Fuat Tekgül
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
fuattekgul02@gmail.com

KDV İade Taleplerinde İncelemeye Sevk Süreci

KDV iade taleplerinde belirlenen limiti aşmayan talepler teminatsız talep edilebilirken istisna türüne ve tutarına göre değişiklik göstermek üzere Vergi incelemesi ve/veya YMM KDV iade tasdik raporu ile nakden/mahsuben talep edilebilmektedir.

YMM KDV iade tasdik raporları ile yapılan taleplerde vergi idaresi tarafından yapılan kontroller sonucu yapılan tespitlere ilişkin bilgi ve belgelerin tamamlanması için iade hak sahibi mükellefe 30 gün süre tanınmakta olup belirtilen süre içinde eksikliklerin giderilmemesi halinde iade talebinden vazgeçmiş sayılabilmekte veya bazı durumlarda incelemeye sevk edilebilmektedir. İncelemeye sevk edilen YMM KDV iade tasdik raporları ile ilgili olarak ‘’YMM’lerin incelemeye yetkili olması sebebi ile ‘’ yargı nezdinde açılan davalarda mükellef lehine kararlar çıkmakta ve iade talepleri inceleme sonucu beklenmeksizin yerine getirilebilmekte idi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı 7524 sayılı kanun 21.maddesi ile KDV Kanununun 36.maddesine ‘’ Bu Kanun hükümleri uyarınca iade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklanan iade taleplerinin vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilmesi esastır.’’ İfadesi ekleyerek incelemeye sevk edilen YMM KDV iade tasdik raporlarının yargı nezdinde dava edilmesinin önünü kapatmış oldu.

KDVK 36.maddesi ile verilen yetkiye dayanarak yayımlanan 52 seri no’lu KDV tebliği 14.maddesi aşağıdaki gibidir.

‘’ Tebliğin ilgili bölümlerinde iade hakkı doğuran işlem türleri itibarıyla iade için belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde mükelleflerin KDV iade taleplerinin teminat veya YMM raporu karşılığı yerine getirilmesi uygun görülen işlemlere ilişkin yapılan kontrollerde tespit edilen eksiklik veya olumsuzlukların verilen sürede mevzuata uygun şekilde giderilmesi gerekir. Eksiklik veya olumsuzlukların verilen sürede giderilememesi halinde iade talebi 15 gün içinde incelemeye sevk edilir ve düzenlenen vergi inceleme raporu sonucuna göre işlem yapılır. Bu kapsamda incelemeye sevk edilen iade talepleri, iadesi talep edilen tutarın %150’si oranında banka teminat mektubu verilmesi halinde yerine getirilir, teminat vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülür.’’

Makalemiz konusunu ‘’verilen sürede’’ ve ‘’mevzuata uygun şekilde ‘’ ifadesinin vergi idaresi tarafından değerlendirilmesi aşamasında doğabilecek ihtilaflar ve çözüm önerileri hususu oluşturmaktadır.

‘’VERİLEN SÜREDE ‘’İFADESİ

KDVK Tebliğleri gereği idarece tespit edilen eksiklik veya olumsuzların verilen sürede giderilmemesi halinde incelemeye sevk işlemi yapılacağı belirtilmektedir. Verilen sürenin 30 gün olduğu net iken eksikliklerin giderilmesi için 30 günlük sürenin azami/asgari kaç kere verileceği belirtilmemiştir.

Vergi idaresinin bu tip süre kısıtlayıcı işlemlerde uygulayıcılara ait kişisel yargıları devre dışı bırakmak için asgari/azami sınırlarda kaç kere süre verilebileceği hususunda sınırları açıkça ortaya koymalıdır. Aksi durum aynı YMM KDV iade tasdik raporunun farklı vergi daireleri, hatta aynı vergi dairesinde aynı serviste görev yapan uygulayıcıların kişisel inisiyatifine bırakılması anlamına gelir. Bu durum gereksiz incelemeye sevk süreçlerinin oluşmasına, enflasyonist ortamda paranın zaman değeri kapsamında iadesi talep edilen tutarın kaybına sebep olabilecek olup bu konuda vergi idaresinin net bir düzenleme yapması gerektiği kanaatindeyiz.

