Hüseyin İrfan Fırat
İnsan Kaynakları Danışmanı
Çalışma Hayatı Uzmanı
hifirat@insangucu.com.tr

Çalışanların Kümülatif (Katlanarak Artan) Vergi Sorunu 2023 Yılında da Sürüyor

Ülkemiz ücretliler bakımından vergi cehennemi olmayı sürdürüyor. Devletin en sadık vergi ödeyicisi olan çalışanlar geçen yıl asgari ücretin vergi dışı bırakılmış olmasına karşın ücret gelirlerinden elde edilen gelir vergisi tablosunda uzun yıllardır yeterli değişiklik yapılmaması yüzünden bu yılda yüksek tutarda vergi ödeyecekler.

Bilindiği gibi ücretlilerden alınan vergide kümülatif yani katlanarak büyüyen vergi sistemi uygulanmaktadır. Bu yöntemle brüt ücrete uygulanan vergi Ocak ayından başlayarak her ay bir sonraki ayın vergi matrahına eklenerek yılsonuna kadar devam etmekte ve Aralık ayında en yüksek seviyeye ulaşmaktadır.

Böylece yıla %15 vergi ödeyerek başlayan bir çalışan ilerleyen aylarda vergi dilimi atlamak suretiyle sırasıyla %20 - %27 - %35 - %40 vergi dilimlerine ulaşabilmekte ve ödeyeceği vergi artarak ücretinde azalış meydana gelmektedir.

Asgari ücrete Artış oranı	Brüt ücret	Gelir vergisi (yıllık)	Damga vergisi (Yıllık)	Ocak net ücret	Aralık net Ücret	Fark	Bir üst dilime çıktığı ay
5%	10.508,40	1.020,00	45,60	8.864,25	8.843,00	21,25	Eylül
10%	11.008,80	2.041,63	91,20	9.222,00	9.179,74	42,26	Ağustos
15%	11.509,20	3.062,00	136,68	9.580,00	9.516,09	63,91	Ağustos
20%	12.009,60	4.083,23	182,28	9.937,77	9.852,70	85,07	Temmuz
25%	12.510,00	5.104,05	227,88	10.295,00	10.189,17	105,83	Temmuz
30%	13.010,40	6.124,00	273,48	10.653,24	10.525,64	127,60	Temmuz
35%	13.510,80	7.144,00	318,96	11.010,00	10.861,58	148,42	Temmuz
40%	14.011,20	8.166,51	364,56	11.368,73	11.198,60	170,13	Haziran
45%	14.511,60	9.187,34	410,16	11.726,47	11.535,07	191,40	Haziran
50%	15.012,00	10.426,73	455,76	12.084,21	11.652,97	431,24	Haziran

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bu konudaki adaletsiz uygulama her yıl güncellenerek açıklanan vergi tarifesinin yıllardan beri yeniden değerleme esasına uygun olarak düzenlenmemesinden kaynaklanmaktadır. Cumhurbaşkanının bu konuda tutarları arttırma ve eksiltme yetkisi olmasına karşın bu yetki hiçbir zaman çalışanlar lehinde kullanılmamıştır.

Bu yıl her ne kadar tutarlarda yeniden değerleme oranları esas alınsa da bu önceki yıllardan gelen kayıpları karşılamaktan uzaktır.  Örneğin:

2000'den bu yana Vergi tarifesinde yeniden değerleme oranı laiki ile uygulansaydı bu yıl gelir vergisinin ilk dilimi 70.000 TL değil 182.109 TL olacaktı. 22 yıl önce ilk dilim brüt asgari ücretin 21 katı iken bu yıl sadece 7 katı oluyor.

2023 yılı için net 8.506.80 TL olarak açıklanan asgari ücret brüt 10.008.- TL’na tekabül etmektedir. Asgari ücret geçen yıl vergi dışı bırakıldığı için bu tutar üzerinden Gelir vergisi ve damga vergisi alınmamakla birlikte asgari ücretin küçük bir miktar üzerinde ücret alanlar yine aynı vergi tarifesinin zulmüne uğramakta ve ücretlerinde azalışlar meydana gelmektedir. Bu durumu aşağıdaki tabloda örneklemeye çalıştım. Brüt 10.008 TL olan asgari ücrete %5 den başlayarak 5’er puanlık artışlar yaparak bir ücretlinin yıl içinde ödeyeceği vergiyi ve ücretindeki azalışlar ile hangi ayda bir üst vergi dilimine çıkacağını tespit ettim.

Tablodan da anlaşılabileceği gibi brüt ücret 15 bin TL. Seviyesine çıktığında yılın ortasından yani Haziran ayından itibaren bir çalışan %20 lik 2. Vergi dilimine girmeye başlıyor ve ücretinde 400 TL’nin üzerinde azalış meydana geliyor. Diğer taraftan asgari ücretin %5 üzerinde ücret alan bir çalışan dahi Eylül ayından itibaren vergi dilimi atlıyor.

Sonuç olarak, ülkemizdeki her seviyeden ücretlilerin önemli sorunu olan vergi tarifesinde değişikliğe gidilerek, adaletli bir sistem oluşturulmalı ve çalışanların üzerindeki bu yük en aza indirilmelidir. Aksi halde ekonomik kriz ortamında adeta yaşam mücadelesi veren ücretli çalışanlar buna vergi zulmünü yaşamaya devam edeceklerdir.

12.01.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.