Harun Açıkgöz
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
harun@mirrorsmmm.com

Nakit Akışında Ustalık Kısa ve Uzun Vadeli Planlamanın Şirketlere Etkisi

Giriş

Nakit akışı projeksiyonları, işletmelerin sürdürülebilirliğini ve kârlılığını koruması açısından kritik bir araçtır. Kısa ve uzun vadeli nakit akışı planlaması, sadece mevcut finansal durumu analiz etmekle kalmaz, aynı zamanda gelecekteki riskleri ve fırsatları öngörerek stratejik kararlar alınmasına olanak tanır.

İşletmelerde sabit varlık alımı ile yatırım yapılmasından tutunda işçi ücretlerinin ödenmesine ve üretimde kullanılmak üzere hammadde alımına kadar olan işlemleri yapabilmek için işletmenin nakit varlığa her daim ihtiyacı vardır. Dolayısıyla işletmeler faaliyetlerini aksatmadan sürdürebilmek için yeterli düzeyde nakit varlığa sahip olmak durumundadırlar. Günümüzde işletmelerin faaliyet sonuçlarının iyi olması kadar söz konusu faaliyetlerden sağlanan nakit düzeyinin de artmasına dikkat edilmektedir. Çünkü sürekli kârlılık artışı sağlayan bir işletmenin nakit sağlama açısından performansı düşükse bu durumda yükümlülüklerini yerine getirebilmesi riskli hâle gelebilmektedir.

Bu makalemde, bilimsel veriler ve finansal teorilere dayalı olarak nakit akışı projeksiyonlarının şirketler için neden bu kadar önemli olduğunu kapsamlı bir şekilde ele alacağız.

Nakit Akışı Projeksiyonlarının Temel Tanımı ve İşlevi

Nakit akışı projeksiyonu, bir şirketin gelecekte ne kadar nakit girişi ve çıkışı olacağını tahmin etme sürecidir. Bu projeksiyonlar, işletmelerin finansal durumlarını etkileyen unsurların detaylı analizine dayanır. Nakit akışı projeksiyonları, likidite yönetimi, borç ödeme kapasitesi ve yatırım stratejilerinin belirlenmesi gibi karar verme süreçlerinde kullanılır.

Kısa Vadeli Nakit Akışı Planlamasının Önemi

Kısa vadeli nakit akışı projeksiyonları, işletmelerin günlük operasyonlarını sürdürebilmesi için kritik öneme sahiptir. Kısa vadede nakit akışını doğru yönetmek, işletmelerin likidite krizine girmesini önler. Yapılan bilimsel araştırmalar, işletmelerin kısa vadeli nakit akışlarını yönetirken genellikle döner varlık ve borçlar arasındaki dengeyi sağlamakta zorlandığını ortaya koymaktadır. Bu dengeyi sağlamak, işletmelerin finansal sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşır.

İşletmelerde nakit yönetiminin amacı ve önemi 

Nakit yönetiminin önemi dünyada, 1970'li yıllarda kısa vadeli faiz oranlarının yükselmesi sonucu, elde nakit bulundurmanın fırsat maliyetinin artması ile kendini hissettirmiştir. Nakit yöntemini, özellikle finans işletmelerinde işletme yönetimi ile büyük bir özdeşlik göstermektedir. Firmaların bulunduracağı nakit tutarının fazla olması ya da az olması çeşitli sakıncalar yaratmaktadır. Bu sakıncaları ortadan kaldıracak biçimde, nakit yönetiminin amacı; işletmenin finansal yükümlülüklerinde sıkıntıya girmeksizin ve faaliyetlerin etkinliğini düşürmeden kârlılığı mümkün olduğunca artıracak biçimde bulundurulacak nakit tutarını ayarlamaktır. Nakit tutarının gerekenden fazla olması ya da az olması çeşitli faktörlere bağlıdır. İşletmeler daha çok aşağıdaki nedenlere bağlı olarak nakit bulundururlar.

· Muamele için nakit bulundurma,

· İhtiyat için nakit bulundurma,

· Spekülasyon için nakit bulundurma.

