Fuat Tekgül
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
fuattekgul02@gmail.com

İmalatçılar Tarafından Yapılan Mal İhracında İhracat Bedeline Göre İade Taleplerinde Karşıt İnceleme Sorunsalı

Bilindiği üzere 41 seri no’lu KDV tebliğ ile KDV Uygulama Genel tebliğine 1.1.4.2 bölümü ile eklenen madde ile ‘’İmalatçı-ihracatçı mükelleflerin ihracat bedelinin % 10’una kadar’’ iade talepleri yüklenilen KDV listesi talep edilmeksizin iade talep edilmesi seçeneği sunulmuştur. Mal ihracatı iade taleplerinde zorunlu olan yüklenilen KDV listesi ibraz zorunluluğu kaldırılarak bunun yerine ihracat döneminden önceki 24 aya ait indirilecek KDV listesinin de ibrazı zorunluluğu getirilmiştir.

41 seri no’lu tebliğde ‘’ İmalatçıların doğrudan ihraç ettikleri malların bünyesinde yurtiçi veya yurtdışından KDV ödemeksizin temin ettiği malların bulunması halinde, ihracat bedeline ilişkin iadenin hesabında, ihracat bedelinden bu şekilde temin edilen malların bedeli düşülür. İade edilecek KDV kalan tutar dikkate alınarak belirlenir. ‘’ denilmektedir.

Her ne kadar yüklenilen KDV listesi ibraz zorunluluğu kaldırılsa da D.İ.İ.B. kapsamında alımların mamul bünyesine giren kısmının ayrıştırılması işlemi ancak yüklenilen KDV listesi hazırlamak ile mümkün olabilecektir. Zımnen yüklenilen KDV listesinin oluşturulması anlamına gelen uygulama iade hak sahibi mükellefe 301-Mal ihracatı veya 338-İmalatçıların mal ihracatları kodlarından herhangi birinden iade talep etme aşamasında kıyaslamak imkanı sunmaktadır.

EKSİKLİK YAZILARI İLE GELEN SÜRPRİZ :

2022/Mayıs döneminden itibaren imalatçı-ihracatçılar tarafından ihracatı gerçekleşen ihraç konusu mallarla ilgili geçerli olan uygulama ile gerek YMM raporu gerekse YMM raporu ile sonradan çözülmek üzere teminat mektubuna istinaden yapılan başvurular sonrası Vergi Dairesi Müdürlüklerinden gelen eksiklik yazılarında beklenmeyen bir sürpriz ile karşılaşılmaya başlandı.

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından Vergi Dairesi Müdürlüklerine iletilen 11.11.2022 tarih 699955 sayılı bir yazısında -Gelir İdaresi Başkanlığının bir yazısı referans alınarak - karşıt incelemelerde döneme ait indirilecek KDV listesi ile birlikte önceki 24 döneme ait indirilecek KDV listesinin de karşıt incelemeye tabi tutulması gerektiği belirtildiği gerekçesi ile Vergi Dairesi eksiklik yazılarında 24 aylık karşıt incelemelerin de yapılması gerektiği belirtilmektedir.

Mezkur yazıda 29 seri no’lu SMMM/YMM tebliğinin II-1. ‘’Karşıt inceleme yapılmasının zorunlu olmadığı haller ‘’ bölümünde belirtilen ‘’ ……Öte yandan, katma değer vergisi iadesi talebinde bulunan mükelleflerin beyannamelerinde yer alan iade edilecek katma değer vergisinin iadenin talep edildiği dönemden önceki dönemlerden de kaynaklanması halinde karşıt incelemelerin bu tutarları da kapsayacak şekilde yapılması zorunludur. ‘’ kısmının ana gerekçe olarak gösterildiği anlaşılmaktadır.

Karşıt inceleme tutanakları ve teyit yazılarında yer alan bilgilerin büyük çoğunluğunun KDVİRA Kontrol raporu uygulaması ile sistem tarafından kontrol edildiği bir süreçte ,karşıt incelemenin vergi idaresi tetkiklerinde ne kadar katkı sunduğunun ve meslek mensuplarına yarattığı zaman/enerji kaybının tartışma konusu olması gerekirken 24 aya kadar karşıt inceleme zorunluluğu kapsamının genişletilmesi konusunun fayda/maliyet açısından değerlendirilmeye muhtaç olduğu kanaatindeyiz.

İmalatçı-ihracatçı firmaların 41 seri no’ lu KDV tebliği kapsamında iade taleplerinde imalatçıya yüklenilen KDV hazırlanması için kaybedilen süre kadar daha hızlı iade talep etme olanağı sunan bu seçenek, mal ihracatında mahsupta sınır bulunmadığından sadece mahsuben talepler için zaman yönünden avantajlı bir seçenek hâline gelmiş bulunmaktadır.

Yukarıda bahsedildiği üzere her ne kadar 338-İmalatçıların mal ihracatları seçeneği ile iade taleplerinde yüklenilen KDV listesi oluşturulmaksızın iade talep edilme olanağı sunulmuşsa da Dahilde işlem izin belgesi (DİİB) kapsamında alım yapan ve ihraç kayıtlı alım yaparak ihraç eden imalatçı ihracatçıların mezkur işlemlere ait tutarları tespit etme zorunluğu bulunmaktadır.

NE YAPILMALI?

27 seri no’lu SMMM/YMM tebliğinin II-2. bölümünde ‘’ Tasdike konu işlemin gerçek mahiyetinin ortaya çıkarılması incelenen işlemin özelliğine, kullanılan yönteme ve mükelleflere göre farklılık göstermektedir. Bu nedenle, bu konudaki sorumluluk yeminli mali müşavire ait olmak üzere karşıt incelemenin hangi aşamaya kadar yapılacağına kural olarak incelemeyi yapan yeminli mali müşavir karar verecektir. ‘’ denilmektedir.

İhracat bedeline dahil edilmeyecek tutarların tespiti aşamasında oluşturulmak zorunda olunan yüklenilen KDV listesinde yer alan alımların hangi döneme ait alımlar olduğu tespit edilecektir. Bu aşamada Y.M. Müşavirin KDV iade tasdik raporunun sonuç kısmında iade talebini onaylayan bir inceleme elemanı olduğu göz önüne alınarak sorumluluğu Y.M. Müşavire ait olmak üzere YMM KDV iade tasdik raporunda ihraç konusu malın üretiminde kullanılan en eski alıma ait dönemin belirtilmesi ve yapılacak karşıt incelemede söz konusu listedeki en eski tarihe ait döneme kadar olan alımların karşıt incelemesi yapılması yerinde olacaktır.

GÖRÜŞÜMÜZ:

Bu sebeple görüşümüz; söz konusu tutarların tespiti için oluşturulma zorunluluğu bulunulan yüklenilen KDV listesi hazırlanılırken ihraç konusu malın bünyesine giren en eski tarihli alıma ait döneme kadar karşıt inceleme yapılarak hak sahibi açısından zaman ve meslek mensupları açısından zaman/enerji kaybının önüne geçilmesi yönünde olacaktır.

KAYNAK:

-3065 Sayılı KDV Kanunu

-41 Seri nolu KDV tebliği

-KDV Uygulama Genel Tebliği

-27 Seri No’lu SMMM/YMM Tebliği

-29 Seri No’lu SMMM/YMM Tebliği

-İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı 11.11.2022 tarih 699955 sayılı bir yazısı.

09.01.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.