Harun Reşit Tokcan
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
tokcan_harunresit@hotmail.com

Yabancı Para Cinsinden Düzenlenecek Faturalara Bakış-I

I. GİRİŞ

Ticaret hayatında sıkça rastlanan yabancı parayla gerçekleştirilen işlemler artık günümüzde sadece yurt dışı işlemleriyle sınırlı değildir.

Gelişen ekonomik büyüme şartlarında yabancı parayla gerçekleşen işlemler yurt içinde de önemli miktarlara ulaşmıştır.

Bu yabancı parayla işlem yapmaya zorlayan ekonomik nedenlere yazımızın konusunu oluşturmadığından değinilmeyip,

Olayın sadece vergisel boyutuna değinilmeye çalışılmıştır.
 

II. VUK TEBLİĞİNE BAKIŞ

1.8.2008 tarih ve 26954 sayılı R.G de yayımlanarak yürürlüğe giren 385 sayılı ı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile;

Yabancı para cinsinden gerçekleşecek olaylara ait düzenlenecek olan faturalarda bulunması gereken bilgilere dair aşağıdaki açıklamalara yer verilmiştir.

8- Yabancı Para Biriminde Düzenlenen Faturalarda Türk Para Birimi Karşılığı Bulunmaması Durumunda Uygulanacak Ceza

Vergi Usul Kanunun 229 uncu maddesinde faturanın tanımı yapılmış, 230 uncu maddesinde ise faturada bulunması gereken asgari bilgiler sayılmıştır. Bu asgari bilgiler içerisinde malın veya işin fiyatı ve tutarı da yer almaktadır.

Anılan Kanunun 215 inci maddesinde de, kayıt ve belgelerde Türk Para biriminin kullanılacağı, belgelerin Türk Parası karşılığı gösterilmek şartıyla yabancı para birimine göre de düzenlenebileceği, yurt dışındaki müşteriler adına düzenlenen belgelerde Türk Parası karşılığı gösterilme şartı aranmayacağı hükme bağlanmıştır.

Söz konusu Kanunun 352 nci maddesinin II-7 bendinde, vergi beyannameleri, bildirimler, evrak ve vesikaların kanunen belli şekil ve muhteviyatı ve ekleri ile bunlarla ilgili olarak yapılan diğer düzenlemelere uyulmamış olması fiili II. derece usulsüzlük sayılmıştır.

Aynı Kanunun 215 inci maddesine göre, yurt içindeki müşteriler adına yabancı para biriminde düzenlenen faturalarda, yabancı para birimi tutarı ve Türk para birimi tutarı yer almak zorundadır. Yabancı para biriminde düzenlenen faturada, Türk para birimi tutarı karşılığı bulunmaması usule ve şekle ilişkin bir usulsüzlük olup, bu fiil dolayısıyla mükellef adına anılan Kanunun 352 nci maddesinin II-7 bendi uyarınca ikinci derece usulsüzlük cezası kesilmesi gerekmektedir.
 

III. SONUÇ      

Yurt dışındaki müşteriler adına düzenlenen faturalarda ise Türk para birimi karşılığı gösterilme şartı aranmayacağı tabiidir.

Mükellefler özellikle yurtiçi işlemlerine dair olarak yabancı para birimi üzerinden faturalama yapmak konusunda tereddüde düşebilmektedirler. Oysa Vergi Usul Kanunu’nun 215. maddesi, 253 ile 385 numaralı V.U.K. Genel Tebliğleri ve çok sayıda mukteza doğrultusunda bunun önünde bir engel bulunmamakta yalnızca bahse konu kaynaklarda belirtilen şekle ilişkin kurallara dikkat edilmesi gerekmektedir. Bununla beraber uygulamada çekincelere neden olan çeşitli belirsizlikler de söz konusudur. Fatura üzerindeki toplam tutar bazında mı? Türk Lirası karşılığının gösterilmesi gerektiği yada her kalem ve sınıf sınıf bir ayrıma mı gidileceği konusu pek net değildir. Bize göre;  toplam tutarlar üzerinden Türk lirasına çevrilmesi işleminde herhangi bir vergi kaybına yol açmayacağından dolayı bir engel görülmemektedir.

Faturanın yabancı para ile düzenlenmesine dair şekil şartından ziyade, kur da oluşan değişimlerin gerek KDVK’ nu ve gerekse GVK’ nu açısından etkilerinin irdelenmesi ve bu konuda daha hassasiyetle durulması ve vergi kaybının etkilerinin ölçülmesi kanımızca daha yararlı olacaktır.

Yazımızın II. Bölümünde gerek KDV ve gerekse GV açısından önemlilik arzedilen hususlara değinilecektir.

Not: Bu makale SMMM Muzaffer SERTKAYA ile birlikte hazırlanmıştır.

05.04.2012

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.