Ülkemiz menşeli tarımsal ürünlerin uluslar arası piyasalarda rekabet gücünün ve ihracat potansiyelinin artırılması amacıyla Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu tarafından ihracat iadesi yardımı yapılmaktadır. 2009 yılı için halihazırda 2009/1 ve 2009/2 sayılı tebliğler yayınlanmıştır.
Tarımsal ürünlerde ihracat iadesi yardımlarına ilişkin hakediş tutarları, İhracatçı Birliklerince hesaplanır.
Hesaplanan hak edişler T.C. Merkez Bankasında ihracatçı veya imalatçı/ ihracatçı adına açılan hesaplarda izlenip ve mahsuben iade edilebilmektedir. Dış ticaret firmaları veya aracı ihracatçı firmaları hakedişlerini imalatçı firmalara devredebilirler.
İhracat iadesi yapılacak ürünler ve GTİP numaraları detayı Ek.1’dedir. Ek:1’de yer alan bazı kavramların tanımları şöyledir;
İhracat İadesi Miktarı : Fiziki birim başına yapılan ödeme miktarını,
Miktar Barajı : Ürün bazında ihracat iadesi yardımlarına esas olacak kısmı belirten oran,
Azami Ödeme Oranı : Mamulün FOB ihracat bedeli dikkate alınarak yapılacak azami ödemeyi
belirleyen oranı ifade etmektedir.
İhracat iade taleplerinde bulunabilmek için aşağıda belirtilen evrakların tamamlanması gerekmektedir.
İlk müracaatlarda bir defaya mahsus olmak üzere;
Ticaret Sicil Gazetesi’nin aslı veya tasdikli sureti,
Vergi dairesinden alınmış mükellefiyet yazısı (aslı ve cari yıla ait),
- Temlikname,
- Taahhütname,
- İmza sirkülerinde yer alan kişilerin nüfus cüzdan fotokopileri,
Her başvuru da ;
Gümrük Beyannamesi ve ekleri (asıl ve önlü arkalı fotokopileri),
İhracat faturası aslı ve fotokopisi (konsinye ihracatta kesin satış faturası),
Menşe, Eur1, ATR Belgelerinden biri (aslı veya ilgili oda ya da gümrük onaylı sureti,
Sosyal Güvenlik Kurumundan alınacak borcu yoktur yazısı,
Kapasite Raporu(imalatçılar için),
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’ndan ürün için alınmış üretim izni belgesi,
Sanayi Sicil Belgesi (imalatçılar için),
Aşağıdaki işlemler ihracat iadesi işlemlerinden yararlanamaz.
İthalat rejimi çerçevesinde ithal edilmiş bulunan yabancı malların ihracatı,
Transit ticareti yoluyla yapılan ihracatı,
Sınır ve kıyı ticareti,
Sınır Ticaret Merkezleri kapsamında yapılan ihracatı,
Bedelsiz ihracat,
Bağlı muamele ve takas kapsamında yapılan ihracatı,
İhracat sayılan yurt içi satış ve teslimleri,
Gümrük hattı dışı eşya satış mağazalarına yapılan ihracatı,
İhracat iade tutarları; vergiler, vergi cezaları, SSK primleri, haberleşme giderleri (telefon, telefaks vb.), enerji giderleri (elektrik, doğalgaz), Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na ve ilgili tasfiye halindeki Bankalara olan borçlar ve bunların gecikme zammı ve faizlerine mahsup edilir. Mahsup işlemlerinde, hesapların kullanımı sırasında imalatçı/ihracatçı veya ihracatçılara hiçbir şekilde nakit olarak ihracat iadesi ödemesi yapılmaz.
İhracatçı birlikleri evrakların kontrolünü yaptıktan sonra hak edişleri ABD doları cinsinden belirler, farklı para birimi ile ilgili işlemlerde T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru ve çapraz kurlar esas alınır. Tespit edilen hak ediş tutarları hak ediş belgesinin düzenlendiği tarihteki TCMB. Döviz alış kuru itibariyle Türk Lirası’na çevrilerek sabitleştirilir ve bilgi formuyla yetkili T.C. Merkez Bankası Şubelerine bildirir.
T.C. Merkez Bankası, bilgi formlarını tarih ve sıra numaraları itibariyle listeleyerek bekletir. Hazine tarafından söz konusu Fona para aktarıldığında, aktarılan para oranında hak ediş belgelerini düzenler ve düzenledikleri bu hakediş belgelerini firmayla temasa geçerek ilgililerine elden teslim ederler.
Firmalar ilgili kurumlardan aldıkları borç durum tablosunu T.C. Merkez Bankası’na bildirerek mahsup işlemini gerçekleştirirler.
İhracat iade tutarı ile ilgili bir örnek:
0603.13.00.00.00 GTİP’li 150 ton orkide ihracatında iadeden yararlanacak miktar 150 x % 37 = 55,5 tondur.
FOB birim ihraç fiyatı 2,500 $ olan orkide ihracatında ihracat iadesine konu olan miktara ilişkin toplam ihracat tutarı;
2.500 $ x (150 ton x 0,37 ) =138.750 $,
Bunun azami ödeme oranıyla çarpılması sonucu elde edilecek tutarsa;
138.750 x %10=13.875 $ olacaktır.
Bu durumda firma miktar barajı dikkate alınarak hesaplanan; 55,5 ton x 205 $/ton=11.377,5 $ olan iade miktarının tamamını alabilecek,
Sonuç olarak Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’ndan Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu tarafından tarımsal ürünlerin ihracatı durumunda sağlanan destekler global ekonomik düzende firmalara uluslar arası rekabet gücü sağlamakta ve firmaların ihracat potansiyelini artırmaktadır. Önerimiz ekonomik krizin yoğunlaştığı bu dönemlerde destekleme miktar ve tutar barajlarının yükseltilmesi, mahsup yapılacak borçların genişletilmesidir. Örneğin tebliğler kapsamında iadeden faydalanan firmaların müstahsilden almış oldukları ürünlerle ilgili ödeyecekleri Bağ-Kur primlerinin Sosyal Güvenlik Kurumlarının birleştirilmesi nedeniyle DFİF mahsubundan faydalanması gibi.
*Elmada ihracat iadesi uygulama dönemi 01 Mart – 31 Mayıs 2009’dur. Diğer mallar için uygulama dönemi 01 Ocak – 31 Aralık 2009’dur.
13.05.2009
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.