Hüseyin Büyükçelebi
Vergi Müfettiş Yardımcısı

MTV’de Örneklemeler Yoluyla Mükellefiyetin Başlaması ve Sona Ermesi

A: Giriş:

MTV’de mükellefiyetin başlaması ve sona ermesi, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 7 ve 8’inci maddelerinde düzenlenmiştir. Söz konusu maddeler örneklemeler yoluyla daha anlaşılır şekilde ayrıntılı olarak açıklanacaktır.

B. Motorlu Taşıtlar Vergisinde Mükellefiyetin Başlaması:

Motorlu Taşıtlar Vergisinde mükellefiyetin başlaması kanunun 7. Maddesinde düzenlenmiş olup, söz konusu madde de motorlu taşıtlar vergisi mükellefiyeti motorlu taşıtların trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığı tarafından tutulan sivil hava vasıtaları siciline kayıt ve tescili ile başlandığı belirtilmiştir.

Şu kadar ki mükellefiyet;

a) Takvim yılının ilk altı ayı içinde yeni kayıt ve tescil edilen taşıtlarda kayıt ve tescilin yapıldığı takvim yılı başından, son altı ayı içinde yeni kayıt ve tescil edilen taşıtlarda ise, son altı aylık dönemin başından itibaren,

b) Kayıt ve tescilli olup da devir ve temlik sebebiyle kayıt ve tescil yapılan taşıtlarda değişiklik, takvim yılının ilk altı ayında yapılmış ise takip eden son altı aylık dönemin başından; son altı ayında yapılmış ise takip eden takvim yılı başından itibaren,

Nazara alınır.

Örnekleme 1: Bay Hasan 23.03.2018 tarihinde 2018 model 0(Sıfır) km X marka otomobili satın almış olup, aynı günde X marka otomobili ilk defa motorlu taşıtların trafik siciline kayıt ettirmiştir.

Buna göre mükellef kimdir, mükellefiyet başlangıcı nasıl olur?

Çözümleme 1: Motorlu Taşıtlar Vergisinin mükellefi; trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığınca tutulan sivil hava vasıtaları sicilinde adlarına motorlu taşıt kayıt ve tescil edilmiş olan gerçek ve tüzel kişilerdir. Kanunda açıkça belirtildiği üzere MTV’de mükellef, adlarına motorlu taşıtların trafik siciline kayıt olanların olacağı hüküm altına alındığından Bay Hasan mükellef olduğu açıktır. Bay Hasan 23.03.2018 tarihinde X marka otomobili ilk defa motorlu taşıtların trafik siciline kayıt ettirdiğinden mükellefiyet 2018 yılının başından itibaren başlar. Daha açık belirmek gerekirse yeni kayıt ve tescil takvim yılının ilk 6 ayı içerisinde gerçekleştiğinden mükellefiyet 01.01.2018 tarihinde başlar.

Örnekleme 2: Bayan Merve 12.10.2018 tarihinde 2018 model 0(Sıfır) km Y marka otomobili satın almış olup, aynı günde Y marka otomobili ilk defa motorlu taşıtların trafik siciline kayıt ettirmiştir.

Buna göre mükellef kimdir, mükellefiyet başlangıcı nasıl olur?

Çözümleme 2: Motorlu Taşıtlar Vergisinin mükellefi; trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığınca tutulan sivil hava vasıtaları sicilinde adlarına motorlu taşıt kayıt ve tescil edilmiş olan gerçek ve tüzel kişilerdir. Kanunda açıkça belirtildiği üzere MTV’de mükellef, adlarına motorlu taşıtların trafik siciline kayıt olanların olacağı hüküm altına alındığından Bayan Merve mükellef olduğu açıktır. Bayan Merve 12.10.2018 tarihinde Y marka otomobili ilk defa motorlu taşıtların trafik siciline kayıt ettirdiğinden, yani takvim yılının son altı ayında yeni kayıt ve tescil olduğundan mükellefiyet 01.07.2018 tarihinde başlar.

Örnekleme 3: Bay Hasan 04.04.2018 tarihinde kendisine ikinci el Y otomobilini Bayan Merve’den satın almıştır. Bay Hasan Y otomobilini aynı tarihte 1. Nolu noterde devir işlemlerini gerçekleştirmiştir. Aynı zamanda Bay Hasan ikinci el Z marka otomobilini de 15.12.2018 tarihinde alıp, aynı tarihte devir işlemlerini gerçekleştirmiştir.

Buna göre mükellefiyet başlangıcı nasıl olur?

