İbrahim Döner
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
ibrahimdoner66@gmail.com

Elektrik Piyasalarında Ön Lisans ve Üretim Lisansı Alınması İçin Yapılması Gereken İş ve İşlemler

Değerli okurlar, bu makalemde elektrik piyasasında faaliyette bulunulması için yapılması gereken işlemlerin nelerden oluşacağı anlatılarak, elektrik piyasasında ön lisans ve üretim lisansı kavramlarına değinilip, ön lisans sürecinde yatırımcıların tamamlaması gereken iş ve işlemlerin nasıl olacağı, ön lisans sürecindeki belirtilen aşamalar tamamlandıktan sonra üretim lisansı başvurusunun nasıl yapılacağını anlatarak yatırımcı ve karar alıcılara bilgi vermeye çalışacağım.

Elektrik piyasasında faaliyette bulunacak tüzel kişilerin lisans alması zorunludur. Elektrik piyasasında iki tür lisans çeşidi vardır. Elektrik piyasasında üretim faaliyetinde bulunacak gerçek ve tüzel kişiler, elektrik piyasası lisans yönetmeliğine göre ilk önce ön lisans, daha sonra ön lisans süresindeki yükümlülüklerin tamamlanması şartıyla, yönetmelikte belirtilen şekilde üretim lisansının alınabilmesi için Kurul’a başvuru yapmalıdırlar.

1. Elektrik Piyasasında Ön Lisans Kavramı

Üretim faaliyetinde bulunmak isteyen yatırımcılara, üretim tesisi yatırımına başlamaları için gerekli onay, izin, ruhsat ve benzerlerinin edinilebilmesi ve üretim tesisinin kurulacağı sahanın mülkiyet veya kullanım hakkının alınabilmesi için Kurul tarafından verilen belirli süreli izindir. Bu belge üretim tesisinin inşaatına başlanılabilmesi ve işlerin belirli süre içinde yürütülüp, üretim lisansının alınması için gereken zorunlu ve bir o kadarda olmazsa olmaz bir belgedir. Bu belge alınmadan elektrik piyasasında hiçbir işlem yapılamamaktadır.

Ön lisans süresi mücbir sebepler hariç 36 ayı geçmemek üzere Kurul tarafından belirlenmektedir.

1. Elektrik Piyasasında Üretim Lisansı Kavramı

• Yatırımcılara piyasada faaliyet göstermeleri için EPDK tarafından verilen izin belgesidir.
• Üretim lisansı faaliyetin niteliği dikkate alınarak en az 10 yıl, en çok 49 yıl için verilir.
• Piyasada faaliyet göstermek isteyen her yatırımcı kişiler faaliyete başlamadan önce her faaliyet için ve söz konusu faaliyetlerin birden fazla tesiste yürütülecek olması halinde her tesis için ayrı ayrı ön lisans veya üretim lisansı almak zorundadır.
• Bağlantı noktası ve tesisin fiziki durumuna göre Kurul, birden fazla projeye konu üniteleri tek bir ön lisans veya lisans kapsamında değerlendirebilir.
• Birden çok yapı veya müştemilatının yüzeylerinde tesis edilen aynı tür yenilenebilir enerji kaynağına dayalı üretim tesisleri, sisteme aynı noktadan bağlanması şartıyla tek bir ön lisans veya üretim lisansı kapsamında değerlendirilebilecektir.
• Lisanslar hiçbir şekilde kurum izni olmadan devir edilemez.

 

1. Elektrik Piyasasında Faaliyet Gösterecek Yatırımcıların Alabilecekleri Lisans Çeşitleri

• Elektrik Üretim Lisansı
• Elektrik İletim Lisansı
• Elektrik Dağıtım Lisansı
• Elektrik Toptan Satış Lisansı
• Elektrik Perakende Satış Lisansı
• Elektrik İthalat Lisansı
• Elektrik İhracat Lisansı
• Elektrik Piyasa İşletim Lisansı

 

1. Ön Lisans ve Üretim Lisansı Alma Faaliyetlerinden Muaf Olan İşlemler

 

Aşağıdaki üretim tesislerinde yapılan üretim faaliyetleri, ön lisans ile lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğünden muaftırlar.

