YAZARLARIMIZ
Dr.Hayrullah Doğan
Yeminli Mali Müşavir
E. Hesap Uzmanı
DT Denetim Turkey
hdogan@denetimturkey.com



Sosyal Güvenlik Kurumuna Bağlı Tahsil Dairelerince Takip Edilen Alacakların Yeniden Yapılandırılma Rehberi

6111 sayılı Kanunun 12-16 ıncı maddeleriyle Sosyal Güvenlik Kurumu tahsil dairelerince tahsil edilmekte olan; 

-Kasım 2010 ve önceki aylara ait olup, tahakkuk ettiği halde Kanunun yayımlandığı tarihe kadar ödenmemiş olan prim borçları, 

-31 Aralık 2010 tarihine kadar işlenen fiillerle ilgili olup, Kanunun yayımlandığı tarihe kadar ödenmemiş olan idari para cezaları, 

Kanun kapsamında yeniden yapılandırılmakta ve ikişer aylık dönemler halinde azami 18 taksitte ödeme imkanı getirilmektedir. 

6111 Sayılı Yasa 'ya Ulaşmak İçin Tıklayınız

1-Yeniden Yapılandırma Kapsamına Giren Alacaklar.

a) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılık statüsünden kaynaklanan sigorta primi (SSK), 

b) 5510 sayılı Kanunun 4/b maddesindeki sigortalılıktan kaynaklanan sigorta primi (Bağ-Kur), 

c) Emekli keseneği ve kurum karşılığı, 

Ödenecek Prim Borçları Tahsil Edilmeyecek Prim Borçları -Sigorta priminin tamamı,

-TEFE/ÜFE oranı esas alınarak belirlenecek tutar,

-Gecikme faizinin tamamı,

-Gecikme cezasının tamamı,

-İdari para cezasının % 50’si,

-% 50 cezanın TEFE/ÜFE oranına göre hesaplanan tutar,

-İdari para cezasının % 50’si,

-Uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammının tamamı,

Kanunun yayımlandığı tarihe kadar aslı ödemiş olan alacaklara ilişkin ödenmemiş ferilerin % 40’ı, Aslı ödenen feri alacağın % 60’ı,

 b) Yararlanma Şartları ve Şekli 

Mükellefler kesinleşmiş prim borçları ve idari para cezaları için yeniden yapılandırmadan yararlanmak istemeleri halinde, 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihi (Şubat 2011) izleyen ikinci ay olan Nisan 2011 ayının sonuna kadar Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairesine yazılı başvuruda bulunması gerekir. 

Kesinleşmiş prim borçları için yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanmak isteyen mükelleflerin, yeniden yapılandırılan prim borçları için dava açmamaları ve açılmış olan davalardan vazgeçmesi gerekir. 

Buna göre, Kanun hükmünden yararlanmak için yazılı başvuruda bulunanların, tahsilat işlemlerinden dolayı açtıkları davalardan da vazgeçmeleri gerekir. 

3-Dava Safhasında Bulunan ve Dava Açma Süresi Sona Ermemiş İdari Para Cezaları

a) Kapsam 

6111 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle dava safhasında bulunan veya henüz dava açma süresi sona ermemiş olan idari para cezaları için düzenlemelere yer verilmiştir. Bu madde kapsamına 31.12.2010 tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları girmektedir. 

b) Uygulama

6111 sayılı Kanunun bu maddesi kapsamına giren idari para cezaları için yeniden yapılandırmadan yararlanılmak istenilmesi halinde ödenecek tutarlar ile tahsilinden vazgeçilecek alacaklar aşağıda tabloda gösterilmiştir. 

Ödenecek Olan Tutarlar Tahsilinden Vazgeçilen Tutarlar
-Ödenecek para cezalarının % 25’i,

-Ödenecek % 25 tutar üzerinden TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak belirlenecek tutar.

-İdari para cezasının % 75’i,

-Gecikme zammı ve gecikme cezası.

c-Yararlanma Şartları 

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kesilen ve dava safhasında olan idari para cezaları için yeniden yapılandırma hakkında yararlanmak isteyenlerin bu cezalar için dava açmamaları ve açmış oldukları davalardan vazgeçmeleri gerekir. 

