İbrahim Döner
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
ibrahimdoner66@gmail.com

Elektrik Üretim Şirketi Kuruluşunda ve Esas Sözleşme Hazırlanırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Değerli okurlar, bu makalemde elektrik piyasasında faaliyet göstermek isteyen yatırımcı kişi ve kuruluşların enerji şirketi kurarken hangi konulara dikkat edeceğini, asgari sermaye tutarının nasıl belirleneceğini, pay devirleri ve esas sözleşme hazırlanırken hangi hususlara yer verileceğini belirterek yatırımcı ve karar alıcılara bilgi vereceğim.

Elektrik piyasasında faaliyet göstermek isteyen tüzel kişiler, şirket kuruluşu esnasında EPDK şartlarını taşıyabilmesi için şirket esas sözleşmesinin doğru bir şekilde hazırlaması gerekmektedir. Diğer şirket kuruluşlarından farklı olarak EPDK bazı özel maddelerin esas sözleşmede yazılı olmasını ve asgari sermaye tutarının ise yönetmeliklerde belirlenen tutar kadar olmasını istemektedir.  Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulacak tüzel kişilerin, Ticaret Kanunu’nda belirtilen şartların yanında kurum tarafından belirlenen asgari sermaye tutarı ve diğer şartlarında esas sözleşmede yer almaması halinde, esas sözleşmelerin yönetmelikte belirtilen şartları taşımadığından dolayı kurum ön lisans ve üretim lisansı başvurusunu reddedecektir.

Bu yüzden kurumun istediği esas sözleşmeyi hazırlamak çok önemlidir. Ayrıca şirket ortaklarının EPDK açısından sorunlu kişilerden oluşmaması gerekmektedir. Şirkette yabancı ortak olması hususunda hiçbir engel bulunmamaktadır.  Bu nedenle aşağıdaki belirttiğim hususlara dikkat edildiği takdirde işlemler hatasız ve zaman kaybı olmadan yapılmış olacaktır.

Şirket kuruluşlarında ön lisans ve üretim lisansı süreci olmak üzere dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Bu hususlar aşağıda anlatıldığı şekildedir.

1. Ön Lisans Başvurusunda Bulunacak Özel Hukuk Hükümlerine Tabi Yatırımcıların Esas Sözleşmelerinde Dikkat Edeceği Hususlar

• Elektrik piyasasında faaliyet göstermek isteyen yatırımcıların 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri doğrultusunda anonim şirket ya da limited şirket olarak kurulmuş olmalıdır.
• Doğrudan veya dolaylı pay sahibi olan gerçek ve tüzel kişilerin, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile limited şirketlerde müdürlerin, kanunun 5. maddesinin 8. fıkrası kapsamında yasaklı olmaması zorunludur. (Piyasaya giriş yasağı bulunmamalıdır.)
• Tüzel kişinin anonim şirket olması halinde esas sözleşmelerinde, sermaye piyasası mevzuatına göre borsada işlem görenler dışındaki paylarının tamamının nama yazılı olduğuna ve hamiline yazılı pay senedi çıkaramayacağına ilişkin hükme,
• Ön lisans süresince, tüzel kişi esas sözleşmesinde ve şirketin ortaklık yapısında değişiklik yapılmayacağına ilişkin hükme,
• Şirket sermaye miktarının azaltılmasına yönelik esas sözleşme değişikliklerinde kurum onayının alınacağına dair hükme,
• Ön lisans sürecinde elektrik üretim şirketi için şirket asgari sermayesinin, kurum tarafından ön görülen toplam yatırım tutarının yüzde beşi oranında, nükleer enerjiye veya yerli kömüre dayalı üretim tesisi kurulması için yapılan ön lisans başvurularında ise şirket asgari sermayesinin yüzde biri oranında taahhüt edilmelidir. Kurulu bir şirket varsa asgari sermaye şartlarını sağlayacak şekilde sermaye artırımı yapılmalıdır.

