İbrahim Çakır
Vergi Müfettişi
ibrahim.cakir2@outlook.com

Yetki Belgesine Sahip Galericilerin 2. El Araç Satışlarında Son Durum (Özel Matrahta KDV Oranları)

1.Giriş

Bilindiği üzere, Katma Değer Vergisi Kanununun 23. maddesine 7104 sayılı Kanunla eklenen (f) bendi ile ikinci el araç ve ikinci el taşınmaz ticaretinde 01/06/2018 tarihinden itibaren ikinci el taşınmaz veya motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal edenlerin, KDV mükellefi olmayan kişi veya kuruluşlardan ya da KDV mükellefi olsa dahi istisna kapsamında KDV uygulanmadan satın aldığı araçları üzerinde önemli bir değişiklik yapılmaksızın satışında, alış bedeli ile satış bedeli arasındaki fark üzerinden KDV hesaplayarak beyan edilmesi esasına geçilmişti.

5359 Sayılı Cumhurbaşkanı kararıyla 01.04.2022 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce 2007/13033 sayılı BKK’nın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı (yani %18) uygulanarak satın alınan araçların teslimi ile özel matrah uygulanarak yapılan teslimlerde, bu Kararın 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen vergi oranı (% 18) uygulanmasına karar verilmiştir.

Bu çalışmamızda, yapılan son değişikle ikinci el araç alım satımında bulunan yetki belgesine sahip galerici mükellefler ile diğer mükelleflerin ikinci el araç satışında uygulanacak KDV oranları açıklanmaya çalışılacaktır.

2. Yetki Belgesine Sahip Galericilerce Yapılan 2. El Satışlarda Özel Matrah Uygulaması ve KDV Oranları

3065 sayılı Kanunun  (23/f) maddesine göre 01/06/2018 tarihinden itibaren, ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce, KDV mükellefi olmayanlardan (mükellef olanlardan istisna kapsamında yapılan alımlar dâhil) alınarak vasfında esaslı değişiklik yapılmaksızın satılan ikinci el motorlu kara taşıtı tesliminde matrah, alış bedeli düşüldükten sonra kalan tutardır.

KDV mükellefi olmayanlardan veya istisna kapsamında KDV ödenmeksizin alınan ikinci el motorlu kara taşıtlarının satışında düzenlenecek faturalarda alış bedeli ile satış bedeli arasındaki fark üzerinden KDV hesaplanır. KDV hesaplanarak alınan ikinci el motorlu kara taşıtlarının teslimlerinde ise özel matrah uygulanmayacağı tabiidir.

Ayrıca ikinci el motorlu kara taşıtı teslimlerinde özel matrah uygulanabilmesi için, araç veya taşınmazın basit tadil, bakım ve onarım işlemleri dışında vasfında esaslı değişiklik yapılmaması gerekmektedir.

Buna göre, ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz teslimlerinde özel matrah uygulaması yalnızca ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticaretiyle iştigal eden mükellefler tarafından uygulanacaktır.

İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal edenler, 13/2/2018 tarihli ve 30331 sayılı İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik kapsamında işletmesi adına yetki belgesi alan tacirler ile esnaf ve sanatkârlardır.

 İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti ile iştigal etmekle birlikte henüz yetki belgesi almamış olanlar, İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmeliğe göre yetki belgesi alınması için verilen süre ile sınırlı olmak üzere yetki belgesi olmaksızın, özel matrah uygulayabilirler.

Verilen süre içinde yetki belgesini almamış olanlar ile yetki belgesi almaksızın ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz ticareti ile iştigal edenlerin ikinci el motorlu kara taşıtı veya taşınmaz teslimlerinde özel matrah uygulanmaz.

Alım satım işlemine özel matrah şekline tabi olması uygulanacak KDV oranı değiştirmeyecektir. Konuya ilişkin bir örnek vermek gerekirse;

Örnek 1: İkinci el motorlu kara taşıtı ticareti kapsamında yetki belgesine haiz A Galerisi,  KDV mükellefi olmayan Bayan B’den 350.000 TL’ye binek bir adet araç satın almıştır. Galeri A ilgili araç için basit bakım ve onarım işlemleri dışında vasfında esaslı değişiklik yapmamış ve aracı 400.000 TL bedel ile Bay C’ye satmıştır. Buna göre satış faturası aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.