Bu hükümden yararlanmak isteyenlerin 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihi (Şubat 2011) izleyen ikinci ayın (30 Nisan 2011) sonuna kadar SGK tahsil dairelerine başvurması gerekir. 

Öte yandan dava safhasında bulunan idari para cezalarının tahakkuk ettiği tarih itibariyle Kanunun 13 üncü maddesinden yararlanmak için başvuru süresi 15 günden daha az kalmış ise başvuru süresi tahakkuk tarihinden itibaren 15 gün olarak uygulanır. Bilindiği gibi 31.12.2010 tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin idari para cezalarının 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar tahakkuk ettirilenleri bu Kanun kapsamına girmektedir. 

4- Ön Değerlendirme, Araştırma veya Tespit Aşamasında Olan Eksik İşçilik Prim Tutarları Alacaklarının yeniden yapılandırılması

a) Kapsamı 

6111 sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle yapılan bu düzenlemenin kapsamına 30.11.2010 tarihine kadar bitirilmiş olan;

-Özel nitelikteki inşaatlar,

-ihale konusu işler,

girmektedir. 

Dolayısıyla söz konusu inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin yapılan ön değerlendirme, araştırma ve tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklar bu madde kapsamına girmektedir. 

b) Ön değerlendirme Aşamasında Olan Eksik İşçilik Prim Tutarlarının Yeniden Yapılandırılması Durumunda Ödenecek ve Tahsilinden Vazgeçilecek Tutarlar

Ödenecek Prim Tutarları Tahsilinden Vazgeçilecek Tutarlar
-Eksik İşçilikten Kaynaklanan Prim alacaklarının tamamı

 

-Gecikme zammı ve gecikme cezası yerine TEFE/ÜFE oranına göre belirlenecek tutar

 

-Gecikme zammı

 

-Gecikme cezası

c) yararlanma şartları

Ön değerlendirme araştırma veya tespit aşamasında olan eksik işçilik prim tutarları için yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanacak olanların;

- Dava açmamaları,

- Açılmış davalardan vazgeçmeleri,

- Kanun yollarına başvurmamaları,

gerekir 

Ayrıca söz konusu prim tutarları için yeniden yapılandırmadan yararlanmak isteyenlerin Kanunun yayımını izleyen ikinci ayın sonuna kadar (30 Nisan 2011) Sosyal Güvenlik Kurumu tahsil dairelerine başvurmaları gerekir. 

DAHA ÖNCE YAPILAN SOSYAL GÜVENLİK BORÇLANDIRMA ANLAŞMALARININ İHYASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER 

Bilindiği üzere işveren ve sigortalıların, Sosyal Güvenlik Kurumuna olan borçları daha önce 5510 sayılı Kanunun geçici 24 ve geçici 25 inci maddelerine göre yeniden yapılandırıldığı halde taksit ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemiş olmaları nedeniyle yeniden yapılandırma hakkını kaybedenlere yeni bir hak verilmektedir. Bu işveren ve sigortalıların anılan maddelere göre yeniden yapılandırılan borçlarını bu maddelerde belirlenen taksit ödeme sürelerinde yerine getirmemiş olanlara 6111 yasa ile daha önce yapılmış yapılandırma anlaşmalarından yeniden yararlanma hakkı getirilmektedir. 

a) Uygulama

Buna göre 5510 sayılı Kanunun geçici 24 ve geçici 25 inci maddelerine göre; 

1- Yapılandırmaları oniki taksite kadar yapılmış olanlardan ödenmemiş taksit sayısı dörtten fazla olmayanların,

2-Yapılandırmaları yirmidört taksite kadar yapılmış olanlardan ödenmemiş taksit sayısı sekizden fazla olmayanların, 

6111 sayılı Kanunun yayımlandığı 25.02.2011 tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar (30 Nisan 2011) Sosyal Güvenlik Kurumu tahsil dairelerine başvurmaları halinde, bozulmuş olan geçici 24 ve geçici 25 inci maddelere göre yapılan yeniden yapılandırma anlaşmaları bu hükümler uyarınca yapılmış olan başvuru tarihi ve taksitlendirme sayısı dikkate alınarak ihya edilir. 

Yeniden yapılandırma anlaşmaları ihya edilen borçluların, 5510 sayılı Kanunun geçici 24 ve geçici 25 inci maddeleri kapsamında bulunan borçları için 6111 sayılı yasanın yayımlandığı tarihe kadar yapmış olduğu ödemeler söz konusu maddelere göre mahsup edilir. 