• İmdat grupları, iletim ya da dağıtım sistemiyle bağlantı tesis etmeden izole çalışan üretim tesisleri
• Kurulu gücü azami bir megavat veya kanunun 14 üncü maddesi çerçevesinde Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenmiş kurulu güç üst sınırına kadar olan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri
• Belediyelerin katı atık tesisleri ile arıtma tesisi çamurlarının bertarafında kullanılmak üzere kurulan elektrik üretim tesisleri
• Mikrokojenerasyon tesisleri ile Bakanlıkça belirlenecek verimlilik değerini sağlayan kategorideki kojenerasyon tesisleri
• Ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanan, üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri
• Sermayesinin yarısından fazlası doğrudan veya dolaylı olarak Belediye’ye ait olan tüzel kişilerce, Belediye’ler tarafından işletilen su isale hatları ile atık su isale hatları üzerinde teknik imkânın olması ve Devlet Sular İdaresi tarafından uygun bulunması hâlinde, ön lisans ve lisans alma yükümlülüğü olmadan üretim faaliyetinde bulunan tesisler.

 

1. Ön Lisans ve Üretim Lisansı Alınması İçin İzlenmesi Gereken Süreçler

 

Üretim faaliyetinde bulunmak isteyen yatırımcılar, ön lisans almak için Yönetmelik Ek- 2’de yer alan ön lisans başvuru dilekçesi ile birlikte, Kurul kararıyla yürürlüğe konulan ön lisans başvurusunda sunulması gereken bilgi ve belgeler listesi ile Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na başvururlar.

Piyasada faaliyet göstermek üzere ön lisans başvurusunda bulunacak özel hukuk hükümlerine tabi tüzel kişilerin;

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri doğrultusunda Anonim Şirket ya da Limited Şirket olarak kurulmuş olması,

Anonim şirket olarak kurulmuş olması halinde, sermaye piyasası mevzuatına göre borsada işlem görenler dışındaki paylarının tamamının nama yazılı olması,

Ön lisans başvurusunda bulunan tüzel kişinin veya tüzel kişilikte;

 

Doğrudan veya dolaylı pay sahibi olan gerçek veya tüzel kişi veya kişilerin,

Yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile limited şirketlerde müdürlerin, kanunun 5 inci maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında yasaklı olmaması zorunludur.

 

1. Ön Lisans Başvurusunda Sunulması Gereken Bilgi ve Belgeler

1. Ön lisans başvuru dilekçesi
2. Tüzel kişiyi temsil ve ilzama yetkili kişilerin yetki belgelerinin aslı veya noter onaylı suretleri
3. Tüzel kişilik esas sözleşmesinin tüm tadiller işlenmiş son halinin Ticaret Sicili Memurluğunca tasdiklenmiş bir nüshası veya şirket kaşesi altında tüzel kişiliği temsile yetkili kişilerce imzalanmış bir nüshası
4. Tüzel kişilikte doğrudan veya dolaylı pay sahibi olan gerçek ve tüzel kişilerin, pay oran ve tutarları belirtilmek suretiyle ortaklık yapısını gösteren bilgi ve belgeler
5. Üretim tesisine ilişkin bilgi formu
6. Üretim tesisinin yerini gösteren, sınırlarını belirleyen köşe koordinatlarını da içerecek şekilde harita üzerinde işaretlenerek belirtilen 1/25.000 ölçekli harita
7. Mevcut mülkiyet durumunun gösterildiği 1/5.000 ölçekli kadastral pafta üzerinde, üretim tesisine ait tüm tesislerin ada pafta, il, ilçe, köy, belediye sınırları, yerleşim yerleri ve sınırlarını gösteren üretim tesisinin yerleşim yeri projesi
8. Üretim tesisinin bağlanacağı veya bağlı olduğu bağlantı noktasını veya gerilim seviyesini gösteren tek hat şeması
9. ÇED Yönetmeliği Ek 5’de belirtilen tesisin duyarlı yöreler kapsamında olup olmadığına ilişkin beyan
10. İlgili kurumdan alınmış olan ve yerleşim yerinin mevcut imar durumunu gösteren belge ile imar tadilatının gerekmesi halinde tadilatın yapılmasının önünde herhangi bir mevzuat engeli olup olmadığına ilişkin şirket beyanı
11. Proje geliştirilen tesis arazisinin; mutlak tarım arazilerini, özel ürün arazilerini, dikili tarım arazilerini, sulu tarım arazilerini ve çevre arazilerde tarımsal kullanım bütünlüğünü bozan alanları kapsamadığına ilişkin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı veya söz konusu Bakanlığın İl/İlçe Müdürlüklerinden alınacak belgenin aslı veya noter onaylı suretleri
12. Rüzgâr veya güneş enerjisine dayalı kaynaklar açısından üretim tesisinin kurulacağı sahanın başvuruda bulunacak tüzel kişinin mülkiyetine konu olması halinde, sahanın mülkiyet hakkına sahip olunduğuna ilişkin belgeler
13. Rüzgâr enerjisine dayalı ön lisans başvurusunda tesisin kurulacağı saha üzerinde yönetmelik kapsamında son üç yıl içinde elde edilmiş en az bir yıl süreli standardına uygun rüzgâr ölçüm istasyonu kurulum raporu ve rüzgâr ölçüm sonuç raporu
14. Güneş enerjisine dayalı ön lisans başvurusu esnasında güneş ölçüm istasyonu kurulum raporu ve güneş ölçüm sonuç raporu’nun noter onaylı bir sureti veya asılları
15. Ön lisans başvurusunda bulunan tüzel kişi ile bu tüzel kişinin,  doğrudan veya dolaylı payına sahip olan gerçek veya tüzel kişilerin yönetim kurulu başkan ve üyelerinin limited şirket olması halinde müdürlerinin de, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 5 inci maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında yasaklı olmadığına ilişkin beyan (Piyasaya giriş yasağı olmadığına dair beyan)
16. Tüzel kişilikte doğrudan veya dolaylı pay sahibi olan gerçek ve tüzel kişilerin pay oran ve tutarları belirtilmek suretiyle ortaklık yapısını ortaya koyan bilgiler
17. Tüzel kişinin güncel sermaye tutarını gösteren belgeler, kurul tarafından istenilen asgari sermaye şartlarını sağlayan en son ticaret sicil gazeteleri
18. Kurul tarafından yönetmelik hükümlerine uygun olarak belirlenen banka teminat mektubu
19. Ön lisans başvurusunda bulunulan yıl itibariyle ön lisans alma bedelinin Kurum hesabına yatırıldığına ilişkin belgeler
20. Organize Sanayi Bölgeleri, Serbest Bölgeler, Endüstri Bölgeleri vb. gibi özel kanunla kurulmuş bölgelerde kurulacak üretim tesisleri için yetkili merciden üretim tesisi kurulmasında sakınca olmadığına ilişkin beyan tutanakları

