Harun Açıkgöz
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
harun@mirrorsmmm.com

Her Yönüyle SWOT Analizi

Giriş

Türkiye ekonomisi son yıllarda önemli ve başa çıkılamayan çeşitli zorluklarla karşı karşıya kaldı. Ülke İçerisindeki kırılganlıklar ve depremlerin etkisi henüz çözülememişken küresel sorunların ve coğrafyamızın bir türlü bitmeyen terör belası ile birlikte Ortadoğu savaşları tüm bunların üzerine tuz biber oldu. Yaşanan tüm bu sorunlar ve uygulanan hatalı politikalar ciddi bir enflasyon sorununu doğurmakla birlikte tüm birey ve işletmelerin güçlü ve zayıf yönlerini gözler önüne serdi.

İşte tam da burada SWOT analizi hem bireylerin hem de işletmelerin güçlü ve zayıf yönlerini görmelerine, fırsatları değerlendirmelerine ve olası tehditlere karşı hazırlıklı olmalarına yardımcı olan basit ama etkili bir yöntemdir. İsmini İngilizce dört kelimenin baş harflerinden alır: Güçlü Yönler (Strengths), Zayıf Yönler (Weaknesses), Fırsatlar (Opportunities) ve Tehditler (Threats). İş veya kişisel hayatında strateji geliştirmek, sorunları görmek ve yeni fırsatlar yakalamak isteyen herkesin mutlaka kullanması gereken bir araçtır.

SWOT Analizi Nedir ve Nasıl Ortaya Çıkmıştır?

SWOT analizi, işletmelerin ve bireylerin güçlü ve zayıf yönlerini tanımlayarak, karşılarına çıkan fırsatları ve tehditleri analiz etmelerine yardımcı olan bir stratejik planlama yöntemidir. SWOT, İngilizce dört kelimenin baş harflerinden oluşur: Strengths (Güçlü Yönler), Weaknesses (Zayıf Yönler), Opportunities (Fırsatlar) ve Threats (Tehditler). 1960’larda Harvard Üniversitesi’nde profesör olan Learned, Christensen, Andrews ve Guth tarafından geliştirilmiş kullanışlı bir yönetim aracıdır. Bu analiz modelinin,  stratejik planlama sürecinin en bilinen, en meşhur belki de en basit tekniklerinden biri olduğu da söylenebilir. Amacı, işletmelerin stratejik planlamalarını daha bilinçli ve etkili bir şekilde yapmalarına yardımcı olmaktır. Ancak zamanla bireylerin de kişisel gelişim süreçlerinde SWOT analizini kullanmaya başlamasıyla birlikte bu araç, iş dünyası dışında da yaygınlık kazanmıştır.

SWOT Analizi Nerelerde Kullanılır?

SWOT Analizi, işletme dünyasında stratejik planlama ile birlikte anılıyor olmasına rağmen bu modelin sadece bu alanda kullanıldığını söylemek doğru olmayacaktır.

Nerelerde kullanıldığını örnekleyecek olursak,

• Bir Şirket ya da işletmenin stratejik planının yapılması esnasında, 
• Bir projenin planlanması aşamalarında,
• Bir kişinin bireysel gelişimi veya kariyerinin planlamasında,
• Bir ülkenin diğer ülkelere göre ekonomik açıdan nasıl üstünlük kurabileceğine dair yapılan çalışmalarında, 
• Hatta bir ülke ordusunun savaşa hazırlanması veya savaş esnasında bile kullanılabilir.

SWOT Analizinin Temel Unsurları

1. Güçlü Yönler (Strengths)

Güçlü yönler, işletmenin ya da bireyin rekabet avantajı sağlayan özellikleridir. Bu özellikler, başarıyı getiren faktörleri içerir. SWOT analizi yapılırken güçlü yönler belirlenir ve bunlar stratejilerin temelini oluşturur. Güçlü yönleri keşfetmek için şu sorular sorulabilir:

• Rakiplerime göre hangi avantajlara sahibim?
• Projeler için işletmemdeki personel kadrosu hedeflerine ulaşıyor mu?
• Personellerin bilgi ve becerileri yüksek mi?
• Müşteri memnuniyeti sağlanıyor mu?