İşveren ve sigortalıların ihya veya mahsup işlemleri sonucunda süresi içinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının tamamının, ödeme süresinin sona erdiği tarihten ödemenin yapılacağı tarihe kadar her ay için Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak faiz oranıyla (Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faiz oranına bir puan eklenmek suretiyle bulunacak faiz oranının bileşik bazda uygulanması sonucunda hesaplanacak faiz) birlikte, 6111 sayılı Kanunun 15 inci maddesinde göre yapılan başvuru tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar (31 Temmuz 2011) ödenmesi halinde 5550 sayılı Kanunun geçici 24 ve geçici 25 inci maddelerinde öngörülen yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanabileceklerdir. 

Sonuç olarak geçici 24 ve geçici 25 inci maddelerdeki taksitlendirme hakkını kaybetmiş olanlar, ödenmeyen veya eksik ödenen taksitler için 6111 sayılı Kanunun 15 inci maddesiyle yeniden yararlanma hakkı getirilmiştir. 

Bu mükelleflerin SSK Müdürlüklerine en geç 30 Nisan 2011 tarihine kadar yazılı başvuruda bulunmaları ve Temmuz 2011 ayı sonuna kadar da süresi içinde ödenmemiş veya eksik ödenen taksitlerin tamamını ödemeleri şarttır. 

b) Alacakların süresinde ödenmemesi durumu 

6111 sayılı Kanunun 15 inci maddesi kapsamına giren alacakların, bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şekilde tamamen ödenmemesi halinde, ihya öncesi duruma dönülecektir. Ödenen taksit tutarları ise sosyal güvenlik mevzuatına göre mevcut borçlarına mahsup edilecek kalan borçları genel hükümlere göre takip edilecektir. 

c) Geçici 24 ve Geçici 25 inci Maddelere Göre Yapılandırma hakkını Kaybeden Ancak 25 Şubat 2011 Tarihine Kadar Borçlarını Genel Hükümlere Göre Ödeyenlerin 6111 Sayılı Kanundan Yararlanıp Yararlanamayacağı  

Borçları 5510 sayılı Kanunun geçici 24 ve geçici 25 inci maddelerine göre yeniden yapılandırılmış olmakla birlikte ödeme şartlarını yerine getirmemeleri nedeniyle yararlanma hakkını kaybedenlerden, bu kapsamdaki borçlarının tamamını, 25 Şubat 2011 tarihine kadar sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre ödemiş olanlar 6111 sayılı Kanunu 15 inci maddesi hükümlerinden yararlanamazlar. 

Borçlarını kısmen ödemiş olanlar ise 6111 sayılı Kanunun 15 inci maddesinden yararlanmak için başvurabilirler. Ancak bunların ödemiş oldukları tutarlar iade edilmez, birinci ve ikinci fıkraları hariç mahsup işlemi yapılmaz. 

d) Dava Açılmaması 

6111 sayılı Kanunun 15 inci maddesi hükmünden yararlanmak isteyenlerin, madde kapsamına giren borçları için dava açmamaları, açılmış davalar varsa vazgeçmeleri gerekir. 

SİGORTA SÜRELERİ DURDURULANLARIN İHYA PRİM BORÇLARI 

1- Sigortalılık Süresi Yeniden İhya Edilecek Olanlar 

a) Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan mülga 2.9.1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu uyarınca sigortalılık tescilleri yapıldığı halde ödenmeyen prim borçları nedeniyle sigortalılık süreleri durdurulmuş olup, sigortalılık süresi 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı 25 Şubat 2011 tarihi itibariyle yeniden ihya edilmemiş olanların kendileri veya hak sahipleri, 

b) Tarımda kendi adına veya hesabına bağımsız çalışanlardan mülga 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa göre, sigortalılık tescilleri yapıldığı halde ödenmeyen prim borçları nedeniyle sigortalılık süreleri durdurulmuş olup, sigortalılık süreleri 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı 25 Şubat 2011 tarihine kadar yeniden ihya edilmemiş olanların kendileri veya hak sahipleri için 6111 sayılı kanunun 16 ncı maddesiyle durdurulan sigortalılık süresini yeniden saydırma imkanı getirilmektedir. 

