Değerli Arkadaşlar,
Anonim ve Limited Şirketlerin genel kurul usul ve esaslarına yönelik iki bölümden oluşan yazı dizisinin ikinci bölümü olan bu bölümde şirketlerde genel kurul toplantı çeşitleri, genel kurul öncesi yapılması gerekenler, genel kurul gündeminin hazırlanması, bakanlık iznine tabi izinler varsa bakanlık izinlerinin alınması, genel kurulda bakanlık temsilcisi bulundurma zorunluluğu varsa temsilci görevlendirilmesi için bakanlığa başvurulması, toplantı ve karar nisapları hakkında bilgiler paylaşılarak genel kurul yapmak isteyen sermaye şirketlerinin işlemlerinde yardımcı olmak amaçlanmıştır.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 409. Maddesinde anonim şirketlerin, 617. Maddesinde ise limited şirketlerin olağan genel kurullarının her faaliyet dönemi sonundan itibaren üç ay içinde yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
Olağan genel kurul toplantısı, her hesap dönemi sonundan itibaren üç ay içinde yapılır. Buna göre hesap dönemi takvim yılı olan şirketlerde toplantılar yılın ilk üç ayı içinde, özel hesap dönemi olan şirketlerde ise, hesap döneminin bittiği günü izleyen ilk üç ay içinde yapılır
Olağanüstü genel kurul toplantısı, şirket için toplantının yapılmasını gerektiren durumların ortaya çıktığı zamanlarda yapılır.
İmtiyazlı pay sahiplerinin haklarını ihlal edecek nitelikteki esas sözleşme değişikliğinin görüşüleceği genel kurul toplantısında, imtiyazlı payları temsil eden sermayenin en az yüzde altmışına sahip olan imtiyazlı pay sahiplerinin veya temsilcilerinin toplantıda hazır bulunmaları ve bunların çoğunluğunun genel kurulda esas sözleşme değişikliğine olumlu oy vermeleri halinde, ayrıca özel kurul toplantısı yapılmaz.
İmtiyazlı pay sahipleri özel kurulu; imtiyazlı payların bulunduğu şirketlerde genel kurul tarafından imtiyazlı pay sahiplerinin haklarını ihlal edecek mahiyette esas sözleşme değişikliğine karar verilmesi halinde, anılan karar tarihinden itibaren en geç bir ay içinde toplantıya çağrılır. Bu süre sonuna kadar imtiyazlı pay sahipleri toplantıya çağrılmazsa, her imtiyazlı pay sahibi yönetim kurulunun çağrı süresinin son gününden başlamak üzere onbeş gün içinde, bu kurulun toplantıya çağrılmasını mahkemeden isteyebilir. Çağrıya rağmen süresi içinde imtiyazlı pay sahipleri özel kurulu toplanamazsa, genel kurul kararı onaylanmış sayılır.
Genel kurul toplantıları, esas sözleşmede aksine hüküm olmadıkça, şirketin merkezinin bulunduğu il sınırları içinde yapılır. Şirket merkezinin bulunduğu yerde toplantının hangi adreste yapılacağı esas sözleşmede özel olarak belirtilmemişse, bunu belirleme yetkisi toplantı çağrısı yapanlara aittir. Toplantının, şirket merkezinin bulunduğu il sınırları dışındaki başka bir yerde veya yurt dışında yapılabilmesi için bunun esas sözleşmede açıkça düzenlenmesi gerekir. Çağrı ilanında; toplantı yerinin doğru, anlaşılır ve ayrıntılı biçimde belirtilmesi gerekir.
Olağan genel kurul toplantısının gündeminde sırasıyla şu hususlar bulunur: a) Açılış ve toplantı başkanlığının oluşturulması. b) Yönetim kurulunca hazırlanan yıllık faaliyet raporunun okunması ve müzakeresi. c) Denetçi raporlarının okunması. (Bağımsız Denetime tabi ise) ç) Finansal tabloların okunması, müzakeresi ve tasdiki. d) Yönetim kurulu üyelerinin ibrası. e) Kârın kullanım şeklinin, dağıtılacak kâr ve kazanç payları oranlarının belirlenmesi f) Yönetim kurulu üyelerinin ücretleri ile huzur hakkı, ikramiye ve prim gibi hakların belirlenmesi. g) Faaliyet yılı içinde yönetim kurulu üyeliklerinde eksilme meydana gelmiş ve yönetim kurulunca atama yapılmış ise atamanın genel kurulca onaylanması. ğ) Görev süreleri sona ermiş olan yönetim kurulu üyelerinin seçilmesi, şayet esas sözleşmede görev süreleri belirtilmemişse görev sürelerinin tespiti. h) Denetçinin seçimi. (Bağımsız Denetime tabi ise) |
3. Çağrılı genel kurullarda- İlan (halka kapalı şirketlerde 15 gün, halka açık şirketlerde ise 21 gün olarak belirlenmiştir)
Genel Kurulun toplantıya çağrılmasına ilişkin ilanlarda ve pay sahiplerine gönderilecek mektuplarda;
4. Finansal Tabloların Hazırlanması
5. Yönetim Kurulu Faaliyet Raporunun Hazırlanması
6. Hazır Bulunanlar Listesinin (Hazirun Cetvelinin) Hazırlanması
7. Bakanlık Temsilcisi Bulundurma Zorunluluğu var ise Temsilci Görevlendirilmesi için Bakanlığa Başvurulması
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu dayanılarak, 28.11.2012 Tarihinde 28481 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Yönetmelik kapsamında;
Aşağıda sayılan genel kurul toplantılarında ve bunların ertelenmesi halinde yapılacak ikinci toplantılarda Bakanlık temsilcisinin bulunması zorunludur:
a. Kuruluş ve esas sözleşme değişikliği işlemleri Bakanlık iznine tabi olan şirketlerin bütün genel kurul toplantılarında,
b.Diğer şirketlerde ise gündeminde, sermayenin arttırılması veya azaltılması, kayıtlı sermaye sistemine geçilmesi ve kayıtlı sermaye sisteminden çıkılması, kayıtlı sermaye tavanının arttırılması veya faaliyet konusunun değiştirilmesine ilişkin esas sözleşme değişikliği ile birleşme, bölünme veya tür değişikliği konuları bulunan genel kurul toplantılarında.
