Prof. Dr. Necdet Sağlam Muhasebe Meslek Mensuplarının 2024’de Yaşadıkları Zorluklar ve 2025 Beklentileri Nelerdir? (26.12.2024)

E-bültenimize kayıt olun, yeni yazılar e-posta adresinize gelsin! Üye olmak için tıklayın.

EDİTÖRÜN SEÇTİKLERİ

YAZARLARIMIZ

Günay Çalışkan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
smmmgunaycaliskan@gmail.com

Geçici Vergi Döneminde Bilanço ve Gelir Tablosunda Yapılması Gerekenler

Değerli Okuyucular,

Müşavirliğimiz ve firma denetimlerimiz esnasında en çok karşılaştığımız konuların başında bilanço ve gelir tablosuna muhasebe kayıtlarında hiç atılmayan kayıtlar veyahut eksik aktarılan kayıtlarla defaten fazlası ile karşılaşmaktayız. Buna mukabil firmalar, bu kayıtların ya sehven ya da bilgisizlik sonucu atılması veya atılmaması ile vergi ziya, usulsüzlük, özel usulsüzlük ve/veya fazla ve yersiz ödenen vergi ile karşılaşmalarına sebep olmaktadır. Bizde buna malumunuz yine bir geçici vergi dönemindeyiz, kabaca ilgili dönemde neler yapılması gerektiğini kalem altına almamız gerektiğini düşündük.

Bilanço kalemlerinde yapılması gereken kayıtlar;

Kasa hesabının 7000 TL üzeri ödeme ve tahsilatlarının çokluğu en fazla dikkat çeken hususlardandır.7000 TL üzeri tediye ve tahsilatlarınızı banka veya PTT kanalı ile tevsik edilmesi gerekmektedir. Ayrıca döviz kasanız mevcut ise ilgili dönemde döviz kasanıza efektif alış kuru ile değerleme yapmanız gerekmektedir. Not: Noter ve Tapuda yapılan ödemelerde tevsik edici belge kapsamındadır.
Banka hesaplarınızda atılması gereken ve eksik atılan kayıtların tamamlanması ve yine dövizli tevdiat hesaplarınızın kur değerlemesine tabi tutulması gerekmektedir.
101/103 ve 121/321 hesaplarında çek ve senetlerinizin envanterini çıkarıp kayıtlarınızla doğruluğunu teyit etmeni gerekmektedir. İhtiyari olmakla beraber ilgili hesaplarınıza reeskont yapılıp yapılmayacağı kontrol edilmeli daha önce reeskont hesaplandı ise tekrar reeskonta tabi tutulması gerekmektedir. Dövizli çekiniz mevcut ise kur farkı hesaplamayı unutmayız.
Şüpheli ticari alacağınız varsa ya da alacağınız şüpheli hale geldi ise gerekli karşılıklar ayrılmalı, daha önce kayıtları atılmış olan şüpheli alacağınızın tahsilatı yapılmış ise gelir kaydı atılmalı ve/ veya alacağınız imkansız hale geldi ise gerekli kayıtlar atılması unutulmamalıdır.
Stoklar hesabınızın ilgili dönem için envanteri yapılmalı, hammadde , yardımcı malzemeler ve şekillendirme maliyetleri ile beraber, yarı mamül, mamül kayıtlarınıza intikal ettirilmeli, ettirilmeyen giriş ve çıkışlarınız kayıt altına alınmalıdır. Varsa iadeleriniz gerekli kayıtları muntazam ve eksiksiz olarak atılmalıdır. Stok değer düşüklüğü veya fazlalığı yine kayıt altına alınmalıdır.
Gider ve gelir tahakkuklarınız ilgili gider ve gelir hesaplarına intikal ettirilmelidir.
Dönem KDV tahakkukları ve bordro tahakkuklarının kayıtları unutulmamalı ve kayıt altına alınmalıdır.
159 ve 340 hesaplarında ki avanslarınızın doğruluğu kontrol edilmeli atılması gereken kayıtlar atılmalıdır.
Arazi, bina, tesis makine, taşıt, demirbaş ve haklar ile diğer maddi olmayan duran varlıklarınızın hesaplara intikal etmeyen kayıtlarınız tamamlanmalı. İlgili dönem de amortismanlarının doğru hesaplanıp hesaplanmadığı kontrol edilmeli ve gerekli kayıtlar atılmalıdır.
Banka kredileriniz çek edilip, ödenmiş faiz var ve kayıtlara intikal ettirilmedi ise ettirilmeli yine dövizli krediniz var ise değerlemeye tabi tutulmalıdır.
Özkaynaklar grubunda ödenmiş sermayeniz mevcut ise kayıt altına alınmalı geçmiş dönem karlarınızdan yasal yedek veya kar yedeği ayrılıp ayrılmadığı kontrol edilmelidir.

Gelir tablosu kalemlerinde yapılması gerekenler;

1- 600/601 grup hesapta kayıtlara intikal ettirilmeyen satış ve gelirler hesaplara intikal ettirilmeli, bu ilgi hesaplarda netleme yapılmamalıdır.