Hüseyin Ergut
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Lisanslı SPK Uzmanı
smmm.hergut@gmail.com

Carry Trade Nedir? Nasıl Yapılır? Dünya Uygulamaları Ve Örnekleri

Değerli okurlar, bu hafta özellikle son dönemde ekonomi ve finans piyasalarında sıkça adını duyduğumuz ve ülkemizde de uygulanması yapılan bir konu üzerine olacaktır.

“Carry Trade”;  (faiz arbitrajı) yatırımcıların düşük faiz oranına sahip bir para biriminde borçlanarak, bu parayla daha yüksek faiz oranına sahip bir para birimine yatırım yapma stratejisidir.

Bir başka deyişle,  “Carry trading “ temel olarak iki para birimi arasındaki faiz oranı farkından kar elde etmek için uygulanan stratejiler bütününe denir.  

Finans piyasalarında; bir varlığın taşınması ondan sağlanan getiri anlamına da geldiği için bu işleme “Carry  Trade” adı verilmiştir. Bir yatırımcının para birimi veya menkul kıymet gibi bir varlığı belirli bir süre elinde tutması ve taşıması karşılığında elde ettiği getiri bu şekilde adlandırılmıştır.

Amaç, düşük faizli para biriminden elde edilen borçla yüksek faizli varlıklara yatırım yaparak faiz farkından (Carry) kazanç sağlamaktır. Bu strateji, döviz kurlarının stabil olduğu ya da yüksek faiz farkının korunduğu dönemlerde oldukça kârlı olabilir. Ancak, döviz kurlarında ani değişimler veya faiz oranlarında beklenmedik dalgalanmalar bu işlemi riskli hale getirebilir.

Carry Trade Temelleri

Carry trade’i yönlendiren önemli temeller vardır. Carry trade temelleri sayesinde minimum riskli stratejiyi belirleyebilirsiniz. Carry trade temelleri, faiz oranları ve para birimleri arasındaki ilişkilerden oluşturulur.

Faiz Oranları ile “Carry Trade” Arasındaki İlişki

Carry  Trade  stratejisi iki para birimi arasındaki faiz oranı farkına dayanır. Düşük faiz oranlarına sahip para birimi, yatırımcının fon elde etmesini ucuzlaştırır ve yatırımcı için  carry trade’e girmek cazip hale gelebilir. 

Faiz oranlarını önemli ölçüde etkileyen bir diğer unsur da merkez bankalarının para politikaları uygulamalarıdır.Gelişmiş ekonomilerdeki merkez bankaları ekonomik büyümeyi teşvik etmek için düşük veya negatif faiz oranlarını koruduğunda, “Carry Trade” için fırsatlar oluşur. Tersine, merkez bankaları enflasyonu kontrol etmek için faiz oranlarını yükseltirse, “Carry  Trade”'in yapılabilirliği azalır.

Carry Trade Nasıl Yapılır?

Carry trade stratejisini uygulamak için temel adımlar aşağıdaki gibidir:

1-Düşük Faizli Para Biriminde Borçlanma: Yatırımcı, faiz oranı düşük olan bir para biriminde (örneğin, Japon Yeni gibi) borçlanır. Bu borçlanma genellikle kısa vadeli olarak yapılır.

2-Yüksek Faizli Para Biriminde Yatırım Yapma: Elde edilen borç parası, faiz oranı daha yüksek olan bir para birimine (örneğin, Türk Lirası gibi) dönüştürülerek, bu para birimi cinsinden faiz getirisi sağlayan varlıklara (örneğin, devlet tahvilleri, mevduat hesapları veya başka finansal enstrümanlar) yatırılır.

3-Faiz Farkından Kazanç Sağlama: Faiz farkı, yani yüksek faizli varlıkların getirisinden düşük faizli borcun maliyeti çıkarıldığında elde edilen net kazanç, yatırımcının karı olur.

Carry Trade Örnekleri

I-Japon Yeni (JPY) ve Türk Lirası (TL) Arasındaki Carry Trade:

Bir yatırımcı, Japonya’daki düşük faiz oranlarından yararlanarak 1 milyon Japon Yeni (JPY) borçlanır. Japonya’da faiz oranları %0,75 civarındayken, Türkiye’de faiz oranları %55 seviyesindedir. Yatırımcı, borçlandığı bu 1 milyon JPY’yi (Japon Yeni) Türk Lirasına çevirerek Türkiye’deki devlet tahvillerine yatırım yapar.