2) Yaralanma Şartları

Bilindiği üzere, 5510 sayılı  Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançları aynı Kanunun 80 inci maddesine göre belirlenmekte ve bu kazanç üzerinden belirlenen oranda prim borcu hesaplanmaktadır. 

Kanunun geçici 17 nci maddesinin ikinci fıkrasında, sigortalı yada hak sahiplerinin daha sonra müracaatları tarihindeki 80 inci maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazançları üzerinden hesaplanacak borç tutarlarının tamamını ödedikleri takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilmektedir. 

-Sigortalılık süresi durdurulanların 5510 sayılı Kanunun geçici 17 inci maddesinin ikinci fıkrasına istinaden 30 Nisan 2011 tarihine kadar, Sosyal Güvenlik Kurumu tahsil dairelerine yazılı başvuruda bulunmaları, 

-Durdurulan sigortalılık sürelerine karşılık ödemeleri gereken sigorta prim tutarının asılları ile bu alacaklara ödeme, ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın tamamının bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen beşinci ayın sonuna kadar (31 Temmuz 2011) ödenmesi şarttır. 

Bu durumda daha önce durdurulmuş olan sigortalılık süresi işlemiş olarak kabul edilerek sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. 

3) Sigorta Priminin Hesaplanması

Sigortalının, durdurulan sigortalılık süresine isabet eden sigorta primi asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden, 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı 25 Şubat 2011 tarihine kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar, sigortalılık süresi durdurulanların ihya edilen prim borcu tutarıdır. Bu tutarın Temmuz 2011 ayı sonuna kadar ödenmesi halinde 6111 sayılı Kanunun 16 ıncı maddesi hükmünden yararlanacaklardır. 

4) Yeniden Hesaplanan Borcun Süresinde Ödenmemesi

İhya edilen sigortalılık süresi için hesaplanan ihya prim borçlarının Temmuz 2011 ayı sonuna kadar tamamının ödenmemesi halinde, ihya işlemi geçerliliğini kaybedecektir. 

Bu durumda 6111 sayılı Kanunun 16 ıncı maddesi kapsamında ödenmiş olan tutarlar, sigortalının bu madde kapsamı dışında başkaca prim borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak kendisine iade edilecektir. 

SOSYAL GÜVENLİK PRİMİ ALACAKLARININ SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA BAĞLI TAHSİL DAİRESİNE ÖDEME ZAMANI

6111 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanılarak Sosyal Güvenlik Kurumu tahsil dairelerine ödenecek tutarların, ilgili maddelerde başvuru ve ödeme sürelerine ilişkin özel hükümler saklı kalmak üzere peşin veya azami 2’şer aylık dönemler halinde 18 eşit taksitte ödeyeceklerdir. 

Sosyal güvenlik primi ve ferilerinin peşin veya taksitle ödenmesi konusunda borçlular tercihlerini kendileri yapacaklardır. Tercihi taksitler halinde ödeme yönünde kullanan mükelleflere ikişer aylık dönemler halinde olmak üzere 18 eşit taksitte ödeme imkânı getirilmiştir. Başka bir ifade ile 36 aya kadar vade sağlanmıştır. 

Peşin ödeme tercihini kullanan sigortalılara ilave bir artırım uygulanmayacaktır. 

Taksitle ödemeyi seçen sigortalıların hesaplanan borç tutarları tercih ettikleri taksit sayısına göre belirlenen katsayı ile çarpılarak ödeyecekleri taksit tutarları belirlenecektir. 

Borçlarını taksitle ödemeyi seçen sigortalılar, aşağıda belirtilen taksitlerden birini seçmek zorundadır. Bu durumda uygulanacak katsayılar şöyledir: 

-6 eşit taksitte 12 ayda yapılacak ödemeler için ( 1,05), 

-9 eşit taksitte 18 ayda yapılacak ödemeler için (1,07), 

-12 eşit taksitte 24 ayda yapılacak ödemeler için (1,10), 

-18 eşit taksitte 36 ayda yapılacak ödemeler için (1,15) 

Taksitlerin ilk ödemesi 6111 sayılı Kanunun yayımlandığı 25 Şubat 2011 tarihini izleyen dördüncü ay olan Haziran 2011 ayından başlayacak olup, ikişer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte yapılacaktır.

04.03.2011

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM