Hakan Coşkun
Vergi Başmüfettişi
hakancoskun785@gmail.com

Uluslararası Taşıma İşlerinde KDV Uygulamasının Türkiye ve Dünya Uygulamalarındaki Karşılaştırmalı Analizi

Uluslararası taşıma işleri, küresel ticaretin temel taşlarından biridir ve bu işlemlerin vergilendirilmesi, ülkelerin vergi politikaları açısından büyük önem taşır. Katma Değer Vergisi (KDV), uluslararası taşıma işlemlerinde hem ülkelerin iç mevzuatlarında hem de uluslararası anlaşmalarda özel düzenlemelere tabi tutulur. Bu makalede, Uluslararası taşıma işlerinde Türkiye’deki KDV uygulamaları ile dünyadaki uygulamalar karşılaştırılacak, uluslararası taşıma işlerinde KDV iadesi süreci kısaca ele alınacaktır.

1. Türkiye’de Uluslararası Taşıma İşlerinde KDV Uygulaması

a) İç Parkur ve Vergilendirme

3065 sayılı KDV Kanunu’nun 7. maddesi, uluslararası taşıma işlerinde sadece iç parkura isabet eden kısmın vergilendirileceğini belirtir. İç parkur, Türkiye’nin siyasi sınırları içinde kalan alandır. Bu durumda:

Türkiye’de yapılan taşıma işlemleri KDV’ye tabidir.

Türkiye sınırları dışında yapılan taşıma işlemleri KDV’nin konusuna girmez.

b) KDV İadesi

Uluslararası taşıma işlemlerinde, Türkiye’de yüklenilen KDV’nin iadesi mümkündür. Özellikle ihracat işlemlerinde, taşıma hizmetleri KDV’den istisna tutulur ve yüklenilen KDV’nin iadesi talep edilebilir.

2. Dünyada Uluslararası Taşıma İşlerinde KDV Uygulamaları

a) Avrupa Birliği (AB) Uygulamaları

AB’de, uluslararası taşıma işlemleri Vergilendirme Yönergesi (VAT Directive) kapsamında düzenlenir. AB üyesi ülkeler arasında yapılan taşıma işlemleri, sıfır oranlı KDV veya istisna kapsamında değerlendirilir. AB dışı ülkelerle yapılan taşıma işlemlerinde ise, taşımanın AB sınırları içinde kalan kısmı KDV’ye tabidir.

b) Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Uygulamaları

ABD’de KDV benzeri bir vergi olan Sales Tax, genellikle eyaletler düzeyinde uygulanır. Uluslararası taşıma işlemleri, Sales Tax kapsamında değerlendirilmez. Ancak, taşıma hizmetleri için federal düzeyde çeşitli vergi istisnaları ve indirimleri uygulanabilir.

c) Asya Ülkeleri Uygulamaları

Çin: Uluslararası taşıma işlemleri, VAT (Value Added Tax) kapsamında değerlendirilir ve ihracat işlemleri sıfır oranlı KDV’ye tabidir.

Hindistan: Uluslararası taşıma işlemleri, GST (Goods and Services Tax) kapsamında istisna tutulur. Ancak, Hindistan sınırları içinde yapılan taşıma işlemleri GST’ye tabidir.

3. Türkiye ve Dünya Uygulamalarının Karşılaştırması

Kriter	Türkiye	AB	ABD	Çin
Vergilendirme Alanı	Sadece iç parkur (Türkiye sınırları içindeki taşıma) KDV’ye tabidir.	AB sınırları içindeki taşıma KDV’ye tabidir.	Uluslararası taşıma Sales Tax’e tabi değildir.	İhracat işlemleri sıfır oranlı KDV’ye tabidir.
KDV İadesi	İhracat işlemlerinde KDV iadesi mümkündür.	AB içi taşıma işlemlerinde KDV iadesi mümkündür.	Sales Tax iadesi genellikle uygulanmaz.	İhracat işlemlerinde KDV iadesi mümkündür.

4. Türkiye’de KDV İadesi Süreci

a) İhracat İşlemlerinde KDV İadesi

İhracat işlemlerinde, taşıma hizmetleri KDV’den istisna tutulur.

Yüklenilen KDV’nin iadesi için, KDV Genel Uygulama Tebliği çerçevesinde gerekli belgelerin (fatura, ihracat belgesi, taşıma belgesi vb.) hazırlanması ve vergi dairesine sunulması gerekir.

İade süreci, genellikle 3-6 ay arasında tamamlanır.

b) İade Talebinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Belge tamamlığı: İade talebinde bulunurken, tüm belgelerin eksiksiz olarak sunulması gerekmektedir.

Süre sınırlamaları: KDV iadesi talepleri, genellikle işlemin gerçekleştiği dönemi takip eden 1 yıl içinde yapılmalıdır.

Denetim süreci: İade talepleri, vergi idaresi tarafından detaylı bir şekilde incelenir ve denetlenir

5. Sonuç

Uluslararası taşıma işlemleri, hem Türkiye’de hem de dünyada özel vergi düzenlemelerine tabidir. Türkiye’de, iç parkur kavramı çerçevesinde sadece Türkiye sınırları içindeki taşıma işlemleri KDV’ye tabi tutulurken, ihracat işlemlerinde KDV iadesi mümkündür. Dünya uygulamaları ile karşılaştırıldığında, Türkiye’nin KDV rejimi, özellikle AB ülkeleri ile benzerlik göstermektedir.

13.02.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.