c. Genel kurula elektronik ortamda katılım sistemini uygulayan şirketlerin genel kurul toplantılarında.
ç. Yurt dışında yapılacak bütün genel kurul toplantılarında.
d. Yurt dışında yapılacak imtiyazlı pay sahipleri özel kurul toplantılarında.
Yukarıda zikredilenlerin dışındaki genel kurul toplantılarında ve imtiyazlı pay sahipleri özel kurullarında Bakanlık temsilcisinin bulunması zorunlu değildir. Ancak genel kurulu toplantıya çağıranların talep etmeleri ve bu taleplerin görevlendirme makamınca uygun görülmesi halinde Bakanlık temsilcisi görevlendirilir.
Bakanlık Temsilcisi görevlendirilen toplantılarda, Bakanlık Temsilcisinin yokluğunda alınan kararlar geçerli değildir.
Genel Kurul Toplantı yerinde aşağıdaki belgelerin bulundurulması zorunludur.
Toplantı esnasında yapılacak işlemler ise;
ANONİM ŞİRKETLERDE TOPLANTI VE KARAR NİSAPLARI
|
1.Toplantı |
2.Toplantı |
Karar Nisabı |
||||
Genel Kurul ( Türk Ticaret Kanunu m.418) |
1/4[1] |
Nisap aranmaz |
Toplantıda hazır bulunanların çoğunluğu
|
|
|||
Esas sözleşme değişiklikleri (Genel – Türk Ticaret Kanunu m.421/1)
|
1/2[2] |
1/3 |
Toplantıda hazır bulunanların çoğunluğu |
|
|||
Tasfiye halinde genel kurul ( Türk Ticaret Kanunu m.546/3) |
1/4 |
Nisap aranmaz |
Toplantıda hazır bulunanların çoğunluğu
|
|
|||
Pay senetleri menkul kıymet borsalarında işlem gören şirketlerde;
|
|
||||||
Sermayesinin artırılması ve kayıtlı sermaye tavanının yükseltilmesine ilişkin esas sözleşme değişiklikleri (Türk Ticaret Kanunu m.421/5)
|
1/4[3] |
Nisap aranmaz |
Toplantıda hazır bulunanların çoğunluğu |
|
|||
Birleşmeye, bölünmeye ve tür değiştirmeye ilişkin kararlar ( Türk Ticaret Kanunum.421/5) |
1/4[4] |
Nisap aranmaz |
Toplantıda hazır bulunanların çoğunluğu |
|
|||
|
|
|
|
|
|||
Anonim Şirketlerde Diğer Genel Kurul Kararları |
Toplantı Nisabı |
Karar Nisabı |
|
||||
Bilanço zararlarının kapatılması için yükümlülük ve ikincil yükümlülük koyan kararlar ( Türk Ticaret Kanunu m.421/f.2)
|
Oybirliği |
Oybirliği |
|
||||
Şirketin merkezinin yurt dışına taşınmasına ilişkin kararlar ( Türk Ticaret Kanunu m.421/f.2)
|
Oybirliği |
Oybirliği |
|
||||
Şirketin işletme konusunun tamamen değiştirilmesi (Türk Ticaret Kanunu m.421/f.3) |
Sermayenin en az %75’ini oluşturan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oylarıyla
|
Sermayenin en az %75’ini oluşturan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oylarıyla
|
|
||||
İmtiyazlı pay oluşturulması (Türk Ticaret Kanunu m.421/f.3) |
Sermayenin en az %75’ini oluşturan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oylarıyla
|
Sermayenin en az %75’ini oluşturan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oylarıyla
|
|
||||
Nama yazılı payların devrinin sınırlandırılması (Türk Ticaret Kanunu m.421/f.3) |
Sermayenin en az %75’ini oluşturan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oylarıyla
|
Sermayenin en az %75’ini oluşturan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oylarıyla
|
|
||||
Sermayenin azaltılması (Türk Ticaret Kanunu m.473/f.3) |
Sermayenin en az %75’ini oluşturan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oylarıyla
|
Sermayenin en az %75’ini oluşturan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oylarıyla
|
|
||||
Fesih ve tasfiye genel kurulu (Türk Ticaret Kanunu m.529/f.1/d) |
Sermayenin en az %75’ini oluşturan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oylarıyla
|
Sermayenin en az %75’ini oluşturan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oylarıyla
|
|
||||
Tasfiyeden dönülmesi (Türk Ticaret Kanunu m.548/f.1)
|
Sermayenin en az %60’ı |
Sermayenin en az %60’ının oyu |
|
||||
Yönetim Kurulu Kararları (Türk Ticaret Kanunu m.390/f.1) |
Üye tam sayısının çoğunluğu[5] |
Toplantıda hazır bulunan üyelerin çoğunluğu
|
|
||||
Birleşme Kararı (Türk Ticaret Kanunu m.151/f.1/a) |
Esas veya çıkarılmış sermayenin çoğunluğu temsil edilmelidir.
