Hüseyin Ergut
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Lisanslı SPK Uzmanı
smmm.hergut@gmail.com

Girişim Sermayesi Yatırım Fonu (GSYF) Nedir? Yasal Çerçevesi ve Uygulama Esasları Nelerdir? Vergisel Avantajları ve Enflasyon Muhasebe Uygulaması Nasıl Olmalı? (1. Bölüm)

Girişim Sermayesi Yatırım Fonu Nedir

Nitelikli yatırımcılardan katılma payları karşılığında toplanan paralarla, pay sahipleri hesabına inançlı mülkiyet esaslarına göre Sermaye Piyasası Kurulu tarafından belirlenmiş varlık ve işlemlerden oluşan portföyü işletmek amacıyla portföy yönetim şirketleri ve girişim sermayesi portföy yönetim şirketleri tarafından süreli olarak kurulan ve tüzel kişiliği bulunmayan malvarlığıdır. Yalnızca nitelikli yatırımcılara satış yapılarak fon birikimi sağlanır.

Girişim sermayesi yatırım fonları, yüksek risk içeren buna karşın potansiyel olarak yüksek getiri sağlayan yatırım araçlarıdır.

Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarının (GSYF)’ın yasal çerçevesi, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 54’üncü maddesi kapsamında III-52.4 sayılı Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği ile düzenlenmiştir.

Girişim Sermayesi yatırım Fon Portföyünün Oluşturulması

Bu fonların portföyünde yer alabilecek işlem ve varlıklar şunlarıdır;

-Girişim sermayesi yatırımları,

-Özel sektör ve kamu borçlanma araçları,

-7/8/1989 tarihli ve 89/14391 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karar hükümleri çerçevesinde alım satımı yapılabilen, yabancı özel sektör ve kamu borçlanma araçları ve anonim ortaklık payları,

-Repo ve ters repo işlemleri,

-Vadeli mevduat ve katılma hesabı,

-Yatırım fonu katılma payları,

-Varantlar ve sertifikalar,

-Takasbank para piyasası işlemleri,

-Kira ve gayrimenkul sertifikaları,

-Türev araç işlemlerinin nakit teminatları ve primleri,

-Kurulca uygun görülen diğer yatırım araçları,

Girişim Şirketleri ve Girişim Sermayesi Yatırımlarına İlişkin Esaslar

Fonların aşağıda sayılan yatırımları girişim sermayesi yatırımı olarak kabul edilir:

a) Girişim şirketlerine doğrudan veya Tebliğde tanımlanan yurtiçinde kurulu özel amaçlı şirketler ve yurtdışında kurulu kolektif yatırım kuruluşları vasıtasıyla dolaylı olarak sermaye aktarımı veya pay devri yoluyla ortak olabilir veya girişim şirketlerinin kurucusu olabilirler.
b) Girişim şirketlerinin ihraç ettiği borçlanma araçlarına yatırım yapabilirler.
c) Yatırımlardan kaynaklanan riskin yatırıma yönlendirilen anapara miktarı ile sınırlı olması kaydıyla sadece bu Tebliğde tanımlanan girişim şirketlerine sermaye yatırımı yapmak üzere yurtdışında kolektif yatırım amacıyla kurulan kuruluşlara doğrudan yatırım yapabilirler.
ç) Girişim sermayesi yatırım ortaklıkları tarafından ihraç edilen sermaye piyasası araçlarına ve diğer girişim sermayesi yatırım fonlarının katılma paylarına yatırım yapabilirler.
d) BİAŞ Gelişen İşletmeler Piyasasında işlem gören şirketlerin paylarına yatırım yapabilirler.
e) Girişim şirketi niteliğindeki halka açık şirketlerin borsada işlem görmeyen paylarına yatırım yapabilirler.
f) Girişim şirketlerine borç ve sermaye finansmanın karması olarak yapılandırılmış finansman niteliğinde finansman sağlayabilir.
g) Esas sözleşmelerinde belirlenen faaliyet alanları münhasıran Tebliğde tanımlanan girişim şirketlerine yatırım yapma amacı ile sınırlandırılmış olan yurtiçinde kurulu özel amaçlı anonim şirketlere ortak olabilirler.

Girişim şirketlerinin sınai, zirai uygulama ve ticari pazar potansiyeli olan araç, gereç, malzeme, hizmet veya yeni ürün, yöntem, sistem ve üretim tekniklerinin meydana getirilmesini veya geliştirilmesini amaçlamaları ya da yönetim, teknik veya sermaye desteği ile bu amaçları gerçekleştirebilecek durumda olmaları gereklidir. Fonlar, bu kapsamda sadece anonim ve limitet şirketlere yatırım yapabilir. Yatırım tarihi itibari ile Limited şirket olan girişim şirketlerinin, ilk yatırım tarihini takip eden bir yıl içinde Anonim Şirkete dönüşüm işlemlerinin tamamlanması zorunludur.

Fon Kurucusunun Yetki ve Sorumluluğu

Kurucu, fonun katılma payı sahiplerinin haklarını koruyacak şekilde temsili, yönetimi, yönetiminin denetlenmesi ile faaliyetlerinin içtüzük ve ihraç belgesi hükümlerine uygun olarak yürütülmesinden sorumludur. Kurucu fona ait varlıklar üzerinde kendi adına ve fon hesabına mevzuat ve içtüzük ile ihraç belgesine uygun olarak tasarrufta bulunmaya ve bundan doğan hakları kullanmaya yetkilidir.

Kurucu portföy yönetim hizmetini imzalanacak bir sözleşme ile başka bir portföy yönetim şirketinden veya girişim sermayesi portföy yönetim şirketinden alabilir. Fonun faaliyetlerinin yürütülmesi esnasında kurucu tarafından fonun yönetiminin bir portföy yöneticisine devredilmesi veya dışarıdan sağlanan hizmetlerden yararlanılması, kurucunun sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

Kurucu ile katılma payı sahipleri arasındaki ilişkilere Kanunda, ilgili mevzuatta, içtüzükte, ihraç belgesi ve yatırımcı sözleşmesinde hüküm bulunmayan hâllerde 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 502 ilâ 514 üncü maddeleri hükümleri karşılaştırılarak uygulanır.

Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarının Yapısı

Temel olarak,  (GSYF)’ler yatırım fonlarının teknik altyapısını kullanır ve belirli varlıklardan oluşan portföyleri yönetir.

Yatırımcılar, Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına katılım payı satın alarak bu girişimlere dolaylı yoldan yatırım yapabilirler. Katılım payları, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) bünyesinde, yatırımcılar adına açılmış ayrı hesaplarda takip edilir.

Girişim Sermayesi Yatırım Fonları, kuruluşu ve yönetimi, portföy yönetim şirketleri veya girişim sermayesi portföy yönetim şirketleri tarafından gerçekleştirilir. Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına (GSYF)’lere yatırım yapabilmek için belirli kriterleri karşılayan nitelikli yatırımcılar olması gerekir.

Kaynakça:

-6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu

-Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-52.4)

-SPK Girişim Sermayesi Yatırım Fonu Bilgilendirme Kitapçığ

23.10.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.