Furkan Taşbaşı
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Bilim Uzmanı
frkantasbasi@gmail.com

İktisadi İşletme Niteliği Taşımayan OSB Yönetimleri, Bir Şeyleri Kaybediyor Olabilirsiniz

I-GİRİŞ

İktisadi işletme niteliği taşımayıp kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan ve 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu uyarınca faaliyet gösteren organize sanayi bölgeleri yönetimlerinin aktiflerine kayıtlı binek araçlar için katlandıkları gider ve maliyet unsurları üzerinden ödedikleri katma değer vergisini 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 30/d maddesi uyarınca indirim konusu yapmamaları, bu yazımızın konusunu oluşturmaktadır.

II-VERGİ MEVZUATIMIZIN BİNEK ARAÇLARA İLİŞKİN YAKLAŞIMI

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun “İndirilecek Giderler” başlıklı 40. maddesinin 5’inci fıkrasında; faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla %70’inin indirilebileceği hüküm altına alınmıştır.

Yine aynı maddenin 7’inci fıkrasında ise aşağıdaki hüküm yer almaktadır;

“Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 135.000 Türk Lirasını (323 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2023 yılında uygulanmak üzere  500.000 TL), söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı 250.000 Türk lirasını (323 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2023 yılında uygulanmak üzere 950.000) aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gider yazılabilir. Bu hükmün uygulanmasında binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınır.”

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun “Safi Kurum Kazancı” 6’ıncı maddesinin ikinci fıkrasında ise safi kurum kazancını 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerine dayandırılmak suretiyle tespitini emretmiştir.

Bununla beraber 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunun 30’uncu maddesinin “d” fıkrasında ise gelir ve kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisinin indirilemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

III-OSB TÜZEL KİŞİLİKLERİNİN VERGİ KANUNLARI YÖNÜNDEN STATÜSÜ

5520 sayılı Kanunun 2’inci maddesinde kurumlar vergisi mükellefleri sayılmıştır. Buna göre kurumlar vergisi mükellefleri;

• Sermaye şirketleri,
• Kooperatifler,
• İktisadi kamu kuruluşları,
• Dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmeler,
• İş ortaklıkları.

1 seri numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin 4.16 bölümünde organize sanayi bölgelerinin tüzel kişilikleri itibarıyla kurumlar vergisinin konusuna girmediği ifade edilmiştir. Genel itibarıyla organize sanayi bölgelerinin dernek statüsünde değerlendirildiği tabiidir.

Bununla birlikte 5520 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin “n” fıkrasında ise;

“Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin alt yapılarını hazırlamak ve buralarda faaliyette bulunanların; arsa, elektrik, gaz, buhar ve su gibi ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kamu kurumları ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce birlikte oluşturulan ve kazancının tamamını bu yerlerin ortak ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanan iktisadî işletmeler.”

Hüküm altına alınmak suretiyle organize sanayi bölgelerinin bazı faaliyetleri sayılmış olup bu faaliyetlerin kurumlar vergisi yönünden muaf olarak değerlendirileceği ifade edilmiştir.

1 seri no’lu KV Genel Tebliğinin 4.16 bölümünde yine organize sanayi bölgelerinin Kanunun 4/n maddesinde sayılan faaliyetlerin dışında elde ettikleri kazançların kurumlar vergisine tabii olduğu ifade edilmiştir. Ancak bunlardan bağımsız bir şekilde iktisadi işletme vasfını elde etmeleri durumunda organize sanayi bölgeleri, elde edilen kazançları yönünden 5520 sayılı Kanunun 2’inci maddesinde yer alan kurumlar vergisi mükelleflerinden “Dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler” statüsünde olacağından kurumlar vergisi kanunu yönünden vergilendirilecekleri de açıktır.

III-OSB’LER TARAFINDAN BİNEK ARAÇLAR İÇİN ÖDENEN KATMA DEĞER VERGİSİNİN İNDİRİLİP İNDİRİLEMEYECEĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Bize göre yukarıdaki yapılan açıklamalar çerçevesinde iktisadi işletme vasfını bulundurmayan dernek statüsündeki organize sanayi bölgelerinin aktiflerinde yer alan binek araçlar için katlandıkları gider ve maliyet unsurları üzerinden ödedikleri katma değer vergisini, 5520 sayılı Kanunun 6/2 maddesi uyarınca 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 30/d maddesini gözeterek indirim konusu yapmamalarına gerek bulunmamaktadır.

IV-KAYNAKÇA

• 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu,
• 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu,
• 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu,
• 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu,

1 seri numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği.       

11.09.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.