektir. Mesken nitelikli taşınmaz üzerinde intifa hakkı varsa vergi, bu hakkın sahibi tarafından ödenecektir. Bir mesken nitelikli taşınmaza paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükellef olurlar. Elbirliği mülkiyette ise malikler vergiden müteselsilen sorumludurlar.

Vergilendirmeye Esas Değer Nasıl Belirlenir ?

Bina vergi değeri, 1319 sayılı Kanunun 29 uncu maddesine göre binalar için hesaplanan bedeli ifade eder. Söz konusu değer, taşınmazın bulunduğu yerdeki belediyeden ilgililerince temin edilir.

2022 yılı verginin konusuna 2021 yılı emlâk vergisi değeri 5.227.000 lirayı aşan mesken nitelikli konutlar girmektedir .Ancak  2022 yılı vergi tarifesinin 6.173.000 liradan başlaması nedeniyle Değerli konut vergisini  2021 yılı emlâk vergisi değeri 6.173.000 lirayı aşan mesken nitelikli taşınmaz sahipleri ödeyecektir.

Bina vergi değerinin, 1319 sayılı Kanunun 42 nci maddesinde yer alan ve ilgili yılda uygulanan tutarı aşan kısmı, mesken nitelikli taşınmaza ait verginin matrahını oluşturacaktır.

 Değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan değeri;

6.173.000,00 TL ile 9.260.000,00 TL arasında olanlar (bu tutar dahil)

6.173.000,00  TL’yi aşan kısmı için                                                                     (Binde 3)

12.347.000,00 TL’ye kadar olanlar (bu tutar dahil) 9.260.000,00 TL’si için

9.261,00 TL, fazlası için                                                                                       (Binde 6)

12.347.000,00 TL’den fazla olanlar 12.347.000,00 TL’si için 27.783,00 TL,

fazlası için                                                                                                             (Binde 10)

oranında vergilendirilir.

 Mesken nitelikli taşınmaza gerek paylı mülkiyet gerekse elbirliği mülkiyet halinde malik olunması durumunda, matrah olarak taşınmazın toplam değeri esas alınır.

1319 sayılı Kanunun 42 nci maddesinde yer alan tutar ile aynı Kanunun 44 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan vergi oranlarına esas mesken nitelikli taşınmaz değerlerinin alt ve üst sınırları, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılır ve bu şekilde hesaplanan tutarların 1.000 Türk Lirasına kadar olan kesirleri dikkate alınmaz.

Değerli Konut Vergisinin Beyanı Ne Zaman ve Nasıl Yapılır?

2021 yılı için 5.227.000,00 TL’lik istisna tutarının aşıldığı yılı takip eden yılın Şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar beyanname ile beyan edilir. Vergi Yıllık Olarak Beyan Edilir. Değerli konut vergisi yıllık olarak tarh ve tahakkuk olunur.

Gelir veya kurumlar vergisi yönünden mükellefiyeti bulunan mükellefler değerli konut vergisi beyannamelerini bağlı bulundukları bu vergi dairelerine vereceklerdir. Gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanlar Değerli konut vergisi beyannamesini mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yerdeki yetkili vergi dairesine beyan edeceklerdir. Mükellefler beyannamelerini, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yer belediyesinden alınan bina vergi değerini (beyanname verilen yıl ve bir önceki yıla ilişkin) gösteren belgeyi eklemek suretiyle  vergi dairesine vereceklerdir.

Beyan edilmesi gereken birden fazla değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmaza sahip olan mükelleflerin (tam mülkiyet, paylı mülkiyet ve intifa hakkı sahipleri), bu taşınmazların tamamı için bu Tebliğin ekinde yer alan (Ek 1A) 1 No.lu Değerli Konut Vergisi Beyannamesini kullanarak tek beyanname verecekleri ve birden fazla meskeni olanların, muafiyet uygulanacak en düşük değerli tek meskenleri beyannameye dahil edilmeyip, bu meskene ilişkin bilgiler Tebliğin ekinde yer alan (Ek 2A) ile bildirilecektir.

Elbirliği mülkiyete konu taşınmazlara ilişkin yapılacak beyanlarda  (Ek 1B) 2 No.lu Değerli Konut Vergisi Beyannamesi kullanılacağı ve elbirliği mülkiyete konu taşınmazlara ilişkin beyanlarda, her bir taşınmaz için ayrı beyanname verileceği, Elbirliğiyle ya da müşterek mülkiyetle sahip olunan ve değeri beyan için belirtilen tutarı aşan mesken nitelikli taşınmazların beyanında her bir malik, intifa hakkı sahibi ya da malik gibi söz konusu gayrimenkule sahip olanlar (mükellef) için beyan değerlendirmesi ayrı ayrı ve yukarıda belirtilen esaslara göre yapılacaktır.

Değerli Konut Vergisi Ne zaman Ödenir?

Değerli konut vergisi ilgili yılın ŞUBAT ve AĞUSTOS aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenir.

Değerli Konut Vergisinden Kimler Muaftır?

Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığının maliki olduğu mesken nitelikli taşınmazların,

Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanların bu taşınmazı ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların değerli konut vergisinin konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazın (intifa hakkına sahip olunması hâli dâhil)

Karşılıklı olmak şartıyla yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı ve merkezi Türkiye'de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye'deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazların

Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazların ilk satışa, devir ve temlike konu edilmediği sürece (arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar için de uygulanır) değerli konut vergisinden muaftır.

ÖRNEK : Müteahhit (C) ile (D) şahsı arasında %60 müteahhit %40 arsa sahibi paylaşımlı her biri 250 m2 net alana sahip 100 dairelik bina inşaatına ilişkin kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmıştır. İnşaatın bitiminde 60 daire müteahhidin, 40 daire arsa sahibinin olacaktır. Müteahhit (C), kendisine kalan 60 dairenin 45’ini 2021 yılı içerisinde satmıştır. Bu durumda müteahhide kalan 15 dairenin aynı yıl içerisinde bina vergi değerleri, 1319 sayılı Kanunun 42 nci maddesinde yer alan tutarı aşmış olsa dahi söz konusu daireler ilk satışa, devir ve temlike konu edilmediği, kiraya verilmediği veya sair surette kullanılmadığı sürece değerli konut vergisinden muaf olacaktır.

Kaynak:

-Dijital Hizmet Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarında ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede -Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun 

-1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu

-Değerli Konut vergisi Uygulama Genel Tebliği

04.01.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.