‘’MEVZUATA UYGUN ŞEKİLDE’’ İFADESİ

Söz konusu ifadeden dar anlamda KDV Genel uygulama tebliğinde ilgili istisna kapsamında ‘’ibrazı zorunlu belgeler’’ anlaşılmalıdır. Ancak istisna türüne göre ve iade hakkı doğuran işleme ait talep edilen tutarın doğruluğunun araştırılması aşamasında gerekli olacak farklı bilgi ve belgelere vergi idaresi tarafından ihtiyaç duyulabilmektedir. YMM KDV iade tasdik raporları dispozisyonunda yer alan bilgilerin ve eki belgelerde yukarıda belirtilen ibrazı zorunlu belgeler kapsamında değerlendirilmelidir.

Bu aşamada ibrazı istenilen belgelerin verilen 30 günlük sürede tamamlanması, tedarikinin mümkün olmadığı durumlar olabileceğinden söz konusu durumlarda hareket şekli de belirlenmelidir.

Örneğin; yapı kullanım izin belgesi henüz çıkmamış bir inşaat indirimli oran KDV iade talebinde yapı kullanım izin belgesinin ibraz edilmediği gerekçesi ile incelemeye sevk işlemi gerekli bir incelemeye sevk sebebi midir?

Ya da KDVİRA kontrol raporu Gek-06 segmenti ile tespit edilen bir beyan tutarsızlığına ilişkin alımın ödememesinin henüz vadesi gelmemiş çekle yapılması halinde ispat edilemediğinden incelemeye sevk işleminde kontrol mükellefin elinde midir?

v.b. soruların çözümü için Vergi idaresinin 52 seri no’lu tebliğde belirtilen ‘’mevzuata uygun şekilde’’ ifadesinin altını doldurur şekilde düzenleme ve açıklamalar yapması gerektiği kanaatindeyiz.

GEREKSİZ HUSUSLARA EKSİKLİK YAZISINDA YER VERİLMEMESİ

KDV İadesine engel teşkil etmeyen hususların eksiklik yazılarına konu edilmemesi hususunda İstanbul VD Başkanlığı 06.07.2012 tarih 276 sıra nolu tamim yayımlamış olup söz konusu tamimdeki hususların ülkedeki tüm vergi dairelerini bağlayıcı şekilde duyurulması uygulama birliği açısından faydalı olacaktır.

BLOKE ESASI UYGULAMASI

İade edilmesinde sakınca bulunan tutarların iade talep tutarından ayrıştırılabilmesi halinde eksikliğe isabet eden alıma ait KDV’nin bloke edilerek kalan tutarın iade edilmesi iade taleplerinde süreci hızlandırabilecektir. İstanbul VD Başkanlığı 27.03.2012 tarih 2994 sıra no’lu tamim ile bu konuda bir tamim yayımlanmış olup söz konusu tamimdeki hususların ülkedeki tüm vergi dairelerini bağlayıcı şekilde duyurulması uygulama birliği açısından faydalı olacaktır.

İNCELEMEYE SEVK EDİLMESİ HALİNDE

Yukarıda belirtilen ‘’verilen süre içinde mevzuata uygun şekilde’’ giderilmeyen eksiklik ve olumsuzlukların bulunması halinde incelemeye sevk işlemi yapılması gerektiği tabiidir.

Ancak bu durumda KDV iade inceleme taleplerinde yasal süreler içinde incelemelerin yapılmasının sağlanması ve mezkûr süreler içinde yerine getirilemeyen KDV iade talep tutarlarına tecil faizi oranında faiz uygulanarak tazmin edilmesi sağlanmalıdır.

SONUÇ OLARAK

YMM KDV iade tasdik raporunun vergi idaresine teslim edileceği tarihe kadar karşıt inceleme, rapora ilişkin bilgi ve belgelerin temini, raporun hazırlanması v.d. işlemlere ait süreçte geçen bir zaman dilimine ek olarak vergi idaresi kontrol sürecini müteakip incelemede geçecek süreler göz önüne alındığında ciddi bir değer kaybı oluşmaktadır.

YMM KDV iade tasdik raporu ile talep edilebilen istisna türlerinden doğan KDV iade alacaklarında gereksiz incelemeye sevk ile oluşacak işgücü, zaman kayıplarının önüne geçilmesi gerektiği kanaatindeyiz.

KAYNAKLAR:

• KDV Genel Uygulama Tebliği
• 52 seri no’lu KDV tebliği
• 7524 sayılı kanun
• İstanbul VD Başkanlığı 06.07.2012 tarih 276 sıra no’lu tamimi.
• İstanbul VD Başkanlığı 27.03.2012 tarih 2994 sıra no’lu tamimi.

18.11.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.