İbrahim Çakır
Vergi Müfettişi
ibrahim.cakir2@outlook.com

Nakdi Sermaye İndiriminin Esasları ve 2021 Yılında Uygulanacak Oran

Şirketlerin asıl amacı kar elde etmektir ve bu karın kaynağı da ortakların koymuş oldukları sermayedir. Şirketlerin yapacağı yatırımları finanse etmek veya nakit ihtiyaçlarını karşılamada yaşayacağı sorunları minimuma indirgemesi için sermaye yapısının güçlü olması gerekmektedir. Bu anlamda, kurumların sermaye yapısının güçlendirilmesi kanun koyucu tarafından vergi indirimleri veya istisnalar yoluyla teşvik edilmektedir. Bu teşviklerinden biri de Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen (ı) bendinde yer alan Nakdi Sermaye İndirimi uygulamasıdır.

Nakdi sermaye indirimde, indirim tutarının hesaplanmasında TCMB tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan ticari krediler faiz oranı dikkate alınması gerekmektedir. İlgili oran 2021 hesap dönemi için, TCMB tarafından 31.12.2021 tarihinde açıklanmış olup, bu oran %24,52 olarak belirlenmiştir.

Bu çalışmamızda, nakit sermaye artışından kaynaklanan faiz indirimi müessesesinin esasları ile 2021 uygulanacak indirim oranı açıklanmaya çalışılacaktır.

Uygulanacak İndirimin Hesaplanması

1/7/2015’ten itibaren

-Ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları,

-Yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden,

Aşağıdaki şekilde hesaplanacak tutar kurum kazancından indirim konusu yapılabilecektir.

İndirim tutarı  = Nakdi sermaye artışı x Ticari krediler faiz oranı x İndirim oranı x Süre (Ay/12)

İndirim uygulamasında, artırılan sermayenin hesap dönemi içerisinde ortaklarca nakit olarak ödendiği (Nakden taahhüt edilen sermayenin, sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarihten önce şirketin banka hesabına yatırılan kısmı için tescil tarihinin içinde bulunduğu) ay kesri tam ay sayılmak suretiyle, yılın kalan süresi için kıst dönem esasına göre indirim tutarı hesaplanacaktır.

Ayrıca, nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap döneminden itibaren başlamak üzere izleyen her bir hesap dönemi için ayrı ayrı indirim uygulamasından yararlanabileceklerdir.

Faiz Oranı

Ticari krediler faiz oranı, bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı olarak dikkate alınacak olan ve TCMB tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan “Bankalarca Açılan Kredilere Uygulanan Ağırlıklı Ortalama Faiz Oranlarından “Ticari Krediler (TL Üzerinden Açılan) (Tüzel Kişi KMH ve Kurumsal Kredi Kartları Hariç)” faiz oranıdır.

TCMB tarafından açıklanan ilgili oran yıllar itibariyle aşağıdaki gibidir.

Yıl	Açıklanma Tarihi	Oran
2015	25.12.2015	14,67
2016	30.12.2016	13,57
2017	29.12.2017	17,06
2018	28.12.2018	27,04
2019	27.12.2019	12,03
2020	25.12.2020	19,62
2021	31.12.2021	24,52

İndirimden Kimler Faydalanabilir?

İndirimden, şartları sağlayan sermaye şirketlerinin yararlanabilmeleri mümkündür. Ancak, finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri bu indirimden yararlanamayacaktır.

Kapsam Dışı Sermaye Artışları Nelerdir?

Aşağıda belirlenen sermaye artışları indirim uygulamasında dikkate alınmayacaktır.

Nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklanan,

Birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından kaynaklanan,

Bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesinden kaynaklanan,

Ortaklarca veya Kurumlar Vergisi Kanununun 12 nci maddesi kapsamında ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen,

Şirkete nakdi sermaye dışında hisse senedi, tahvil veya bono gibi kıymetlerin konulması suretiyle gerçekleştirilen,

Bilanço içi kalemlerin birbiri içinde mahsubu şeklinde gerçekleştirilen

Sermaye Avanslarının Durumu Nedir?