Bu sorulara verilecek yanıtlar, işletmenin neleri doğru yaptığını ortaya koyar ve bu yönlerin geliştirilmesine odaklanmayı sağlar.

2. Zayıf Yönler (Weaknesses)

Zayıf yönler, işletme veya bireyin gelişimini engelleyen faktörlerdir. SWOT analizi bu zayıflıkları fark etmenize ve üzerinde çalışmanıza yardımcı olur. Zayıf yönler analiz edilirken şu sorulara cevap aranabilir:

• Başarısız olduğum projeler nelerdir?
• İşletmenin hangi departmanlarındaki görevler başarısız sonuçlandı?
• Personelin bilgi ve becerileri yeterli mi?

Bu sorulara verilen yanıtlar, iyileştirilmesi gereken alanları gösterir ve bu eksikliklerin giderilmesi için adımlar atılmasını sağlar.

3. Fırsatlar (Opportunities)

Fırsatlar, dış çevreden gelen ve işletmenin ya da bireyin gelişimine katkıda bulunabilecek faktörlerdir. SWOT analizi bu fırsatların farkına varılmasını ve stratejik kararlar alınmasını sağlar. Fırsatları keşfetmek için sorulabilecek sorular şunlardır:

• Hedef müşteri kitlesini artırmanın yeni yolları var mı?
• Rakiplerin zorlandığı konuların üstesinden nasıl gelebiliriz?
• Daha geniş bir pazar payı elde etmek için hangi stratejileri geliştirebiliriz?

Bu sorulara verilen yanıtlar, büyüme ve gelişme potansiyelini ortaya çıkarır ve bu fırsatların nasıl değerlendirileceği konusunda fikir verir.

4. Tehditler (Threats)

Tehditler, işletme ya da bireyin karşı karşıya kalabileceği risklerdir. SWOT analizi, bu tehditlerin tanımlanmasına ve bunlara karşı alınacak önlemlerin belirlenmesine yardımcı olur. Tehditleri analiz etmek için şu sorular sorulabilir:

• Bir ürün ya da hizmet sunarken ne tür engellerle karşılaşıyorum?
• Rakiplerin yaşadığı problemler neler?
• Personeller ilgili proje için yetkin mi?

Tehditlerin farkında olmak, stratejik planlama sürecinde daha dikkatli ve hazırlıklı olmayı sağlar. Aynı zamanda gelecekte karşılaşılabilecek risklere karşı işletmenin dayanıklılığını artırır.

SWOT Analizi Nasıl Yapılır?

SWOT analizi, dört ana unsuru (güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar, tehditler) değerlendiren dört sütunlu bir tablo oluşturularak yapılır. Her bir unsur ayrı ayrı incelenir ve analiz edilir. Adım adım SWOT analizi yaparken dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

1. İçsel Faktörlerin Değerlendirilmesi: Güçlü ve zayıf yönler içsel faktörlerdir. Bunlar, işletmenin ya da bireyin kontrol edebileceği alanları temsil eder. Bu yüzden, içsel faktörleri belirlemek için iş süreçleri, insan kaynakları, teknoloji kullanımı gibi unsurlara odaklanılır.
2. Dışsal Faktörlerin Değerlendirilmesi: Fırsatlar ve tehditler dışsal faktörlerdir. Bunlar işletmenin ya da bireyin kontrolü dışındaki koşullardan kaynaklanır. Dışsal faktörler, piyasa trendleri, ekonomik koşullar, rakiplerin davranışları gibi unsurları kapsar.
3. Her Unsur İçin Sorular Hazırlamak: Güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler hakkında yukarıdaki sorular gibi detaylı sorular hazırlanmalı ve yanıtlanmalıdır.
4. Stratejilerin Belirlenmesi: Analiz tamamlandıktan sonra güçlü yönlerin nasıl avantaja çevrileceği, zayıf yönlerin nasıl iyileştirileceği, fırsatların nasıl değerlendirileceği ve tehditlerin nasıl bertaraf edileceği üzerine stratejiler belirlenir.

