İbrahim Bağdeş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
ibrahim.bagdes@gmail.com

Teknik İflas Hesaplamasında Yeni Dönem

Özellikle Temmuz 2018 döneminden sonra döviz kurlarında yaşanan dalgalanma sebebiyle TEKNİK İFLAS kavramı bir kez daha gündeme gelmiş bulunmaktadır. Şirketler fiilen iflas etmeseler dahi teorik olarak iflas etmiş sayılabilecekleri sebebiyle konu hakkında bir dizi önlem alma zarureti ortaya çıkmaktadır. Peki nedir bu teknik iflas; Türk Ticaret Kanunu 376. Madde bu terimi şöyle açıklamaktadır.

“(1) Son yıllık bilançodan, sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının yarısının zarar sebebiyle karşılıksız kaldığı anlaşılırsa, yönetim kurulu, genel kurulu hemen toplantıya çağırır ve bu genel kurula uygun gördüğü iyileştirici önlemler

i sunar.

(2) Son yıllık bilançoya göre, sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının üçte ikisinin zarar sebebiyle karşılıksız kaldığı anlaşıldığı takdirde, derhâl toplantıya çağrılan genel kurul, sermayenin üçte biri ile yetinme veya sermayenin tamamlanmasına karar vermediği takdirde şirket kendiliğinden sona erer.

Basit bir örnek ile hesaplama şekline bakmak gerekirse;

Sermaye	10.000 TL
Yasal Yedekler	1.000 TL
Geçmiş Yıllar Zararları	-8.000 TL
Dönem Zararı	- 4.000 TL
Toplam Özkaynak Tutarı	-1.000 TL

Bu tabloya göre Sermaye ve Yedek Akçeler toplamı olan 11.000 TL’nin 2/3 üne isabet eden 7.333 TL’nin geçmiş ve dönem zararlarından dolayı karşılıksız kaldığı görülmektedir.

Bu tablo karşısında yönetim kurulu bir “ara bilanço” çıkararak, aktiflerin şirketten olan alacaklıların alacaklarını karşılamadığı görülürse Asliye Ticaret Mahkemesine başvuru yapılmak suretiyle şirketin iflasını istemek zorunda kalabilir.

Ancak yazımın başında da belirttiğim gibi kurlarda yaşanan artışlar, hükümetin bir dizi önlem almalarını sağlamıştır. Özellikle Teknik İflasa karşı alınan; 1 Ocak 2023 tarihine kadar, kanunun 376. maddesi kapsamında şirketlerde sermaye kaybı veya borca batık olma durumuna ilişkin yapılan hesaplamalarda, henüz ifa edilmemiş yabancı para cinsinden yükümlülüklerden doğan kur farkı zararları dikkate alınmayabileceği kararı 15 Eylül 2018 tarihli ve 30536 sayılı resmi gazetede yayımlanmak suretiyle uygulamaya konuldu.

İlgili tebliğ maddesinin yukarıda yer alan örneklemeye etkisini değerlendirirsek karşımıza şöyle bir sonuç çıkacaktır.

İlgili örnekleme sahibi firmanın herhangi bir sebeple 2018 yılı başında 5.000 € tutarında döviz borcu aldığını düşünelim. İlgili borç muhasebe kayıtlarına 4,5 €/TL kuru ile 22.500 TL olarak intikal ettiğini varsayalım. İlgili borç 31.12.2018 tarihine gelindiğinde yapılan değerlemeler neticesinde 5,5 €/TL kuru ile 27.500 TL olarak güncellenmiş ve  5.000 TL döneme kur zararı olarak kaydedilmiştir. Bu bilgiler ışığında yeni tebliğe göre Teknik İflas hesaplanırken şu şekilde yapılmalıdır.

Sermaye	10.000 TL
Yasal Yedekler	1.000 TL
Geçmiş Yıllar Zararları	-8.000 TL
Dönem Zararı	- 4.000 TL
Toplam Özkaynak Tutarı	-1.000 TL

Sermaye (10.000 TL)+Yasal Yedekler (1.000 TL)*2/3 =7.333 TL’nin zarar sebebiyle karşılığının olup olmadığına bakılırken, Geçmiş Yıl Zararları (8.000 TL)+Dönem Zararı (4.000 TL)-Henüz ödenmemiş yabancı para cinsinden borçlar için hesaplanan kur farkı (5.000 TL)=7.000 TL çıkacağından şirket teknik iflastan kurtulmuş bulunmaktadır.

Burada son derece önemli olan konu ilgili borcun ödenmemiş olmasıdır. Ödenen borçlar için hesaplanmış kur farkları tebliğ kapsamında dışında tutulmuştur. Bir diğer önemli konu ise kanunların hiçbir zaman tek taraflı işlemeyeceği kuramıyla, borç verilen ve henüz tahsil edilmemiş yabancı para çinisinden alacaklar için yürütülmüş kur farkları gelirleri de ilgili hesaplama eklenmek suretiyle teknik iflas hesaplaması yapılmalıdır.

26.11.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.