Gökhan Soytürk
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
smmm@gokhansoyturk.com

7440 SY.KN. Matrah Artırımına Ait Taksitler Süresinde Ödenmezse Matrah Artırımı Bozulur Mu?

7440 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında mükellefler; 2018-2019-2020-2021 ve 2022 yıllarına ilişkin matrah artırımında bulunarak, tahakkuk eden vergileri kanuna göre ödeyip vergi inceleme riskinden kurtulabilmektedirler.

Bilindiği üzere önceki yapılandırma kanunlarında öngörülen matrah artırımlarında genel kural, matrah artırımına ait peşin verginin veya taksitlerinin tamamının süresinde ödenmesiydi. Süresinde ödenmeyen matrah artırım beyanına ait tahakkuklar için hem Kanun hükmünden yararlanılamamakta, hem de mükellef üzerine borç bırakılmaktaydı.

7440 Sayılı Yasada ise buna benzer hüküm 5.Maddenin 4.Bendinin (a) fıkrasında yer almaktadır. Mezkur fıkrada “Matrah ve vergi artırımının bu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan sürede bu maddede öngörülen şekilde yapılması, hesaplanan veya artırılan gelir, kurumlar ve katma değer vergilerinin, peşin veya ilk taksiti bu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sürede başlamak üzere aylık dönemler hâlinde azami on iki eşit taksitte, matrah ve vergi artırımı dolayısıyla verilen beyannamelere ait damga vergisinin ise ilk taksit ödeme süresi içinde, bu Kanunda belirtilen şekilde ödenmesi şarttır. Bu vergilerin bu Kanunda belirtilen şekilde ödenmemesi hâlinde, ödenmeyen vergi tutarları ilk taksit ödeme süresinin son günü vade kabul edilerek 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsil edilir, ancak bu madde hükmünden yararlanılamaz.” hükmü mevcuttur.

Kanunun 9.Maddesinin 6.fıkrasında yer alan hüküm ise şu şekildedir:

“Bu Kanuna göre ödenmesi gereken birinci ve ikinci taksitlerin ödeme sürelerinde ve tam ödenmesi koşuluyla, kalan taksitlerden; bir takvim yılında üç veya daha az taksitin, süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının son taksiti izleyen ayın sonuna kadar hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanılır. Birinci ve ikinci taksitlerin ödeme sürelerinde tam ödenmemesi ya da süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen diğer taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında üçten fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde bu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilir. Şu kadar ki, 5 inci madde kapsamında taksitli ödeme seçeneği tercih edilmiş olması ve birinciyle ikinci taksitin ödeme sürelerinde ve tam ödenmesi koşuluyla, kalan taksitlerden süresinde ödenmeyen veya eksik ödenenlerin son taksiti izleyen ayın sonuna kadar hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi hâlinde bu Kanun hükümlerinden yararlanılır. Peşin veya taksitli ödeme seçeneğinin tercih edilmesi ve ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi gereken tutarların ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde, hesaplanan tutarların tamamının ilk taksiti izleyen ayın sonuna kadar geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla katsayı uygulanmaksızın Kanundan yararlanılır. İlk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi gereken tutarların süresinde ödenmesi ve kalan taksitlerin tamamının ilk taksiti izleyen ayın sonuna kadar ödenmesi hâlinde katsayı uygulanmaz. Bu fıkra hükmü her bir madde ve alacaklı idareler açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanır.”

Anlaşılacağı üzere matrah artırımında bulunan mükelleflerin bu hükümden yararlanma şartı , öncelikle ilk iki taksit ile beyannameye ait damga vergisini süresinde ödemeleridir. Yine Kanun Koyucu vergi yapılandırmasına ilişkin benzer hükümleri matrah artırımı içinde uygulamış ve taksitlendirme süresi aşılmadan, gecikme faizi ödenmek şartıyla, kalan taksitlerin ödenebileceğini hükme bağlamıştır.

Nitekim, 1 Seri nolu Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliğinin VIII-A-1-ii maddesinde “ Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasının üçüncü cümlesi hükmüne göre; matrah ve vergi artırımları üzerine tahakkuk eden vergilerin, taksitli ödeme seçeneğine göre ödenmesinin tercih edilmesi ve birinciyle ikinci taksitin süresinde ve tam ödenmesi şartıyla kalan taksitlerden ödenmeyen veya eksik ödenenlerin son taksiti izleyen ayın sonuna kadar hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi halinde bu Kanun hükümlerinden yararlanılacaktır.” denilmektedir.

Konuya ilişkin olarak tarafımızca hazırlanmış bir örnek ilgilerinize sunulmuştur. Örneğimizde mükellefin matrah artırımı için 12 taksit seçtiğini ve aylık 10.000 TL ödeyeceğini varsaydık. Hatırlatmak gerekirse ilk iki taksitin süresinde tam ödenmesi ve son taksite kadar kalan tüm borcun faiziyle kapatılması gerekiyor. Ödeme planı içerisinde 3-4-7-8 ve 9.taksitlerin süresinde ödenmediğini ancak son taksit bitimine kadar ara vadelerde ödendiğini düşünelim. Ödenmeyen taksitler için yürürlükteki mevzuat gereği aylık %1,6 gecikme faizi uygulanacaktır. Bu varsayımlar altında ödeme tablomuza ilişkin veriler aşağıdaki şekilde oluşacaktır. ;

TAKSİT NO	TAKSİT VADESİ	TAKSİT TUTARI	ÖDEME TARİHİ	GECİKME FAİZİ %1,6	BİLGİ
1.Taksit	31.07.2023	10.000,00	31.07.2023	-	Süresinde Ödenmeli!!
2.Taksit	31.07.2023	10.000,00	31.07.2023	-	Süresinde Ödenmeli!!
3.Taksit	31.08.2023	10.000,00	31.10.2023	802,19	Ödenmedi
4.Taksit	30.09.2023	10.000,00	31.10.2023	407,67	Ödenmedi
5.Taksit	31.10.2023	10.000,00	31.10.2023	-	3 Taksit Birden Ödendi
6.Taksit	30.11.2023	10.000,00	30.11.2023	-	Süresinde Ödendi
7.Taksit	31.12.2023	10.000,00	31.03.2024	1.196,71	Ödenmedi
8.Taksit	31.01.2024	10.000,00	31.03.2024	789,04	Ödenmedi
9.Taksit	28.02.2024	10.000,00	31.03.2024	420,82	Ödenmedi
10.Taksit	31.03.2024	10.000,00	31.03.2024	-	4 Taksit Birden Ödendi
11.Taksit	30.04.2024	10.000,00	30.04.2024	-	Süresinde Ödendi
12.Taksit	31.05.2024	10.000,00	31.05.2024	-	Ödenmeli.Bu Taksit Süresi Aşılmamalıdır!
TOPLAM		120.000,00		3.616,44

Sonuç olarak; 7440 Sayılı kanun kapsamında matrah artırımında bulunan mükelleflerin, matrah artırımına ilişkin olarak İLK İKİ TAKSİTİ SÜRESİNDE ÖDEMELERİ VE SON TAKSİT VADESİNE KADAR BU BORÇLARINI GECİKME FAİZİYLE BİRLİKTE TAMAMEN KAPATMALARI koşuluyla, arada yer alan taksitleri geciktirmelerinin matrah artırım hükümlerini bozmayacağı anlaşılmaktadır. Kamuoyunun bilgisine sunulur.

26.07.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.