Dr.Hayrullah Doğan
Yeminli Mali Müşavir
E. Hesap Uzmanı
DT Denetim Turkey
hdogan@denetimturkey.com

En Cazip Varlık Barışı Geliyor

Meclise sevk edilen varlık barışı daha önce uygulananların arasında en kullanışlı ve cazip olanıdır. Diğer varlık barışları ile kıyaslandığında daha öncekilerde yer alan tereddüt ve maliyetlerin hiç birisi bu Kanun taslağında bulunmamaktadır.

1- EN SON VARLIK BARIŞI NE ZAMAN UYGULANDI?

Yurt dışı varlık barışı uygulaması 2013 yılında uygulanmıştı.

2- VALIKLARINN BEYANI TASARISI İLE NE AMAÇLANIYOR?
Gerçek veya tüzel kişilere ait olup yurt dışında bulunan para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının ekonomiye kazandırılması ve taşınmazların kayda alınmasını sağlamak ve yatırım ortamının iyileştirilmesini sağlamak amaçlanıyor.

3-TASARI HANGİ VARLIKLARI KAPSIYOR?

Gerçek veya tüzel kişiler tarafından yurt dışında bulunan;
- Para
- Altın
-Döviz
- Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları
31.Aralık. 2016 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kurumlara bildirilmesi ve bildirim tarihini takip eden bir ay içeresinde Türkiye’ye getirilmesi,
-Alacaklar,
-Rayiç bedeliyle taşınmazlar,
31.Aralık. 2016 tarihine kadar vergi dairesine beyan edilir, beyan edilen değerlerinin karşılığı Türk Lirası veya döviz olarak beyan tarihini takip eden 1 yıl içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki bir banka veya aracı kurumda açılacak bir hesaba transfer edilmesi şartıyla gerçek ve tüzel kişilerin çıkacak bu kanundan yararlanması öngörülüyor.
 

4- KANUN KAPSAMINDA VARLIKLARINI BEYAN EDENLER HAKKINDA UYGULANMAYACAK İŞLEMLER:
Bildirimde bulunan kişiler ile nam ve hesabına getirildiği diğer gerçek ve tüzel kişiler nezdinde;
a)Hiçbir suretle vergi incelemesi yapılmaz,
b)Vergi tarhiyatı yapılmaz,
c) Vergi cezası kesilmez,
d)Nam ve hesabına beyanda bulunanlara yurda getirilen varlıkların intikali ivazsız intikal olarak değerlendirilmez ve veraset ve intikal vergisine tabi tutulmaz.
e)Yurt dışında bulunan varlıklarını bu kanun kapsamında beyan eden gerçek ve tüzel kişiler adına bu beyanlarından hareket edilerek aşağıdaki kanunlara göre hiçbir şekilde herhangi bir araştırma, inceleme, soruşturma veya kovuşturma yapılmaz, idari para cezaları uygulanmaz.
-Türk Parasının Kıymetini koruma hakkında Kanun,
-Sermaye Piyasası Kanunu (106, 107, 108, 109 ve 110. Maddeler hariç),
- Gümrük Kanunu,
- Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu,
- Vergi Usul Kanunda Düzenlenen suçlar ile bu suçlardan kaynaklanan mal varlığı değerleri ile ilgili Türk Ceza kanununun 282. Maddesi,
 

5- MADDE UYGULAMASINDA TAŞINMAZLAR KAPSAMINA NELER GİRMEKTEDİR:
-Arazi,
-Tapu siciline ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar,
-Kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler
Girmektedir.
 

6- KANUNİ TEMSİLCİ BEYAN YAPABİLECEK Mİ, BELİRLENECEK BELGELER DIŞINDA BANKA VE ARACI KURUMLAR BELGE İSTEYECEK Mİ?
Gerçek veya tüzel kişilerce yapılacak bu bildirimlerin yetkili kılınmış vekilleri veya kanuni temsilcileri tarafından yapılabilmesi mümkündür.
Banka veya aracı kurumlar tarafından ayrıca herhangi bir belge istenmeyecektir.
 

7-YURT DIŞINDA SAHİP OLUNAN VARLIKLARIN KAYITLARA İNTİKALİ:
Bildirilen veya beyan edilen varlıklar, VUK uyarınca defter tutan mükelleflerce bildirim veya beyan tarihini izleyen ayın sonuna kadar yasal defterlere kaydedilecektir.
 

8-BEYAN EDİLEN VARLIKLAR, KREDİ BORÇLARININ KAPATILMASINDA KULLANILABİLECEK:
Bilindiği üzere birçok kişi veya şirket yurt dışı mevcutlarını yurda getirmek yerine back to back kredi yolu ile o mevcutları teminat gösterip kredi olarak getirmekte idi. Şimdi bu yasa ile bu tarz yurt dışı mevcutlar ile yurt dışı borçlar kapatılabilecektir.
Defter mükelleflerin kanuni defterlerine kaydettiği varlıkları, yurt dışındaki banka ve finans kuruluşlarından temin edilen ve bu Kanunun yayımı tarihinde defterlerinde kayıtlı kredilerin 31.12.2016 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilir. Bu durumda beyan edilen varlığın Türkiye’ye getirilme şartı aranmaz.
 

