Değerli Okuyucular,
Bugün sizlere gerçek kişi ticari işletmeyi A.Ş veyahut LTD ye dönüştürme ve vergisel avantajlarından yalın ve sade bir şekilde bahsetmeye çalışacağız.
Öncelikle gerçek kişi ticari işletme Türk Ticaret Kanunun 11. Maddesine göre tanımlanmış olmakla birlikte Gerçek Kişi Ticari işletme ise 12.Madde de tanımlanmıştır,
‘‘MADDE 11- Ticari işletme, esnaf işletmesi için öngörülen sınırı aşan düzeyde gelir sağlamayı hedef tutan faaliyetlerin devamlı ve bağımsız şekilde yürütüldüğü işletmedir. Ticari işletme ile esnaf işletmesi arasındaki sınır, Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenir.’’
‘’MADDE 12- Bir ticari işletmeyi, kısmen de olsa, kendi adına işleten kişiye tacir denir. Bir ticari işletmeyi kurup açtığını, sirküler, gazete, radyo, televizyon ve diğer ilan araçlarıyla halka bildirmiş veya işletmesini ticaret siciline tescil ettirerek durumu ilan etmiş olan kimse, fiilen işletmeye başlamamış olsa bile tacir sayılır. (3) Bir ticari işletme açmış gibi, ister kendi adına, ister adi bir şirket veya her ne suretle olursa olsun hukuken var sayılmayan diğer bir şirket adına ortak sıfatıyla işlemlerde bulunan kimse, iyiniyetli üçüncü kişilere karşı tacir gibi sorumlu olur.’’
Buna mukabil tür değiştirme işlemi ise Türk Ticaret Kanununun 182 ila 193 üncü maddeleri kıyas yolu ile uygulanarak tür değiştirmek suretiyle Anonim veya Limited Şirkete dönüşebilmektedirler.
Ticaret Sicil Yönetmeliğinin 134.maddesinin 8 ve 9.fıkraları uygulanır.
‘’(8) Bir ticari işletmenin bir ticaret şirketine dönüşmesi halinde Kanunun 182 ila 193 üncü maddeleri kıyasen uygulanır. ‘’
‘’(9) Bir ticari işletmenin bir ticaret şirketine dönüşmesi halinde yeni türün kuruluş belgelerine ilave olarak ticari işletmenin malvarlığı unsurlarının değerinin tespitine ilişkin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ile tür değiştiren ticari işletmeye sürekli olarak özgülenmiş tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı bulunan mal ve haklarının listesi, bunların kayıtlı olduğu siciller ile söz konusu mal ve hakların ilgili sicillerdeki kayıtlarına ilişkin bilgileri içeren beyan müdürlüğe verilir.’’
Tür değiştirmemizin Ticaret Kanunu açısından tamamladık şimdi ide Gelir Vergisi, Katma Değer Vergisi ve Harçlar kanunu açısından irdelemekte fayda görmekteyiz.
Gelir Vergisi Kanunun 81/2 maddesine göre işlem yapılmaktadır.
‘’ Madde 81– 2. Kazancı bilanço esasına göre tespit edilen ferdi bir işletmenin bilançosunun bir sermaye şirketine aktif ve pasifiyle bütün halinde devrolunması, devir alan şirketin bilançosuna aynen geçirilmesi ve devredilen ferdi işletmenin sahip veya sahiplerinin şirketten, devir bilançosuna göre hesaplanan öz sermayesi tutarında ortaklık payı alması (Bu ortaklık payını temsil eden hisse senetlerinin nama yazılı olması şarttır.’’
Tür değişikliğinde şahıs ticari işletmenin tür değişikliğine kadar olan beyanı verilecek olup, tür değiştirdikten sonraki ise beyan edilmeyecektir. Ayrıca tür değişikliğinde kül halinde devir edileceğinden düzenlenen faturalar gelir vergisinden istisna olacaktır.
Katma Değer Vergisi Yasasının 17/4 maddesindeki istisna hükmünden yararlanabilmek için ferdi işletmenin aktif ve pasifiyle kül halinde bir sermaye şirketine devri, Gelir Vergisi Yasasının 81/2 maddesinin öngördüğü şartlar dahilinde olmalıdır.
Buna aykırı olarak yapılacak diğer bütün devirlerde Katma Değer Vergisi Yasası açısından vergi alınması ile karşılaşılacaktır.
Ancak 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 123. maddesinde yapılan değişiklikle, “Anonim, eshamlı (paylı) komandit ve limited şirketlerin birleşme, nevi değişikliği, devir ve bölünmeleri nedeniyle yapılacak işlemler harca tabi tutulamaz.” Denilmiştir. Bundan mütevellit nevi değişikliği nedeniyle tapu sicilinde yapılacak unvan değişikliklerinde harç alınmayacaktır.
20.12.2021
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.