SWOT Analizi Örnekleri

Bir İşletmenin ya da Kuruluşun SWOT analizine örnek olarak şu tabloyu oluşturabiliriz:

Güçlü Yönler	Zayıf Yönler	Fırsatlar	Tehditler
Personel yetkinliği	Rakip fazlalığı	Dijitalleşme	Olumsuz medya içerikleri
Pazar payı büyüklüğü	Sağlık trendlerine uyum eksikliği	Yeni müşteri kitlelerine ulaşma	Ekonomik kriz
Ürün çeşitliliği	Yetersiz teknolojik altyapı	Online satış fırsatları	Teknolojik rekabet

• Rakiplerimize göre neleri iyi yapıyoruz?
• Rakiplerin bizde olan ama kopyalamakta zorlanacağı şeyler neler?
• Bizimle aynı işi yapanlardan bizi üstün kılan konular neler?
• Rakiplerinizin veya bizimle benzer işleri yapan firmaların bizde daha iyi yaptığı ama sizin yapamadıklarınız neler?
• Rekabette bizi geri kalmamıza neden olan, çözüme kavuşturamadığınız veya üstesinden gelemediğini problemleriniz var mı?

vb birçok analiz maddesi kullanılabilir.

SWOT Analizinin Faydaları

SWOT analizi hem bireylerin hem de işletmelerin stratejik kararlar alırken bilinçli ve planlı bir şekilde hareket etmelerine yardımcı olur. SWOT analizi sayesinde şu faydalar elde edilir:

1. Stratejik Planlama: İşletme ya da birey, güçlü ve zayıf yönlerini anlayarak, fırsatları en iyi şekilde değerlendirebilir ve tehditlere karşı önlem alabilir.
2. İnovasyon ve Gelişim: SWOT analizi, işletmenin inovasyon alanlarını belirleyerek yeni ürünler ya da hizmetler geliştirmesini teşvik eder. Aynı zamanda bireyler için de kişisel gelişim ve kariyer planlaması sağlar.
3. Rekabet Avantajı: Rakiplere göre güçlü yönlerin farkında olmak, rekabet avantajı sağlar. Aynı zamanda zayıf yönleri bilmek ve bunları iyileştirmek, işletmenin piyasada daha güçlü bir konum elde etmesine yardımcı olur.
4. Zaman ve Maliyet Tasarrufu: Etkili bir SWOT analizi, işletmelere zaman kazandırır ve ekonomik açıdan avantaj sağlar. Stratejiler önceden belirlenerek gereksiz harcamalar ve zaman kayıpları önlenir.

Sonuç:

SWOT analizi, iş dünyasında ve bireysel gelişimde stratejik planlama ve karar alma süreçlerini destekleyen çok önemli bir araç olmasına rağmen finansal piyasalarda ve şirketlerimizde olması gerektiği yere gelememiştir.

Halbuki şirketler için hem içsel hem de dışsal faktörlerin farkına varılması, bilinçli adımlar atılmasına ve başarıya giden yolda güçlü bir rehber oluşturulmasına olanak tanımaktadır.

Özetle Etkili bir SWOT analizi; Başta Ekonomik avantajları ve zaman tasarrufu olmak üzere, şirket çalışanlarının ya da işletmelerin güçlü ve zayıf yönlerinin analizini yapıp kendi potansiyellerini keşfetmelerini, ellerine geçen fırsatları değerlendirmelerini ve ortaya çıkabilecek tehditlere karşı farkındalık oluşturmalarını sağlamakla birlikte, daha temkinli bir şekilde strateji geliştirerek ileriye dönük yeni hedefler belirleyen işletmeleri ya da bireyleri emin adımlarla başarıya taşıyacaktır.

KAYNAKÇA    :

-wikipedia.org/wiki/SWOT_analysis

-www.allianz.com.tr/tr_TR/seninle-guzel/swot-analizi-nedir.htm

14.10.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.