Nakit yönetimi; işletmelerin nakit girişlerini hızlandırmak, nakit çıkışlarını yavaşlatmak ve elinde bulunan nakdi en iyi şekilde değerlendirmektir. İşletmelerde nakit yönetimin dört temel fonksiyonu vardır:

1. Ödemeleri kontrol altına almak ve alacakların tahsil süresini kısaltmak,

2. Borçların vadesini olabildiğince uzatmak,

3. Âtıl olarak bulunan fonları en iyi şekilde değerlendirmek,

4. Nakit giriş ve çıkışlarını tahmin etmek ve nakit ihtiyacını iyi belirlemek.

Nakit Döngüsü ve Kısa Vadeli Stratejiler

Bir işletmenin nakit döngüsü, mevcut varlıkların ne kadar sürede nakde çevrildiğini ve borçların ne kadar sürede ödendiğini belirler. İşletmeler, kısa vadeli nakit projeksiyonlarını oluştururken, bu döngüye odaklanarak olası finansal darboğazları önceden tespit edebilir.

En basit Örnekle, işletmeler kısa vadeli projeksiyonlarda satış tahminlerini, müşteri ödeme alışkanlıklarını ve tedarikçi ödeme sürelerini göz önünde bulundurmalıdır.

Uzun Vadeli Nakit Akışı Planlamasının Önemi

Uzun vadeli nakit akışı projeksiyonları, bir işletmenin stratejik hedeflerine ulaşmasını sağlamak için gereklidir. Uzun vadeli planlamalar, genellikle sermaye yatırımları, genişleme planları ve borç ödeme stratejilerini kapsar. Bu planlamalar, şirketlerin sürdürülebilir büyüme hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olur.

Sermaye Harcamaları ve Uzun Vadeli Finansman Stratejileri

Birçok işletme, uzun vadeli projeksiyonlarında sermaye harcamalarını ve finansman ihtiyaçlarını dikkate alır. Sermaye harcamaları, genellikle büyük yatırımları içerir ve bu yatırımların geri dönüş süreleri genellikle uzundur. Bu nedenle, uzun vadeli nakit akışı planlaması, bu harcamaların geri dönüşü tamamlanana kadar şirketin likiditesini koruyup koruyamayacağını belirlemek açısından hayati önem taşır.

Bilimsel Verilerle Desteklenen Stratejiler

Nakit akışı yönetimi üzerine yapılan bilimsel çalışmalar, doğru projeksiyonların ve planlamaların işletmelerin finansal başarı oranını önemli ölçüde artırdığını göstermektedir. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerde (KOBİ'ler), nakit akışı planlamasının doğru yapılması, iflas riskini %40'a varan oranlarda azaltmaktadır.

Bir başka çalışma ise büyük işletmelerin uzun vadeli planlama yaparken sıkça nakit akışlarını yanlış tahmin ettiğini ve bu nedenle finansal krizlerle karşı karşıya kaldığını ortaya koymaktadır. Bu araştırmalar, nakit akışı projeksiyonlarının daha detaylı ve bilimsel verilerle desteklenmesinin işletmelere olan uzun vadeli katkılarını göstermektedir.

Sonuç 

Nakit akışı projeksiyonları, şirketlerin kısa ve uzun vadeli finansal sağlığını koruması açısından kritik bir role sahiptir. Kısa vadeli projeksiyonlar, şirketlerin günlük operasyonlarını sürdürebilmesi ve likidite krizlerinden kaçınması için çok önemlidir. Uzun vadeli projeksiyonlar ise şirketlerin stratejik büyüme hedeflerine ulaşması ve sermaye harcamalarını etkin bir şekilde yönetmesi için gereklidir. Bilimsel verilere dayanan nakit akışı projeksiyonları, şirketlerin finansal sürdürülebilirliğini ve rekabet avantajını ciddi derecelerde artırmaktadır.

Bu nedenle, her ölçekten işletme hem kısa hem de uzun vadeli nakit akışı projeksiyonlarına büyük önem vermeli ve bu projeksiyonları düzenli olarak güncellemelidir.

Kaynakça:

-www.vergialgi.net. - TMS 7 – Nakit Akım Tabloları Standardı ve Nakit Akım Tabloların Önemi  Dr. A. Engin Ergüden

-https://tr.mcfairbanks.com/ - Nakit Akışı Tablosunun Önemi – En Önemli Yedi Neden

-https://www.halkbankkobi.com.tr/tr/uzmanina-danisin/makaleler/muhasebe-ve-denetim/nakit-akis-tablolarinin-isletme-yonetimi-icin-onemi.html

23.09.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.