-Borçlanma Maliyeti: 1 milyon JPY’yi  yıllık %0,75 faizle borçlanmak, yıllık 7.500 JPY maliyet anlamına gelir.

-Yatırım Getirisi: Türk Lirası cinsinden yapılan yatırım, yıllık %55 getiri sağlar. Eğer bu yatırım 200.000 TL değerindeyse, yıllık 110.000 TRY kazanç elde edilir.

-Kur Riski: Eğer Japon Yeni’nin Türk Lirası karşısındaki değeri sabit kalırsa, yatırımcı faiz farkından kazanç sağlar. Ancak Japon Yeni değer kazanırsa, yatırımcı elde ettiği getirinin bir kısmını döviz kuru kayıpları nedeniyle kaybedebilir.

II-ABD Doları (USD) ve Avustralya Doları (AUD) Arasındaki Carry Trade:

ABD’deki düşük faiz oranlarını (%2,0) kullanarak borçlanan bir yatırımcı, bu parayı yüksek faizli Avustralya Doları (%6,5) cinsinden bir bankaya mevduat olarak yatırabilir.

-Borçlanma Maliyeti: 100.000 USD yıllık %2,0 faizle borçlandığında, yatırımcı yıllık 2.000 USD faiz öder.

-Yatırım Getirisi: Aynı miktar para, Avustralya’da %6,5 faiz oranıyla yatırıldığında, yıllık  6.500 AUD kazanç sağlar.

-Kur Riski: Avustralya Doları’nın ABD Doları karşısında değer kaybetmesi, yatırımcının elde ettiği kazancı azaltabilir veya tamamen yok edebilir.

Carry Trade’in Riskleri ve Avantajları

Avantajlar;

-Faiz Farkından Kazanç: Düşük faizli para biriminde borçlanarak, yüksek faizli para biriminde yatırım yapmak, faiz farkı sayesinde yatırımcıya kazanç sağlar.

-Kaldıraç Kullanımı: Carry trade işlemleri genellikle kaldıraç kullanılarak yapılır, bu da potansiyel kazancı artırabilir.

-Düzenli Getiri: Carry işlemleri, özellikle düşük getirili ortamlarda cazip olabilen faiz oranı farkından istikrarlı bir gelir akışı sağlayabilir.
-Portföy Çeşitlendirmesi: Bir yatırım portföyüne  “Carry  Trade” leri dahil etmek, çeşitlendirme avantajı sağlayabilir. Carry  işlemlerinden elde edilen getiriler hisse senedi ve tahvil gibi varlıklar ile ilişkili olmayabilir. Bunda dolayı da  portföyün genel riskini azaltabilir.

Riskler;

-Döviz Kuru Riski: Döviz kurlarındaki ani değişiklikler, carry trade işlemlerinin en büyük risklerinden biridir. Özellikle düşük faizli para biriminin değer kazanması, yatırımcının kazancını olumsuz etkileyebilir.

-Faiz Oranı Riski: Eğer düşük faizli para biriminde faiz oranları yükselirse veya yüksek faizli para biriminde faiz oranları düşerse, yatırımcının beklediği kazançlar azalabilir.

-Kaldıraç Riski: Kaldıraç kazançları artırabilse de kayıpları da büyütür. Döviz kurlarında küçük bir olumsuz hareket önemli kayıplara yol açabilir.
-Volatilite: Döviz piyasaları oldukça oynak olabilir ve jeopolitik olaylar, ekonomik veri yayınları veya piyasa hissiyatı nedeniyle döviz kurlarında meydana gelen ani değişimler, carry trade pozisyonlarını olumsuz etkileyebilir.

Sonuç olarak ;  “Carry  Trade”  yatırımcıların faiz oranları arasındaki farklardan yararlanarak kazanç sağlamayı hedeflediği bir stratejidir. Bu strateji, doğru zamanlamayla ve risk yönetimiyle uygulanırsa, önemli getiri sağlayabilir. Ancak, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve faiz oranlarındaki beklenmedik değişiklikler ciddi riskler taşımaktadır. Bu nedenle, “Carry  Trade” işlemleri öncesinde finansal  piyasaların iyi analiz edilmesi ve risklerin dikkatlice yönetilmesi önem arz etmektedir.

Kaynakça:

-investopedia.com/carry-trade-definition

-Bloomberg Businessweek ,

-Dr.Nil çağlar Banka Dünyası 

16.09.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.