Günseli Zeynep Kalındamar
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Vergi Bilim Uzmanı
gunselikalindamar@hotmail.com

6183 Aatuhk 70 ‘nci Maddesinde Yer Alan Haczedilemeyecek Mallar

1- 

Değerli okurlar bilindiği üzere bir borç ve alacak ilişkisinden doğan alacakların zamanında ödenmemesi durumunda alacaklının,  alacağının tahsili kamu düzeni içerisinde sağlanması hukuki yaptırımlar içerisinde düzenlenmiştir.  Bu konular özel ve genel hukuk olmak üzere ikiye ayrılmıştır.  Genel hukuk kuralları içerisinde alacakların tahsilini sağlamaya yönelik düzenlemeler yer alırken, Özel hukuk kuraları ise; takip ve tahsilinin sağlanmasına yönelik düzenlemeleri içeren ve sadece devlet alacaklarını kapsayan 6183 sayılı AATUHK ile mevcuttur.

 Vergi icra hukuku,  genel icra hukukunun belli özelikleri ile tekniklerini birlikte uhdesinde barındırmaktadır.  Kamu alacaklarının tahsili için tarh tebliğ ve tahakkuk edilmesinden sonra kanununda belirtilen sürede ödenmesi gerekir.  Yasaca belirlenen ve vadesinde ödenmeyen kamu alacakları için ödeme emri tebliğ edilir 7 gün içerisinde ödenmesi gerekir duruma göre ödeme yapılmış yada kısmi ödeme yada zaman aşımına denk gelinmişse dava yoluna gidilerek itiraz edilir. Aksi olduğunu düşündüğümüzde yani borcun ödenemediği durumda kanunun 62 ve devamı maddeleri hükümlerince cebren tahsil yoluna gidilerek, borçlunun haline münasip evi ve ipotekli ise; hem İcra ve İflas Kanunu'nda (m. 82/12 6183 kanunun 70/11 gereği),  gayrimenkul haczedilemeyeceği; Öte taraftan menkul ile üçüncü şahıslar nezdinde hak ve alacaklarının, bunun dışında kalanların satılıp paraya çevrilmek suretiyle kamu alacağını tahsili sağlanmaya çalışılır. Borçlunun hangi mallarının haczedilmeyeceğine ilişkin düzenleme 6183 sayılı kanunun 70 maddesinde sayılmak suretiyle hüküm altına alınmıştır.

Kanunun 70’inci maddesine göre aşağıda gösterilen mallar haczedilemez;

1- 233 sayılı Kamu iktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi iktisadi devlet teşekkülleri,  kamu iktisadi kuruluşları,  bunların müesseseleri,  bağlı ortaklıkları,  iştirakleri ve mahalli idarelerin malları hariç olmak üzere Devlet malları ile hususi kanunlarında haczi caiz olmadığı gösterilen mallar.  

2- Borçlunun şahsi ve mesleği için gerekli elbise ve eşyası ile borçlu ve ailesine gerekli olan yatak takımları ve ibadete mahsus kitap ve eşyası

3- Vazgeçilmesi mümkün olmayan mutfak takımı ve pek lüzumlu ev eşyası

4- Borçlu kendi ve ailesini geçimini sağlayabilecek şekilde arazi ve çift hayvanları ve taşıtları ve diğer teferruat ve tarım aletleri; çiftçi değilse sanat ve mesleği için gerekli olan alet ve edevatı ve kitapları; arabacı, kayıkçı, hamal gibi küçük taşıt sahiplerinin ancak geçimlerini sağlayan taşıt vasıtaları.

5- Borçlu veya ailesinin geçimleri için gerekli ise, borçlunun tercih edeceği bir süt veren mandası veya ineği veyahut üç keçi veya koyunu ve bunların üç aylık yem ve yataklıkları

6- Borçlu ve ailesinin iki aylık yiyecek ve yakacakları ile;

Borçlu çiftçi ise ayrıca gelecek mahsul için gerekli olan tohumluğu,

Borçlu bağ,  bahçe veya meyve ve sebze yetiştiricisi ise kendisinin ve ailesinin geçimleri için zaruri olan bağ, bahçe ve bu işler için gerekli bulunan ala ve edevatı, malzemesi ve fide ve tohumluğu,

Geçimi hayvan yetiştirmeye münhasır olan borçlunun kendisinin ve ailesinin geçimleri için zaruri olan miktarda hayvan ile n-bu hayvanların üç aylık yem ve yataklıkları.

7- Memleketin ordu ve zabıta hizmetlerinde malül olanlara bağlanan emekli aylıkları ile, bu kabil kimselerin dul ve yetimlerine bağlanan aylıklar ve ordunun hava ve denizaltı mensuplarına verilen uçuş ve dalış ikramiyeleri,

8-  Bir yardım sandığı veya derneği tarafından hastalık,  zaruret ve ölüm gibi hallerde bağlanan aylıklar,

9-  Vücut ve sağlık üzerine ika edilen zararlar için tazminat olarak zarar görenin kendisi veya ailesine toptan veya irat şeklinde verilen veya verilmesi gereken paralar,

10-  Askerlik malûllerine,  şehit yetimlerine verilen harb malüllüğü zammı ile,  1485 sayılı kanun gereğince verilen tekel beyiyeleri,

11-  Borçlunun haline münasip evi "ancak evin değeri fazla ise bedelinden haline münasip bir yer alınabilecek miktarı borçluya bırakılmak üzere haczedilerek satılabilir",

12-  (Değişik: 2347 - 26. 11. 1980) Harcırah Kanununa göre yapılan ödemeler,  13.  (Ek: 2347 - 26. 11. 1980) 2022 sayılı kanun uyarınca bağlanan aylık

Kanunun yukarıda yer alan madde hükmüne göre haczi kabil olmayan mallar sayılmış olmakla birlikte maddenin birinci bendinde yapılan düzenleme ile belediyelerin bazı gelirlerinin haczedilebileceğine izin verilmiştir.

KAYNAKÇA:
6183 sayılı AATUHK i 70 md.
Avk. Muhsin KOÇAK -Vergi-İcra Hukuk
Şükrü KIZILOT-http://www. tebkobitv. com/17. 06. 2017

20.06.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.