İleride gerçekleştirilecek sermaye artırımından kaynaklanan sermaye taahhüdünün yerine getirilmesinde kullanılmak amacıyla, sermaye artırımına ilişkin karardan önce ortaklar tarafından sermaye avansı olarak şirketin banka hesabına yatırılan tutarların;

• Banka hesabına yatırıldığı tarihten itibaren şirketin bilançosunda öz sermaye kalemleri arasında yer alan “Diğer Sermaye Yedekleri” hesabında izlenmesi
• Banka hesabına yatırıldığı tarihin içinde bulunduğu hesap döneminin sonuna kadar bu tutarlarla ilgili sermaye artırımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil ettirilmesi,

şartıyla, söz konusu kararın ticaret siciline tescil ettirildiği tarih esas alınarak indirim uygulamasında dikkate alınması mümkündür.

BKK ile Farklılaştırılan İndirim Oranları Nelerdir?

Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesi ile genel oran olarak %50 ve yurtdışından getirilen nakit ile karşılanan kısım için %75 olarak belirlenmiştir. Bunun dışında aynı maddede Bakanlar Kuruluna verilen yetki 26/6/2015 tarihli ve 2015/7910 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kullanılmıştır. Buna göre,

Kanunda Yer Alan İndirim Oranları	İndirim oranı (%)
Genel oran	50
Yurt dışından getirilen nakitle karşılanan kısmı için (7338 sayılı kanunun 59 uncu maddesiyle eklenen bent, 26.10.2021 tarihi itibariyle)	75
BKK İle Getirilen Artırım ve Sınırlamalar
Payları borsada işlem gören halka açık sermaye şirketlerinden, indirimin uygulanacağı yılın son günü itibariyle, halka açıklık oranı %50’den az olanlar	75
Payları borsada işlem gören halka açık sermaye şirketlerinden, indirimin uygulanacağı yılın son günü itibariyle, halka açıklık oranı %50’nin üzerinde olanlar	100
Nakit artırılan sermayenin, yatırım teşvik belgeli üretim ve sanayi tesisleri ile bu tesislere ait makine ve teçhizat yatırımlarında ve/veya bu yatırımların inşasına tahsis edilen arsa ve arazi yatırımlarında kullanılması durumunda (Teşvik belgesinde yer alan sabit yatırım tutarıyla sınırlı olmak üzere)	75
Gelirlerinin %25 veya fazlası, faiz, kâr payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden oluşan sermaye şirketleri	0
Aktif toplamının %50 veya daha fazlası bağlı menkul kıymetler, bağlı ortaklıklar ve iştirak paylarından oluşan sermaye şirketleri	0
Artırılan nakdi sermayenin başka şirketlere sermaye olarak konulan veya kredi olarak kullandırılan kısmı	0
Arsa ve arazi yatırımı yapan sermaye şirketlerinde arsa ve arazi yatırımına tekabül eden kısım	0

Sermaye Azaltımı Sonrası İndirim Durumu

Bu indirimden yararlanan sermaye şirketlerinin daha sonra sermaye azaltımı yapmaları halinde, nakdi sermaye artışının azaltılan sermaye tutarı kadarlık kısmı için sermaye azaltımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği ayı izleyen aydan itibaren bu indirimden yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.

İndirimin Beyannamede Gösterilmesi

Nakdi sermaye indirimden en erken, ilgili hesap dönemine ait son dönem kurum geçici vergi beyannamesinde gösterilmelidir. Söz konusu beyannamede yer alan “Ekler” kısmında yukarıda yer verilen indirim hesaplamasına ait bilgiler doldurulmalıdır. Aynı şekilde burada hesaplanan tutar “Matrah Bildirimi” kısmında yer alan “Kazancın Bulunması Halinde İndirilecek İstisna ve İndirimler Sütununda”ki“453 Kodlu Nakdi Sermaye Artışından Kaynaklanan Faiz İndirimi” kısmına girilmelidir.

Kazanç yetersizliği nedeniyle ilgili olduğu hesap dönemine ait matrahın tespitinde indirim konusu yapılamaması halinde bu indirim tutarları, herhangi bir endekslemeye tabi tutulmaksızın izleyen hesap dönemlerine ilişkin matrahın tespitinde indirim konusu yapılabilecektir.

Faydalı olması Dileğiyle.

Kaynakça

• 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu
• 1 Seri No'lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği
• https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/portlet/K24NEG9DQ1s%3D/tr

26.01.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.