Satış bedeli (KDV Hariç):	400.000 TL
Alış Bedeli:	350.000 TL
KDV Matrahı:	50.000 TL
KDV Tutarı (Binek Araç %18*):	9.000 TL
Toplam:	409.000 TL

* Söz konusu 28/3/2022 tarih ve 5359 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce özel matrah uygulanarak yapılan binek otomobili teslimlerinde KDV oranının %18 oranında KDV'ye tabi tutulması öngörülmüştür.

Örnek 2: Yukarıdaki örnekteki aracı A galerisi, Yetki belgesine haiz D Galerisine, D galerisi de 450.000,00 TL’ye Bay C’ye satmıştır. Bu durumda satış faturası aşağıdaki şekilde düzenlenecektir.

Satış bedeli (KDV Hariç):	450.000 TL
Alış Bedeli:	400.000 TL
KDV Matrahı:	450.000 TL
KDV Tutarı (Binek Araç %1**):	4.500 TL
Toplam:	454.500 TL

** Söz konusu 28/3/2022 tarih ve 5359 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce başka bir yetkili satıcıdan özel matrah uygulanarak satın alınan binek otomobiller, %18 KDV oranı uygulanarak satın alınan binek otomobil olarak değerlendirilemeyeceğinden, bu araçların tesliminde satış bedelinin tamamı üzerinden %1 oranında KDV öngörülmüştür.

3. Sonuç ve Özet Tablo

Sonuç olarak, 5359 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararının ile birlikte 01.04.2022 tarihi itibariyle ikinci el araç alım satımında uygulanacak KDV oranlarında güncel durum aşağıdaki tabloda özetlenmeye çalışılmıştır. Faydalı olması dileğiyle.

2. El Araç Satışında Uygulanacak KDV Oranlarına İlişkin Özet Tablo
Araç Cinsi	Satıcı	KDV Oranı
Binek Araç	KDV Mükellefi Olmayanlar veya Alımda İstisna Kapsamında Olanlar	KDV Hesaplanmaz
Binek Araç	Yetki Belgesine Sahip 2. El Araç Ticareti Yapanlar (KDV Mükellefi Olmayanlardan Ya da KDV İstisnası ile Alınmış Araçlar İçin)	Özel Matrah Üzerinden %18
Binek Araç	Yetki Belgesine Sahip 2. El Araç Ticareti Yapanlar (Diğer Yetkili Satıcıdan Özel Matrah Şekli Uygulanarak Satılan)	%1 (41 No’lu KDV GT ile)
Binek Araç	2. El Araç Ticareti Yapanlar (KDV Mükelleflerinden Alınan Araçlar İçin)	%1 ile Alınmış İse %1,     %18 ile Alınmış İse %18
Binek Araç	Kısmen veya Tamamen Binek Otomobillerin Kiralanması veya Çeşitli Şekillerde İşleten Mükellefler (KDV’sini İndirim Hakkı Olanlar)	%18
Binek Araç	Kısmen veya Tamamen Binek Otomobillerin Kiralanması veya Çeşitli Şekillerde İşletilmesi Faaliyeti Yapan Mükellefler Haricindeki KDV Mükellefler (İndirim Hakkı Olmayanlar)	%1
Ticari Araç	KDV Mükellefi Olmayanlar veya Alımda İstisna Kapsamında Olanlar	KDV Hesaplanmaz
Ticari Araç	2. El Araç Ticareti Yapanlar (KDV Mükellefi Olmayanlardan ya da KDV İstisnası İle Alınmış Araçlar İçin )	Özel Matrah Üzerinden %18
Ticari Araç	2. El Araç Ticareti Yapanlar (KDV Mükelleflerinden Alınan Araçlar İçin)	%18
Ticari Araç	Kısmen veya Tamamen Binek Otomobillerin Kiralanması veya Çeşitli Şekillerde İşletilmesi Faaliyeti Yapan Mükellefler	%18

Kaynakça

• 3065 sayılı Katma değer Vergisi
• 2007/13033 Bakanlar Kurulu Kararı
• 5359 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı
• 41 Seri No'lu KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ

14.06.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.