9- KANUNİ DEFTERLERE KAYDEDİLEN VARLIKLAR İLE YURT DIŞINDAN ALINAN KREDİ BORCUNUN KAPATILMASINDA KULLANILAN VARLIKLAR DÖNEM KAZANCININ TESPİTİNDE DİKKATE ALINMAYACAK:
-Varlıklarını deftere kaydeden ve yurt dışı kredi borcunun ödenmesinde kullanan mükelleflerin 2016 yılı vergi matrahının tespitinde bu varlıklar dikkate alınmayacak.
-Bu varlıkların işletmeden çekilmesi (sermayeye ilave edilmemiş olması şartıyla) kar dağıtımı sayılmayacak, kar dağıtımına bağlı gelir ve kurumlar vergisi tevkifatı yapılmayacaktır.
 

10- BEYAN EDİLEN VARLIKLAR ÜZERİNDEN AMORTİSMAN AYRILAMAYACAK:
Bu kanun kapsamına beyan edilen varlıklar üzerinden Vergi Usul Kanununa göre amortisman ayrılamayacaktır.
 

11- BEYAN EDİLEN VARLIKLARIN ELDEN ÇIKARILMASI HALİNDE, DOĞAN ZARAR GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ UYGULAMASINDA GİDER VE İNDİRİM OLARAK KABUL EDİLMEZ:
Çıkacak kanun kapsamında beyan edilen ve deftere kaydedilen varlıkların (menkul kıymet, gayrimenkul) daha sonra satışından zarar doğması halinde bu zararlar, gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılamayacak.
 

12-ÇIKACAK KANUN KAPSAMINDA BEYAN EDİLECEK VARLIKLARIN YURDA GETİRİLME TARİHİ:
Para, altın, döviz, menkul kıymet bildirim tarihini takip eden 1 ay içinde Türkiye getirilmesi gerekiyor. Ancak bu süre 31.12.2016 tarihini aşamayacak.
Alacaklar ile taşınmazlar, beyan edilen değerinin karşılığı Türk Lirası veya döviz olarak en geç beyan tarihinden itibaren 1 yıl içinde Türkiye’ye getirilecek.
 

13- DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ BULUNMAYAN MÜKELLEFLERİN DURUMU:
Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler, varlıkları yasal defterlerinde ayrıca gösterebileceklerdir.
Defter tutma yükümlülüğü bulunmayan mükelleflerde kayıt şartı aranmayacaktır.

14- TASARININ DAHA ÖNCE UYGULANAN VARLIK BARIŞINDAN FARKI NE?
a)BEYAN EDİLEN VARLIK ÜZERİNDEN VERGİ ÖDEME YOK
Eski varlık barışı kanunu, beyan edilen varlıkların değerleri üzerinden hesaplanan % 2 oranında vergi ödenmesini öngörüyordu.
b) DİĞER KANUNLAR UYGULANMAYACAK
Eski varlık barışı kanununda;
-Türk Parasının Kıymetini koruma hakkında Kanun,
-Sermaye Piyasası Kanunu (106, 107, 108, 109 ve 110. Maddeler hariç),
- Gümrük Kanunu,
- Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu,
Uygulanmayacağı belirtilmediğinden mükellefler bu kanunlar açısından takibata uğrayabilecekleri endişesiyle yurt dışı varlıklarını getirmediler.
Yeni kanun tasarısında vergi de yok, diğer kanunlara göre takibat da yok.
c) BEYAN EDİLEN VARLIKLARA BELLİ BİR TARİHTE YURT DIŞINDA SAHİP OLMA ŞARTI ARANMAYACAK
Eski varlık barışı kanununda gerçek veya tüzel kişilerin kanundan yaralanabilmeleri için, mükellefin kanunun TBMM’ne sunulduğu tarih itibariyle yurt dışında sahip olunduğu ve yurt dışında bulunduğunun tevsiki şartı aranmaktaydı, tasarıda bu şart aranmıyor. 
d) VARLIKLARIN İŞLETMEDEN ÇEKİLMEME ŞARTI ARANMAYACAK
Eski varlık barışı kanununda, bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, yasal defterlerine kaydettikleri varlıklar için pasifte özel fon hesabı açmaları şartı getirilmiş,
Söz konusu hesap sermayenin cüz’ü kabul edilmiş, sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılması yasaklanmıştır. Oysa tasarıda mükellefler deftere kaydettikleri varlıkları ortaklarına kar payı olarak dağıtabilecek.
 

15- YURT DIŞINDA SAHİP OLUNAN VARLIKLARIN BEYANINDA DİĞER HUSUSLAR:
a) Varlıkların bildirim ve beyan değeri:
Yurt dışında bulunan varlıkların,
-Vergi dairelerine beyan edilmesinde,
-Banka veya aracı kurumlara bildirilmesinde,
-Yasal defterlere kaydedilmesinde,
bu varlıkların rayiç bedelinin Türk Lirası karşılığı esas alınacaktır.
Rayiç bedel, söz konusu varlıkların sahiplerince bildirim veya beyan tarihi itibarıyla belirlenen alım-satım bedelidir. Bu bedelin gerçek durumu yansıtması gerekmektedir.
Döviz ve döviz cinsinden varlıklarda, T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru dikkate alınacaktır.
Döviz ve döviz cinsinden varlıklar T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru dikkate alınarak Türk Lirası karşılığı beyan edilecektir.
 

16- ŞİRKET ADINA GÖRÜNMEYEN VARLIKLARIN BEYANI:
-Şirketlerin kanuni temsilcileri,
-Şirketlerin ortakları,
-Şirket veya şirketin ortakları adına kapsama giren varlıkları 31.12.2016 tarihinden önce yetkili kuruluşlarca düzenlenen bir vekâlet veya temsil sözleşmesine istinaden değerlendirmeye yetkili olanlar,
Yurt dışında sahip oldukları varlıklarını, şirket adına bildirime veya beyana konu edebilirler.

29.06.2016

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.