Fuat Tekgül
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
fuattekgul02@gmail.com

Önceki Dönemlerden Yüklenilen KDV’nin İndirimli Orana Tabi İşlemlerden İade Talebi -2

(52 Seri no’lu KDV tebliği 16.madde)

KDV genel uygulama tebliğine 52 Seri no’lu KDV tebliği 16.maddesi; ‘’Tam istisna kapsamında işlemleri bulunan mükelleflerin bu işlemler nedeniyle yüklendikleri KDV'nin, yüklenildiği dönem ile iadenin talep edildiği dönem arasındaki KDV beyannamelerinde yer alan devreden KDV ile karşılaştırılmaksızın iadenin talep edildiği dönem beyannamesindeki toplam indirim KDV ile karşılaştırılarak iade talebi sonuçlandırılır.” İfadesi ile geçmiş dönemlerden yüklenilen alımlara ait KDV konusunda nasıl hareket edileceğine ilişkin düzenleme yapılmıştır.

Tam istisna kapsamında KDV iade talepleri ile ilgili hazırlanan makalemiz aşağıda paylaşılmış olup bu makalemizin konusunu ‘’ tam istisna kapsamında olmayan iade taleplerinde’’ nasıl hareket edileceği hususu oluşturmaktadır.

https://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/fuattekgul/018/

Tam istisna kapsamındaki (KDVK 11,13,14,15,17/4-s maddeleri) iade taleplerinden olmayan indirimli orana tabi işlemlerden (KDVK 29/2.madde) doğan KDV iade taleplerinde önceki dönemlerden yüklenim konusu yapılan alım olması halinde ‘’yüklenilen alımın ait olduğu dönem ile yüklenilen dönem’’ arasındaki dönemlerin devreden KDV yönünden kıyaslanması gerekmektedir.

İ.O.T. İşlemlerden doğan KDV iade talepleri aylık (406 kodu ile) veya yıllık (439 kodu ile) talep edilebilmektedir. İbrazı zorunlu belgelerden olan İOTİ hesaplama tablosunda yer alan ‘’sonraki dönem KDV’’ sütunu ile ilgili ayda yüklenilen KDV toplamı kıyaslanmakta ve düşük olan tutar iadeye konu edilebilmektedir.

52 Seri no’lu KDV tebliği 16.madde ile bahsi geçen mukayeseye ek olarak ‘’yüklenilen alımın ait olduğu dönem ile yüklenilen dönem’’ arasındaki dönemlerin devreden KDV yönünden kıyaslanması gerekmektedir.

YÜKLENİLEN ALIM DÖNEMİ İLE YÜKLENİLEN DÖNEMİN İLE AYNI YILDA OLMASI:

Varsayım 1: Yukarıda verilen örnek tabloda 2023/Mayıs döneminde yüklenim konusu edilen alıma ait KDV 100.000 TL olup 2023/Şubat döneminde yapılan bir alımdır. Yüklenim konusu yapılan alıma ait KDV’nin ait olduğu dönemden (2023/Şubat) yüklenilen döneme (2023/Mayıs) kadar sonraki dönem devreden yönünden mukayese edilmesi gerekmektedir. Mukayese sonucunda her ne kadar 2023/Şubat dönemindeki alıma ait KDV 100.000 TL ise de 2023/Mayıs döneminde yüklenime konu edilebilecek KDV (2023/Şubat-Mayıs dönemleri arasındaki en düşük devreden KDV tutarı kadar) 80.000 TL ‘dir. (2023/Nisan dönem SDD KDV)

YÜKLENİLEN ALIM DÖNEMİ İLE YÜKLENİLEN DÖNEMİN İLE FARKLI YILDA OLMASI

Varsayım 1: Yukarıda verilen örnek tabloda 2023/Mayıs döneminde yüklenim konusu edilen alıma ait KDV 100.000 TL olup 2022/Kasım döneminde yapılan bir alımdır. Yüklenim konusu yapılan alıma ait KDV’nin ait olduğu dönemden (2022/Kasım) yüklenilen döneme (2023/Mayıs) kadar sonraki dönem devreden yönünden mukayese edilmesi gerekmektedir. Mukayese sonucunda her ne kadar 2022/Kasım dönemindeki alıma ait KDV 100.000 TL ise de 2023/Mayıs döneminde yüklenime konu edilebilecek KDV (2022/Kasım-Mayıs dönemleri arasındaki en düşük devreden KDV tutarı kadar) 50.000 TL olacaktır. (2023/Ocak dönem SDD KDV)

** 2023/Ocak dönem devreden KDV bulunmaması (ödeme çıkması) halinde 2022 kasım ayında yapılan alıma ait KDV’nin 2023/Mayıs döneminde yüklenime dahil edilmesi mümkün bulunmayacak olup ‘’0’’(sıfır) TL olarak dikkate alınması gerekecektir.

Görüldüğü üzere özellikle indirimli orana tabi işlemler gibi birbirini takip eden dönemlere sirayet eden KDV iade taleplerinde yapılacak hesaplamalarda hem devreden KDV yönünden hem de yüklenilen alımın ait olduğu dönemden yüklenim konusu yapılan döneme kadar devreden KDV yönünden çapraz kontrol yapılması gerekecektir.

İADE TALEPLERİ SONUÇLANDIKTAN SONRA DEVREDEN KDV TUTARLARININ DEĞİŞMESİ HALİ

İade talepleri sonuçlandıktan sonra SMİYB düzenleme v.b. sebepler ile indirimlerden alımlara ait KDV’lerin çıkartılması sonucu devreden KDV tutarının değişmesi halinde yukarıda belirtilen örneklerde yapılan kıyaslama sonucu iade tutarlarının azalması ve haksız iade oluşmasına sebebiyet verebilecektir.

Ek olarak KDVİRA üzerinden sistemin söz konusu kontrolleri yapılmasının sağlanması gerektiği kanaatindeyiz.

SONUÇ OLARAK

İndirimli orana tabi işlemlerde yüklenilen KDV listesi hazırlanırken;

1. Önceki dönemlerden alımlara ait yüklenim bulunması halinde devreden KDV yönünden mukayese yapılarak yüklenime konu edilmesi,
2. Düzeltme beyannamesi verilmesi halinde aradaki tüm dönemlere ait düzeltme verilerek devreden KDV yönünden sorun yaşanmamasına dikkat edilmesi gerektiği kanaatindeyiz.

KAYNAKLAR:

• GİB Gelir İdaresi Başkanlığı 14.08.2009 tarih ve 78233 sayılı yazısı
• KDV Genel Uygulama Tebliği
• Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 52) 

27.11.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.