 

1. Üretim Lisansı Başvurusunda Sunulması Gereken Bilgi ve Belgeler

Üretim lisansı başvurusunda bulunmak isteyen ön lisans sahibi tüzel kişi, ön lisansı kapsamındaki yükümlülüklerini tamamlamak koşulu ile ön lisans süresi içerisinde Kurul’a üretim lisansı başvurusunda bulunur.

 

Üretim lisansı başvuru dilekçesi ekinde;

 

a) Başvuru sahibi tüzel kişinin ön lisansı kapsamında belirtilen iş ve işlemlerin tamamlandığını tevsik eden bilgi ve belgeler

b) Kaynak türü ve kurulu güç bazında Kurul kararı ile belirlenen oranlara karşılık gelen tutardan, ön lisans kapsamında Kuruma sunulan banka teminat mektubu tutarının düşülmesi ile bulunan ve üretim tesisi için Kurul tarafından öngörülen toplam yatırım tutarının %10’unu geçmemek koşuluyla, Kurul kararıyla belirlenen tutarda, Kurul’a muhatap düzenlenmiş örneğe uygun banka teminat mektubu

c) Lisansa konu olan üretim tesisinin özellikleri dikkate alınarak hazırlanan ve üretim tesisinin tamamlanma tarihine kadar olan süreci kapsayan ayrıntılı program

ç) Lisans alma bedelinin Kurul hesabına yatırıldığına ilişkin belge

d) Şirket asgari sermayesinin üretim tesisi için Kurul tarafından öngörülen tutara artırıldığına ilişkin şirket esas sözleşmesi

e) Pay devirleri ile şirket birleşmeleri açısından yönetmelikte öngörülen hükümlerin yer verildiğine dair şirket esas sözleşmesi sunulmalıdır.

 

Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurmak üzere lisans almak için başvuruda bulunan tüzel kişilerden lisans alma bedelinin sadece %10’u tahsil edilir.

 

1. Ön Lisans Faaliyeti Süresi İçerisinde Tamamlanması Gereken İş ve İşlemler

Ön lisans sahibi tüzel kişi, ön lisansa konu üretim tesisinin yatırımına başlanılabilmesi için ön lisans süresi içerisinde aşağıdaki iş ve işlemleri tamamlamakla yükümlüdür. Bunlar aşağıdaki gibidir.