 

2. Üretim Lisansı Başvurusunda Bulunacak Özel Hukuk Hükümlerine Tabi Yatırımcıların Esas Sözleşmelerinde Dikkat Edeceği Hususlar

• 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri doğrultusunda anonim şirket ya da limited şirket olarak kurulmuş olmalıdır.
• Anonim şirket olarak kurulmuş olması halinde, sermaye piyasası mevzuatına göre borsada işlem görenler dışındaki paylarının tamamının nama yazılı olması ve hamiline yazılı pay senedi çıkaramayacağına dair hükme,
• Kendisi ile tüzel kişinin doğrudan veya dolaylı payına sahip olan gerçek veya tüzel kişilerin, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile limited şirketlerde müdürlerin kanunun 5.maddesinin 8. fıkrası kapsamında yasaklı olmaması şarttır.
• Üretim lisansı sürecinde, şirket asgari sermayesinin üretim tesisi için kurum tarafından öngörülen toplam yatırım tutarının yüzde yirmisine, nükleer enerji, yerli kömür veya YEKA kapsamında üretim tesisi kurulması için yapılan üretim lisansı başvurularında ise toplam yatırım tutarının yüzde beşine kadar artırılmalıdır.
• Şirket esas sözleşmesinde birleşme ve devir halinde kurumdan izin alınacağına dair hükme yer verilmelidir. Birleşme ve devir halinde kurum tarafından istenen diğer bilgilerin ise esas sözleşmede yer alması zorunludur.
• Şirket sermaye miktarının azaltılmasına yönelik esas sözleşme değişikliklerinin ise kurumun onayına tabi olacağı esas sözleşmede yazılmalıdır.
• Birden fazla ön lisans veya lisans başvurusunda bulunan tüzel kişinin asgari sermayesinin, her bir ön lisans veya lisans başvurusu için öngörülen asgari sermaye miktarlarının toplanması suretiyle bulunan miktardan az olmamalıdır.
• Lisans veya ön lisans sahibi bir tüzel kişinin yeni bir ön lisans veya lisans başvurusunda bulunması halinde, şirket sermayesinin yeni başvuru için öngörülen sermaye miktarıyla geçici kabulü yapılmamış her bir üretim tesisine ilişkin lisans ile ön lisans ve varsa mevcut başvurular için kurum tarafından öngörülen sermaye tutarlarının toplanması suretiyle bulunan tutardan az olmaması zorunludur.
• İlgili yönetmeliğe göre, tarife düzenlemeye tabi faaliyet yürüten tüzel kişiler için şirket amaç ve konusuna ilişkin hükümlerin elektrik piyasasıyla ilgili mevzuata uygun hale getirilmesi yükümlülüğü öngörülmüş olup,  şirket amaç ve konusuna ilişkin değişiklik yapılmadan önce kurumun uygun görüşünün alınacağına ilişkin hükmün şirket esas sözleşmesinde yer alması gerekmektedir.

 

1. Üretim lisansı hariç, diğer lisans başvurularında bulunacak başvuru sahibi tüzel kişinin esas sözleşmesinde aşağıdaki hususlara yer verilmesi zorunludur.

 

• Tüzel kişinin anonim şirket olması halinde, sermaye piyasası mevzuatına göre borsada işlem görenler dışındaki paylarının nama yazılı olduğuna ilişkin hükme,
• Pay devirleri ile şirket birleşmeleri açısından kurumun onayı alınmadan işlem yapılmayacağına ve yönetmelikte öngörülen diğer hükümlere,
• Tarifesi düzenlemeye tabi faaliyet yürüten tüzel kişiler için şirket amaç ve konusuna ilişkin hükümlerin elektrik piyasası mevzuatına uygun hale getirilerek esas sözleşme değişikliklerinde kurumun uygun görüşünün alınacağına dair hükme,
• Kurulacak şirket sermayesinin asgari olarak;
• Tedarik lisansı başvurularında iki milyon TL tutarında,
• Dağıtım lisansı, piyasa işletim lisansı ve görevli tedarik şirketlerinin tedarik lisansı başvurularında kurum tarafından belirlenen oran veya tutarda olmalıdır. Kurum tarafından istenilen şartların şirket esas sözleşmesi hazırlanırken ve revize edilirken dikkat edilmelidir.
• Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler ile görevli tedarik şirketlerinin lisansları süresince sağlamaları gereken sermaye yeterliliğine ilişkin hususlar kurum tarafından belirlenen karar çerçevesinde yürütülür.

 

3. Ön lisans ile Üretim Lisansı Başvurusunda Bulunacak Olan Tüzel Kişiler İçin Esas Sözleşmede Yer Verilecek Hususları Gösteren Örnek Esas Sözleşme Metni

İlgili lisans başvurularında esas sözleşmede kurum tarafından istenilen madde hükümleri aşağıdaki gibi olmasına dikkat edilmelidir.

