Hüseyin Özdemir
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
huseinozdemir@hotmail.com

Aylara Yaygın İnşaat Taahhüt ve Onarım İşlerinde "Müşterek Genel Giderler ve Amortismanların Dağıtılması"

Aynı yıl içerisinde başlayıp biten, yıllara yaygın olmayan, sözleşmede işin başlangıç ve öngörülen bitim tarihleri belli olan şeklinde ifade edilen inşaat taahhüt ve onarım işlerine “Aylara Yaygın İnşaat Taahhüt ve Onarım işleri “denilmektedir.

Yıllara yaygın olmayan inşaat taahhüt ve onarım işleri Gelir Vergisi Kanunu’nun 42.maddesindeki özel vergilendirme kapsamında değerlendirilemez, bu nedenle yıllara yaygın olmayan inşaat ve onarım işleri genel hükümlere tabidir. 

Müşterek Genel Giderler ve Amortismanların Dağıtılması

Müşterek genel giderlerin oluşabilmesi için, birden fazla inşaat taahhüt ve onarım işleri ya da inşaat taahhüt ve onarım işleriyle birlikte başka faaliyetin de bulunması gereklidir.

İnşaat taahhüt ve onarım işlerinde, gerçek ve tüzel kişiler

1. Doğrudan belirli inşaat taahhüt ve onarım işi ile alakalı giderler,
2. Birden fazla inşaat işine ya da inşaat işi ile birlikte başka işlere ait ortak giderler,
3. İnşaat taahhüt ve onarım işi ile alakalı olmayan diğer giderler,

olmak üzere üç farklı giderle karşılaşabilirler.

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Müşterek Genel Giderler ve Amortismanların Dağıtılması” başlıklı 43’üncü maddesinde

“Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde veya bu işlerin diğer işlerle birlikte yapılması halinde müşterek genel giderler ve amortismanları aşağıdaki esaslara göre dağıtılır:

1. Yıl içinde birden fazla inşaat ve onarma işinin birlikte yapılması halinde, her yıla ait müşterek genel giderler bu işlere ait harcamaların (enflasyon düzeltmesi yapılan dönemlerde düzeltilmiş tutarlarının) enflasyon düzeltmesine tâbi tutulmuş tutarlarının birbirine olan nispeti dahilinde;

2. Yıl içinde tek veya birden fazla inşaat ve onarma işinin bu madde şümulüne girmeyen işlerle birlikte yapılması halinde, her yıla ait müşterek genel giderler, bu işlere ait harcamalar ile diğer işlere ait satış ve hasılat tutarlarının (enflasyon düzeltmesi yapılan dönemlerde bunların düzeltilmiş tutarlarının) birbirine olan nispeti dahilinde;

3. Birden fazla inşaat ve onarma işlerinde veya bu işlerle sair işlerde müştereken kullanılan tesisat, makina ve ulaştırma vasıtalarının amortismanları, bunların her işte kullanıldıkları gün sayısına göre."

dağıtıma konu olacağı hüküm altına alınmıştır.

Bu çerçevede, Aylara Yaygın İnşaat Taahhüt ve Onarım İşleri ile ilgili katlanılan giderlerin, Gelir Vergisi Kanunu'nun 43'üncü maddesi kapsamında "müşterek genel gider" dağıtımı ile ilişkilendirilmeksizin giderleştirilmesi gerekmektedir.

Ayrıca, mezkur yıl beyannamesinde kar ve zarar rakamını da değiştirmeyeceği açıktır.

Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Tarafından Verilen 26.02.2021 Tarih Ve 38418978-120[42-2020/23]-E.69358 Sayılı Özelgesi de bu yöndedir;

İlgi'de kayıtlı özelge talep formunda, aynı yıl içinde başlayıp biten inşaat ve onarma işinin yıllara sari iş kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ile Gelir Vergisi Kanunu'nun 43'üncü maddesi kapsamında dağıtıma tabi tutulup tutulmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği, anlaşılmıştır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun "Birden Fazla Takvim Yılına Sirayet Eden İnşaat ve Onarma İşleri" başlıklı 42'nci maddesinde; "Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterilir." hükmü yer almaktadır.

Bir işin Gelir Vergisi Kanunu'nun 42'nci maddesi kapsamında değerlendirilebilmesi için;

-Faaliyet konusunun inşaat (dekapaj işleri dahil) ve onarma işi olması,

-İnşaat ve onarma işinin birden fazla takvim yılına sirayet etmesi,

-İnşaat ve onarma işinin taahhüde bağlı olarak yapılması, şartlarının bir arada aranılması gerekmektedir.

Madde kapsamına giren işlerde işin başlangıç tarihi olarak;

-Yapılan sözleşmede yapılacak işin yer teslim tarihi öngörülmüş ise, yer teslim edildiği tarih,

-Sözleşmede yer teslim tarihi belirtilmemiş ise sözleşmede belirtilen işin başlangıç tarihi,

-Sözleşmede bunların hiçbiri belirtilmemiş ise sözleşmenin imzalandığı tarih olarak kabul edilmesi gerekir.

Aynı Kanun'un "İnşaat ve Onarma İşlerinde İşin Bitimi" başlıklı 44'üncü maddesinde; "İnşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarih; diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarih bitim tarihi olarak kabul edilir.

Bitim tarihinden sonra bu işlerle ilgili olarak yapılan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen hasılat, bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kâr veya zararının tespitinde dikkate alınır." hükmüne yer verilmiştir.

Mezkur Kanun'un "Müşterek Genel Giderler ve Amortismanların Dağıtılması" başlıklı 43'üncü maddesinde ise;

"Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde veya bu işlerin diğer işlerle birlikte yapılması halinde müşterek genel giderler ve amortismanları aşağıdaki esaslara göre dağıtılır:

1. Yıl içinde birden fazla inşaat ve onarma işinin birlikte yapılması halinde, her yıla ait müşterek genel giderler bu işlere ait harcamaların (enflasyon düzeltmesi yapılan dönemlerde düzeltilmiş tutarlarının) enflasyon düzeltmesine tâbi tutulmuş tutarlarının birbirine olan nispeti dahilinde;

2. Yıl içinde tek veya birden fazla inşaat ve onarma işinin bu madde şümulüne girmeyen işlerle birlikte yapılması halinde, her yıla ait müşterek genel giderler, bu işlere ait harcamalar ile diğer işlere ait satış ve hasılat tutarlarının (enflasyon düzeltmesi yapılan dönemlerde bunların düzeltilmiş tutarlarının) birbirine olan nispeti dahilinde;

3. Birden fazla inşaat ve onarma işlerinde veya bu işlerle sair işlerde müştereken kullanılan tesisat,makina ve ulaştırma vasıtalarının amortismanları, bunların her işte kullanıldıkları gün sayısına göre."

dağıtıma konu olacağı hüküm altına alınmıştır.

Bu çerçevede, Gelir Vergisi Kanunu'nun 43'üncü maddesi, işletme bünyesinde oluşan "Müşterek Genel Giderlerin" yıllara sari inşaat ve onarım işlerinde veya bu işlerin diğer işlerle bir arada yapılması durumunda nasıl dağıtılacağına ilişkindir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketiniz tarafından yapılan ve birden fazla takvim yılına sirayet etmeyen inşaat ve onarım işleri ile ilgili katlanılan giderlerin, Gelir Vergisi Kanunu'nun 43'üncü maddesi kapsamında "müşterek genel gider" dağıtımı ile ilişkilendirilmeksizin giderleştirilmesi gerekmektedir.

02.03.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.