Harun Dumlu
Yeminli Mali Müşavir
E. Vergi Dairesi Başkanı
E.Vergi Müfettişi
harun.dumlu@gmail.com

TBMM’de Görüşülmekte Olan Torba Yasa ve Şirketlerin Bilançoları

 
25/2/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6111 sayılı Kanun, Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı kamu alacak yapılandırması olarak ilan edilmişti. Bu Kanunda ayrıca;

- İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan (faturasız olarak satın alınan) makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların,

- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan (faturasız olarak satılan) emtiaların,

-Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu ile ortaklar cari hesaplarını (ortaklardan net alacakların) beyan edilmek suretiyle yasal kayıtların gerçeğe uygun hale getirilmesi imkânı sağlanmaktaydı.

Esasen; yukarıda sayılı hususlar, vergisel yönden ziyade, (yeni) Türk Ticaret Kanunuyla da yakından ilgiliydi. Bilindiği üzere; 6102 sayılı (yeni) Türk Ticaret Kanunu 13/01/2011 tarihinde kabul edilmiş ve 14/02/2011 tarihli ve 27846 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve 01/07/2012 tarihinde de yürürlüğe girmişti. (Yeni) Türk Ticaret Kanunu, ülkemiz ticari hayatı için önemli bir değişim sürecini başlatacak olması yanında, yönetim ve özellikle denetim alanlarında da ciddi sonuçlar doğuracaktır. (Kamu Gözetimi Kurumunun teşekkülü ve Bağımsız Denetim ile Bağımsız Denetçilerin bu Kurum çatısı altında tek elde toplanması, hep (yeni) Türk Ticaret Kanununa bağlı olan gelişmelerdir.)

(Yeni) Türk Ticaret Kanunu ile;

-Ortaklar ile yönetim kurulu üyeleri ve yakınlarının şirkete borçlanmalarının yasaklanması/sınırlandırılması gibi yeni müesseseler getirilmiş,

-Borçlanma yasağına ilişkin düzenlemeler ile sermaye taahhüdü dahil, birçok iş ve işlemde ortaklarca şirket kasasının kullanımı, kişisel harcamaların bu kanaldan yapılması ve şirketten para çekilmesi sınırlandırılmış,

-İşletmelere, ticari defterlerini tutarken ve finansal tablolarını düzenlerken Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına (TMS/TFRS) uymak ve uygulamak zorunluluğu getirilmiş,

-Gerçek ve tüzel kişilere; gerek ticari defterlerini tutarken gerekse bireysel ve konsolide finansal raporlarını düzenlerken, Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TMS/TFRS) ve standart yorumlarına (TFRSY) uymak ve uygulamak zorunluluğu getirilmiş,

-Bağımsız denetim hususunda önemli düzenlemeler getirilmiş,

“Denetçilik (murakıplık) organı” zorunlu olmaktan çıkarılmıştı.

6111 sayılı Kanunla getirilen emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar ile kasa mevcudu ve ortaklar cari hesabının (ortaklardan net alacaklar) düzeltilmesi ve yasal kayıtların gerçek duruma uygun hale getirilmesi; gerek Bağımsız Denetim açısından, gerek ortaklarla olan alacak-borç ilişkisi ile düzenlenecek açılış bilançoları açısından, gerekse de işletmelerin TMS/TFRS’ye göre finansal  raporlarının düzenlenmesi açısından mükellefler için önemli bir fırsat sunmaktaydı. Bu çerçevede;  yasal kayıtların fiili duruma uygun hale getirilmesi (yeni) Türk Ticaret Kanununa uyum açısından da büyük önem arz etmekteydi.

Burada özellikle üzerinde durmak istediğimiz husus; halen Mecliste görüşülmekte olan torba Yasada, şirketlerin bilançolarının düzeltilmesiyle ilgili yapılması gereken yasal düzenlemelerin Bağımsız Denetimle ilgisidir.

Bilindiği üzere; Bağımsız Denetim, normal şartlar altında (yeni) Türk Ticaret Kanunu ile tüm şirketler için sözkonusu olmuş ancak zorunlu olması, Bakanlar Kurulunca belirlenecek olan şartlara ve hadlere bağlanmıştır. Bağımsız Denetimle ilgili olarak ülkemizdeki tek ve en yetkili kurum Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumudur (KGK). Şüphesiz; Bakanlar Kuruluna da Bağımsız Denetimle ilgili şartların ve hadlerin önerisini hazırlayan ve taslak olarak sunan da yine KGK’ dır. Nitekim; 14 Mart 2014 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararıyla 2014  yılı  için  Bağımsız Denetim  kriterleri;  75 milyon  TL  aktif  toplam,  150 milyon  TL  net  satış hasılatı ve 250 çalışan sayısı olarak belirlenmiştir (söz  konusu  3  kriterden  2  sini  sağlayan  şirketler  zorunlu olarak bağımsız denetime tabi olmaktadır).

Her ne kadar yukarıdaki kriterler ülkemizdeki sermaye şirketlerinin az bir kısmını (yaklaşık 3.500) kapsasa da, bu durum ilanihaye böyle gitmeyecektir. Nitekim; bizim içinde bağlayıcılığı olan AB kriterleri çerçevesinde; 2016 yılının Bağımsız Denetim için kritik bir yıl olduğu konuşulmaya başlanmıştır. 2016 yılında; bağımsız denetim kriterlerinin, 8-milyon Euro satış hasılatı ve 4-milyon Euro aktif büyüklük olacağı şimdiden konuşulmaktadır. Ülkemizdeki şirketlerin büyüme potansiyellerine bakıldığında, bu rakamların çok yüksek olmadığı görülmektedir. (Kaldı ki; küreselleşen ticaret ve ekonomide, işbirliği yapmak istediğiniz bir yabancı şirket, bu kriterlere bakmamakta, sizden mutlak surette bir Bağımsız Denetim raporu sunmanızı istemektedir.) 

Şimdi burada dikkatleri çekmek istediğimiz husus; Mecliste görüşülmekte olan torba yasada şirketlerin bilançolarının düzeltilmesi adına sadece, “31.12.2013 tarihi itibarıyla kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar hesabıyla” ilgili bir düzenlemenin sözkonusu olduğudur. Bu haliyle yasalaşırsa, yetersiz ve eksik bir uygulama olacaktır. Şahsi kanaatimiz, özellikle iyi niyetli şirketlerin bilançolarının düzeltilmesi ve bu doğrultuda bağımsız denetime hazır hale getirilebilmeleri adına, hiç olmazsa yazımızın başında 6111 sayılı Yasadan alıntı yaparak sıraladığımız yasal düzenlemelerin (ki bize kalırsa daha da genişletilerek) yer alması elzemdir. Torba Yasa Meclis genel kurulunda görüşülürken, bu hususta bir önerge verilmesini ümit ediyoruz. Aksi takdirde; siyasilerimiz bu konuda özellikle 2016 yılında, iş dünyasından gelecek olan yeni bir (af) yasal düzenleme talebi baskısıyla karşı karşıya kalacaktır…  

08.07.2014

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.