PAY SENETLERİNİN NEV’İ

Madde 1- Şirketin paylarının tamamı nama yazılıdır. Şirket hamiline yazılı pay senedi çıkaramaz.

Borsada işlem görenler için:

Madde 1

Şirketin sermaye piyasası mevzuatına göre borsada işlem görenler dışındaki paylarının tamamı nama yazılıdır. Şirket borsada işlem görmek üzere ihraç edilecekler hariç hamiline yazılı pay senedi çıkaramaz.

 

PAY VEYA PAY SENETLERİNİN DEVRİ

Madde 2- Ön lisans süresi içerisinde ve üretim lisansı alınıncaya kadar, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nde belirtilen istisnalar dışında, şirketin ortaklık yapısının doğrudan veya dolaylı olarak değişmesi, payların veya pay senetlerinin devri veya devir sonucunu doğuracak iş ve işlemler yapılamaz.

Üretim lisansı alındıktan sonra şirket sermayesinin yüzde on (halka açık şirketlerde yüzde beş) veya daha fazlasını temsil eden payların, doğrudan veya dolaylı olarak bir gerçek veya tüzel kişi tarafından edinilmesi ile yukarıda belirtilen sermaye payı değişikliklerinden bağımsız olarak şirketin ortaklık yapısında kontrolün değişmesi sonucunu veren pay veya pay senetlerinin devri veya bu sonucu doğuran diğer işlemler için işlem gerçekleştirilmeden önce her defasında, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu onayının alınması zorunludur. Onay verildiği tarihten itibaren altı ay içerisinde pay devri tamamlanmadığı takdirde verilen onay geçersiz olur.

          Madde 3- Üretim lisansı sahibi tüzel kişinin kendi veya diğer bir tüzel kişi bünyesinde tüm aktif ve pasifleri ile birlikte birleşmek istemesi ya da tam veya kısmi olarak bölünmek istemesi halinde birleşme veya bölünme işlemi hakkında birleşme veya bölünme işlemi gerçekleşmeden önce Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun onayının alınması zorunludur. İznin verildiği tarihten itibaren altı ay içerisinde, birleşme veya bölünme işlemi tamamlanmadığı takdirde verilen izin geçersiz olur. Bu durumda, kurum kararı ile yeniden izin alınmaksızın birleşme veya bölünme işlemlerine devam edilemez.

 

ESAS SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİĞİ

Madde 4- Ön lisans süresi içerisinde ve üretim lisansı alınıncaya kadar şirketin pay senetlerinin nevi ve ortaklık yapısında değişiklik yapılamayacağı ve şirket sermaye miktarının düşürülmesine ilişkin esas sözleşme değişikliklerinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu onayı alınması zorunludur.

Üretim lisansı alındıktan sonra şirketin pay senetlerinin nevi ve pay devirleri ile şirket birleşme ve bölünmelerine şirket sermaye miktarının düşürülmesine ilişkin hükümlere yönelik esas sözleşme değişikliklerinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu onayı alınması zorunludur.

Anlatılan konular çerçevesinde, şirket asgari sermayesi, pay devri ve şirket birleşmeleri gibi hususların esas sözleşmeler hazırlanırken belirtilen noktalara şirket esas sözleşmesinde yer verilerek, eksik hususların tamamlandığından emin olunduktan sonra kuruma başvuru yapılmalıdır.

Sonuç olarak, ön lisans ve üretim lisansı başvurusu planlayan yatırımcı ve karar alıcıların asgari sermaye miktarı, pay devri ve şirket birleşmelerine ilişkin kısıtları da göz önünde bulundurarak yola çıkılmalıdır.

KISALTMALAR

Tarifesi Düzenlemeye Tabi Faaliyetler: TEİAŞ, TETAŞ, EPİAŞ, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler ile görevli tedarik şirketlerinin faaliyetlerini kapsamaktadır.

Yeka: Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı

Makalede konular anonim şirket kuruluşu esas alınarak hazırlanmıştır. Bu nedenle esas sözleşme ibaresinin limited şirketler için ana sözleşme olarak anlaşılması gerekmektedir.

Kaynak: www.muhasebetr.com

16.05.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.