Çözümleme 3: 197 sayılı kanunda kayıt ve tescilli olup da devir ve temlik sebebiyle kayıt ve tescil yapılan taşıtlarda değişiklik, takvim yılının ilk altı ayında yapılmış ise takip eden son altı aylık dönemin başından; son altı ayında yapılmış ise takip eden takvim yılı başından itibaren başlayacağı belirtilmiştir. Bay Hasan ikinci el Y marka otomobilini takvim yılının ilk altı ayında devraldığından mükellefiyet takip eden son altı aylık dönemin başından, yani 01.07.2018 tarihinde başlayacaktır. Bay Hasan ikinci el Z marka otomobilini takvim yılının son altı ayında devraldığından mükellefiyet takip eden takvim yılının başından, yani 01.01.2019 tarihinde başlayacaktır.

C. Motorlu Taşıtlar Vergisinde Mükellefiyetin Sona Ermesi:

Motorlu Taşıtlar Vergisinde mükellefiyetin sona ermesi kanunun 8. Maddesinde düzenlenmiş olup, Motorlu taşıtların trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığı tarafından tutulan sivil hava vasıtaları siciline ait kayıtlarının silinmesi halinde,

• Silinme takvim yılının ilk altı ayı içinde yapılmış ise ikinci altı aylık dönemin başından,
• İkinci altı aylık dönem içinde yapılmışsa takip eden takvim yılı başından itibaren mükellefiyet sona erer.

Şeklinde düzenlenmiştir.

Örnekleme 4: Bay Hasan 07.05.2018 tarihinde X marka otomobilini satıp, aynı gün sicilden sildirmiştir. Aynı zamanda Bay Hasan Y marka otomobilini de 15.09.2018 tarihinde satmış, aynı gün sicilden sildirmiştir.

Buna göre mükellefiyetin sona ermesi nasıl olur?

      Çözümleme 4: Motorlu Taşıtlar Vergisinde mükellefiyetin sona ermesi; silinme takvim yılının ilk altı ayı içinde yapılmış ise ikinci altı aylık dönemin başından, ikinci altı aylık dönem içinde yapılmışsa takip eden takvim yılı başından itibaren mükellefiyet sona erer. Bay Hasan X marka otomobilini 2018 yılının ilk 6 ayı içinde gerçekleştiğinden, ikinci altı aylık dönemin başından, yani 01.07.2018 tarihinde mükellefiyeti sona erer. Bay Hasan Y marka otomobilini ise ikinci altı aylık döneminde sattığından, mükellefiyet takip eden yılı başından itibaren, yani 01.01.2019 tarihinde sona erecektir.

      Örnekleme 5: Bay Hasan 02.01.2018 tarihinde 0(Sıfır) km A otomobilini satın alıp, adına tescil ettirmiştir. Bay Hasan aynı otomobilini 06.06.2018 tarihinde satıp, devir işlemlerini tamamlamıştır.

            Bay Hüseyin 05.09.2018 tarihinde 0(Sıfır) km B otomobilini satın alıp, adına tescil ettirmiştir. Bay Hüseyin aynı otomobilini 12.12.2018 tarihinde satıp, devir işlemlerini tamamlamıştır.

            Bayan Merve 01.02.2018 tarihinde ikinci el C otomobilini satın alıp, adına tescil ettirmiştir. Bayan Merve aynı otomobilini 12.08.2018 tarihinde satıp, devir işlemlerini tamamlamıştır.

            Bayan Fatma 01.08.2018 tarihinde ikinci el D otomobilini satın alıp, adına tescil ettirmiştir. Bayan Fatma aynı otomobilini 12.03.2019 tarihinde satıp, devir işlemlerini tamamlamıştır.

Buna göre mükellefiyetlerin başlangıcı ve sona ermesi ne zaman olur?(Çözümleme sadece tablo şeklinde yapılacaktır, açıklamalar önceki örneklemelerde mevcuttur.)

Çözümleme 5:                                        Tablo 1:

D.Sonuç:

Motorlu taşıtlar vergisi mükellefiyeti motorlu taşıtların trafik sicili ile Ulaştırma Bakanlığı tarafından tutulan sivil hava vasıtaları siciline kayıt ve tescili ile başlayıp, söz konusu sicillerden silinmesi halinde sona ereceği açıklanmıştır. Ancak yeni kayıt ve tescil edilen taşıtlarda kayıt ve tescil ile kayıt ve tescilli olup da devir ve temlik sebebiyle kayıt ve tescillerde durum farklılık gösterdiği yazımızda gerek kanun maddeleri gerekse örneklemelerimizde belirtilmiştir.

KAYNAKÇA

197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu

28.01.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.