 

1. Üretim tesisinin kurulacağı sahanın ön lisans sahibi tüzel kişinin mülkiyetinde olmaması halinde, söz konusu sahanın mülkiyet veya kullanım hakkının elde edilmesi, rezervuarlı hidroelektrik santrallerinde su tutma alanları ile ilgili olarak kamulaştırma kararının alınması,
2. Kurulması planlanan üretim tesisine ilişkin imar planlarının onaylanması,
3. Üretim tesisinin inşaatına başlanabilmesi için gerekli olan ön proje onayının alınması,
4. Bağlantı ve sistem kullanım anlaşmaları için TEİAŞ veya ilgili dağıtım şirketine başvurunun yapılması,
5. Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yönetmeliği uyarınca gerekli görüşlerin alınması,
6. Rüzgâr enerjisi başvurularına ilişkin Teknik Etkileşim İzninin alınması,
7. Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği kapsamında gerekli olan kararın alınması,
8. Üretim tesisine ilişkin yapı ruhsatının veya söz konusu ruhsatın yerine geçecek belgenin alınması veya söz konusu ruhsatın alınmasına gerek olmadığına ilişkin kararın,
9. Jeotermal kaynağa dayalı üretim tesisleri için kaynak kullanım hakkına ilişkin anlaşmanın,

1. Hidrolik kaynağa dayalı üretim tesisleri için Devlet Sular İdaresi ile yapılmış Su Kullanım Hakkı Anlaşmasının,
2. Rüzgâr veya güneş enerjisine dayalı üretim tesisleri için TEİAŞ ile imzalanmış RES veya GES Katkı Payı anlaşmasının yapılmış olması gerekmektedir.

 

Ön lisans sahibi tüzel kişiler ön lisans alma tarihinden itibaren, 90 gün içerisinde Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği kapsamında gerekli olan kararın alınması için ve 180 gün içerisinde ise Teknik Etkileşim İzni için ilgili kuruma başvurmak zorundadır.

1. Kurul Tarafından Belirlenen 2018 Yılı İçin Ön Lisans ve Üretim Lisansı Alma Bedelleri

Piyasada faaliyet gösterecek yatırımcıların faaliyetin niteliğine göre Kurul tarafından belirtilen lisans alma bedellerini Kurul hesabına yatırmalıdırlar. 2018 yılında Kurul tarafından belirlenen lisans alma bedelleri aşağıdaki gibidir.

Yatırıma başlanılabilmesi için ön lisans alma bedelleri

 

 

Yerli doğal kaynaklar ile yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurmak üzere önlisans almak için başvuruda bulunan tüzel kişilerden ön lisans alma bedelinin % 10’u tahsil edilir.

 Ön lisans sureti çıkartma bedeli: 1.500 (Binbeşyüz) TL’dir.

Üretim faaliyeti için, üretim lisansı alma bedelleri

 

Kurulu güç değeri, “P(MW)”
0 < P ≤  10 MW	7.000	(Yedibin)TL
10 < P ≤  25 MW	13.800	(Onüçbinsekizyüz)TL
25 < P ≤  50 MW	20.700	(Yirmibinyediyüz)TL
50 < P ≤  100 MW	34.500	(Otuzdörtbinbeşyüz)TL
100 < P ≤  250 MW	69.000	(Altmışdokuzbin)TL
250 < P ≤  500 MW	138.000	(Yüzotuzsekizbin)TL
500 < P ≤  1000 MW	207.000	(İkiyüzyedibin)TL
P > 1000 MW	345.000	(Üçyüzkırkbeşbin)TL

 

Yerli doğal kaynaklar ile yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurmak üzere lisans almak için başvuruda bulunan tüzel kişilerden lisans alma bedelinin % 10’u kuruma yatırılır.

Yıllık lisans bedeli üretimi yapılan kW başına 0,003 (Sıfırtambindeüç) Krş. dur.

Lisans yenileme bedeli ise lisans alma bedelinin %50’sidir

Lisans sureti çıkartma bedeli ise 1.500 (Binbeşyüz) TL dir.

Kaynak

www.muhasebetr.com

6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu

Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği

EPDK Kurul Kararları

EPDK Tebliğleri

Piyasa uygulaması, bilgi ve tecrübeleri

Kısaltmalar                            Açıklama                              

DSİ                                        Devlet Sular İdaresi

Ges                                         Güneş Enerjisi Sistemleri

Res                                         Rüzgâr Enerjisi Sistemleri

TEİAŞ                                               Türkiye Elektrik İletim A.ş.

07.05.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.