Fatih Genç
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
fatih.genc@ismmmo.org.tr

Kur Kurnazlığı

Değerli okurlar, ülkemizin gerçek anlamda büyük bir ekonomik buhran içerisinde olduğu herkes tarafından aşikardır. 

Vergi otoritesinin son haftalarda almış olduğu kararları ana başlıklarıyla hatırlayacak olursak;

• 1 Mayıs 2019 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 1013 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile cep telefonlarında uygulanan ÖTV oranlarında “yeniden düzenleme” adı altında bir ARTIŞ,
• 14 Mayıs 2019 Tarihli 1106 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre Gider Vergileri Kanununun 33. Maddesinde yer alan Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin tespitine ilişkin maddelerde değişiklik yapılmış olup; Kambiyo işlemlerinde (Döviz Alım-Satımlarında) % 0,01 (Binde 1) oranında BSMV ALINMASI
• 15 Mayıs 2019 tarihli 30775 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 1111) ile Amazon, Alibaba gibi uluslar arası elektronik ticaret şirketlerinden sipariş edilerek kargoyla gönderilen ve bedeli 22 Euroyu aşmayan ürünlere tanınan vergi muafiyeti kaldırılması ve  Avrupa Birliği ülkelerinden getirtilen ürünlere % 18, diğer ülkelerden getirilenlerden ise % 20 oranında gümrük vergisi ALINMASI (Yürürlük Tarihi 01.06.2019)
• 20 Mayıs 2019 Tarihinde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK), “finansal piyasaların istikrarlı işleyişi, kredi sisteminin etkin çalışması ve spekülatif işlemlerin önüne geçilmesi" gerekçe gösterilerek alınan karar gereğince gerçek kişiler tarafından yapılan 100 bin dolar üzerindeki döviz alımı işlemleri bir gün gecikmeyle gerçekleşecek.Bu uygulama kapsamında, gerçek kişilerin gün içinde satın alacağı 100.000 ABD Doları ve üzerinde (veya döviz cinslerinde buna denk gelen tutar) döviz (efektif dahil) alım işlemlerinin bedelinin bir gün önce hesaba yatırılması, alınacak dövizin de ertesi gün hesaba geçeceği YASALLAŞMIŞTIR.

Piyasalarda, para birimimizden daha çok işlem yaptığımız ve gün içerisinde sıkça dile getirmiş olduğumuz döviz kurlarındaki değişkenlikler iş yaşantımızın ve sosyal hayatımızın yadsınamaz gerçekleridir. 

Düzenlemiş olduğumuz dövizli faturalarda ya da bizler adına düzenlenen faturalarda yer alan döviz kurunun;

• Fatura tarihindeki kur mu olacağı, ya da
• Fiili sevk tarihindeki kur mu olacağı,  hususu alıcılar ve satıcılar arasında “kur kurnazlığını” düşünmeye sevk etmektedir.

Vergi Usul Kanununun “Fatura nizamı” başlıklı 231 nci maddesinde faturanın düzenlenmesi sırasında uyulacak hususlara yer verilmiş olup; Söz konusu maddenin birinci fıkrasının (5) numaralı bendine göre fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır ifadesi yer aldığından irsaliye tarihi ile fatura tarihlerinin ilgili madde hükmü geçerli olmak kaydıyla farklı olabileceği bu farklılığın sadece tarihler olarak dikkate alınmayacağı; tarihlerin farklı olması nedeniyle döviz kurlarının da farklı olacağı bu durumun alıcılar/satıcılar arasında suistimal edilebileceği kaçınılmaz gerçeklerdir.

Örneğin; 06.05.2019 Tarihinde Aydın Yapı İnşaat firmasından, teslim edilen malların faturası ilgili firma tarafından 10.05.2019 Tarihinde düzenlenmiştir. 

İrsaliye tarihinde döviz kuru 5,9602 TL iken bu tarihten itibaren faturanın düzenlendiği tarihe kadar döviz kurlarına bakacak olursak;

07.05.2019 Tarihinde Kur : 5,9915 TL

08.05.2019 Tarihinde Kur : 6,1475 TL

09.05.2019 Tarihinde Kur : 6,1607 TL

10.05.2019 Tarihinde Kur: 6,2026 TL olarak gerçekleşmiştir. 

Satıcı tarafından irsaliye tarihinden itibaren 7 (yedi) günlük süre içerisinde kurların en yüksek olduğu bir anda fatura edilmiş olması; “Kur Kurnazlığının” apaçık göstergesidir.

Değerli Dostlar, 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu’nun Üçüncü Bölümünde “Vergiyi Doğuran Olay (Madde 10)”;

• “Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması”
• …

Olarak tanımlanmış olup; yine aynı kanunun “Döviz İle Yapılan İşlemler” Başlığı altında yer alan 26 ncı maddesinde

• “Bedelin döviz ile hesaplanması halinde döviz, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği andaki cari kur üzerinden Türk parasına çevrilir.”

Denildiğinden,  vergiyi doğuran olayın malın teslimi ya da hizmetin ifası ile gerçekleşeceği; dolayısı ile irsaliye tarihinin kuru dikkate alınarak faturaların düzenlenmiş olması gerekeceği alıcı ve satıcılar arasında karşılıklı olarak hak kaybını önleyecektir.

31.05.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.