Feride Füsun Akyürek
Yeminli Mali Müşavir
İstinye Uluslararası Bağımsız Denetim Danışmanlık ve YMM A.Ş.
fusunakyurek17@gmail.com

Özel Sektörde Bayram İkramiyeleri

Dini Bayramlarda verilen bayram ikramiyeleri  Ramazan Bayram öncesi SGK / BAĞ-KUR /EMEKLİ SANDIĞI‘ dan emekli aylığı, yaşlılık aylığı,vazife malüllüğü aylığı ,malüllük aylığı ,ölüm aylığı ( dul  ve yetim aylığı ) ile sürekli iş göremezlik geliri ve ölüm geliri almakta olanların banka hesaplarına yattı veya yatacak.

Peki ;

Özel Sektör çalışanların Bayram İkramiyesi karşısındaki durumlarına baktığımızda,

5510 Sayılı Kanunun prime esas kazanç kapsamında, bayram ikramiyesi adı altında yapılan ödemeler sigorta primi kesintilerine tabidir.

Bayram harçlığının kıdem tazminatına dâhil edilmesi konusunda, bu tür ödemelerin süreklilik kazanıp kazanmadığı, yani işyeri için genel bir uygulama olup olmadığı önem arz etmektedir.

Bayram harçlığı her bayramda düzenli olarak ödenmiyorsa kıdem tazminatı hesabına dâhil edilmez. Ancak, iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesiyle belirlenen ve süreklilik arz eden bayram harçlığı kıdem tazminatına esas ücrete dâhil edilir.

Bayram ikramiyesi yerine yardımın erzak olarak (ayni) verilmesi durumunda, SSGSS kanunu 80. Md. Prime Esas Kazançların belirtildiği madde de ayni yardım statüsünde sayılan bu yardım SGK matrahının tespitinde dikkate alınmayacaktır.

Ancak, GVK 63. Md. gereği “Hizmet erbabına verilen ayınlar, verildiği gün ve yerdeki ortalama perakende fiyatlarına göre; konut tedariki ve sair suretle sağlanan menfaatler, konutun emsal kirasına veya menfaatin emsal bedeline göre değerlenir.” hükmü gereğince, fatura bedeli net tutar olarak kabul edilip, gelir vergisine tabi tutulacaktır.

Asıl işveren alt işveren ilişkisinde işçinin ödenmeyen ikramiye alacaklarından her iki işveren birlikte sorumludur.
İkramiyenin gününde ödenmemesi halinde işçinin 4857 sayılı İş Kanununun İşçilerin Haklı Fesih Hakkı 24/ II (e) bendi uyarınca iş sözleşmesini haklı olarak feshetmesi mümkündür (Yargıtay 9. HD. )

Yine ikramiyenin 20 gün ve daha fazla süreyle ödenmemiş olması 4857 sayılı İşçi Ücretlerinin Ödenmemesinin Hukuki Sonuçları 34. maddesine göre işçiye iş görmekten kaçınma hakkı sağlar.

İkramiyenin ödeme günü taraflarca açıkça kararlaştırılmamışsa Borçlar Kanunun 101. maddesi uyarınca temerrüt için işçinin ihtarına gerek vardır(Yargıtay 9.HD. 21.1.2009 gün 2007/ 34591 E, 2009/ 604 K).

İkramiye alacağı, Borçlar Kanununun 126. maddesinin 3. fıkrasına göre 5 yıllık zamanaşımına tabidir.

Bayram İkramiyesi Vermekten Vazgeçilebilir mi?

İşyerinde geçerli herhangi bir sebep yokken işçilere daha önce sağlanmış olan hakların kısıtlanması ya da tamamen kaldırılması tarafların onayını almaksızın mümkün değildir. Buna göre sözleşme koşullarında değişiklik mümkün olmakla birlikte, işverenin önce bu değişiklik önerisini işçiye yazılı olarak iletmesi gerekecektir.

19.04.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.