Hüseyin İrfan Fırat
İnsan Kaynakları Danışmanı
Çalışma Hayatı Uzmanı
hifirat@insangucu.com.tr

Yargıtay ” İşten Çıkış Kodunun Değiştirilmesinde Hukuki Yarar Var “ Diyor

Geçtiğimiz günlerde aldığım bir çalışan sorusunda işverenin işten çıkış kodunu SGK’na yanlış bildirmesi ile ilgili yaşadığı mağduriyeti anlatıyor ve çözüm soruyordu.

Aslında uygulamada karşımıza sıkça çıkan sorunlardan biriydi bu. Özellikle İş kanunu 25/2 kapsamında işverenler tarafından yapılan fesihlerde işçilerden savunma alma zorunluluğu da olmaması kimi kötü niyetli işverenlerin işçilerin çıkışlarını 25/2 madde kapsamındaki maddelerden biriyle yapmasını kolaylaştırıyor. Bu madde kapsamında yapılan fesihlerin sonuçları da bilindiği gibi tazminat haklarından yoksun kalmanın yanında işsizlik ödeneği hakkını da ortadan kaldırıyor.

Ancak bu somut olayda durum biraz daha farklı gelişmiş ve işveren işçiyi işten çıkarırken kıdem ve ihbar haklarını da ödemiş olmasına rağmen çıkış kodunu 25/2 kapsamında olan 49 kodu ile bildirmiş. İşçinin Türkiye İş Kurumu’na düzeltme verilmesi taleplerini de yerine getirmeyerek yaşanan olumsuzluğu sürdürmüş.

Bu çalışana verdiğimiz yanıt tabi ki işverenin bu hatayı düzeltme imkanının olduğu ancak işverenin hatayı düzeltmeme konusunda ısrarcı olmaması koşulunda konuyu yargı yoluna taşıması gerektiği şeklinde oldu. 

Bu arada Yargıtay kararlarını tararken benzer bir kararla (*) karşılaşınca konuya daha somut bir örnek oluşturması açısından bu kararı paylaşma gereği duydum.

Kararda tıpkı bana gelen soruda olduğu gibi yine bir çalışanın işten çıkış kodu Türkiye İş Kurumuna yanlış bildirilmiş ve konu davalık olmuş. Dava ve konusu aynen şöyle:

Dava:

“Davalı vekili dava dilekçesinde davacının davalıya ait işyerinde üretim şefi olarak çalışırken iş sözleşmesinin haklı neden olmadan feshedildiğini, fesih nedeniyle kıdem ve ihbar tazminatının da ödendiğini ancak işverence Sosyal Güvenlik Kurumuna çıkış bildiriminde bulunulurken işverenin haklı neden olmadan işten çıkarması anlamına gelen “04” kodu yerine işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih anlamını taşıyan “291 kodunun bildirildiğini, bu hatalı bildirim ile nedeniyle işsizlik ödeneğinden yararlanamadığı gibi yeni iş başvurularında olumsuz sonuç aldığını ileri sürerek söz konusu çıkış kodunun hatalı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir. “

İşveren tarafı iş sözleşmesinin davacının olumsuz tutum ve davranışları nedeniyle feshedildiğini, tazminat ödemesi olsa da çıkış bildiriminin doğru şekilde yapıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.

İlk derece Mahkemesi kendisine sunulan belgeler sonucunda çıkış bildiriminin doğru yapılmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak işveren tarafı istinafa giderek iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, bu davada hukuki yarar bulunmadığını ileri sürerek istinaf başvurusunda bulunmuştur.

İstinaf ise özetle dava açılmasında hukuki yarar bulunmadığı gerekçesi ile davalının istinaf başvurusunu kabul ederek İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılarak davanın reddine karar vermiştir.

Bundan sonraki süreç doğal olarak Yargıtay süreci olmuş, ve bu konuda son sözü Yargıtay söylemiştir.  

“Açıklanan dosya içeriği ve tespit davasına ilişkin düzenlemeler ve özellikle Sosyal Güvenlik Merkezinin davacı tarafa cevabı dikkate alındığında davacının işten çıkış kodunun değiştirilmesi talebinde güncel hukuki yararı bulunmaktadır. Davacı tazminatlarının ödenmesi nedeniyle eda davası açmadıklarını belirtmiş olup başka bir eda davasına da gerek kalmadan tespit hükmü ile işsizlik ödeneği talebinde bulunabilecektir. Bu durumda, Bölge Adliye mahkemesince istinafa konu kararın esasına girilerek istinaf sebeplerinin incelenmesi gerekirken usul yönünden yapılan denetimle ve dava tarihi itibariyle mağduriyetin varlığına yönelik delil sunulmayıp somut bir vakıaya dayanılmadığı şeklinde hatalı değerlendirme ile davanın hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmesi isabetsizdir. “

Netice itibariyle işten çıkış kodunun yanlış bildirilmesinin sonuçları bu karardan da anlaşılabileceği gibi nerelere kadar gidebiliyor. İşverenlerin bir düzeltme dilekçesi ile olumsuzlukları ortadan kaldırması mümkünken konu yargısal husumete dönüşüp ortaya daha ciddi zarar ve maliyetler çıkabiliyor.

(*) Y.).H.D. Esas No:2022/4828 Karar No: 2022/5676 Tarih:09.05.2022

02.02.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.