|
Genel Kurulda mevcut oyların ¾’ü |
|
||||
Bölünme Sözleşmesi veya bölünme planının onanması ile ilgili genel kurul (Türk Ticaret Kanunu m.173/f.2) |
Esas veya çıkarılmış sermayenin çoğunluğu temsil edilmelidir.
|
Genel Kurulda mevcut oyların ¾’ü |
|
||||
Oranın korunmadığı bölünmede onama kararı (Türk Ticaret Kanunu m.173/f.3)
|
Esas veya çıkarılmış sermayenin çoğunluğu temsil edilmelidir.
|
Devreden şirkette oy hakkını haiz ortakların en az %90’nı |
|
||||
Tür değiştirme kararı (Türk Ticaret Kanunu m.189/f.1/a)-Genel kural
|
Esas veya çıkarılmış sermayenin 2/3’nü karşılaması şartıyla[6] (Anonim şirketin limited şirkete dönüştürülmesi halinde, ek ödeme veya kişisel edim doğacaksa, kararlar tüm ortakların katılımı ile alınır)
|
Genel Kurulda mevcut oyların 2/3’ü (Anonim şirketin limited şirkete dönüştürülmesi halinde, ek ödeme veya kişisel edim doğacaksa, kararlar tüm ortakların katılımı ile alınır)
|
|
||||
Anonim şirketin kooperatife dönüşmesine ilişkin karar (Türk Ticaret Kanunu m.189/f.1/b) |
Tüm ortakların onayı |
Tüm ortakların onayı |
|
||||
Önemli miktarda şirket aktiflerinin toptan satış kararı |
Sermayenin en az %75’ini oluşturan pay sahiplerinin katılımı
|
Sermayenin en az %75’ini oluşturan pay sahiplerinin ya da temsilcilerinin olumlu oylarıyla
|
|
||||
İmtiyazlı Pay Sahipleri Özel Kurul Toplantısı Kararları |
İmtiyazlı payları temsil eden sermayenin en az %60’ına sahip pay sahiplerinin veya temsilcilerinin katılımı
|
Toplantıda temsil edilen payların çoğunluğunun olumlu oyu |
|
||||
GENEL KURAL ( Türk Ticaret Kanunu m.620) |
Kanun veya şirket sözleşmesinde aksi öngörülmediği takdirde seçim kararları dahil,tüm genel kurul kararları, toplantıda temsil edilen oyların salt çoğunluğu ile alınır. |
ÖNEMLİ KARARLAR (Türk Ticaret Kanunu m.621) |
|
Şirket işletme konusunun değiştirilmesi |
Temsil edilen oyların en az 2/3’ünün ve oy hakkı bulunan esas sermayenin tamamının salt çoğunluğunun bir arada bulunması koşulu ve aynı nisap ile alınır. |
Oyda imtiyazlı esas sermaye paylarının öngörülmesi |
Temsil edilen oyların en az 2/3’ünün ve oy hakkı bulunan esas sermayenin tamamının salt çoğunluğunun bir arada bulunması koşulu ve aynı nisap ile alınır. |
Esas sermayenin artırılması |
Temsil edilen oyların en az 2/3’ünün ve oy hakkı bulunan esas sermayenin tamamının salt çoğunluğunun bir arada bulunması koşulu ve aynı nisap ile alınır. |
Rüçhan hakkının sınırlandırılması ya da kaldırılması |
Temsil edilen oyların en az 2/3’ünün ve oy hakkı bulunan esas sermayenin tamamının salt çoğunluğunun bir arada bulunması koşulu ve aynı nisap ile alınır. |
Şirket merkezinin değiştirilmesi |
Temsil edilen oyların en az 2/3’ünün ve oy hakkı bulunan esas sermayenin tamamının salt çoğunluğunun bir arada bulunması koşulu ve aynı nisap ile alınır. |
Müdürlerin ve ortakların, bağlılık yükümüne veya rekabet yasağına aykırı faaliyette bulunmalarına genel kurul tarafından onay verilmesi |
Temsil edilen oyların en az 2/3’ünün ve oy hakkı bulunan esas sermayenin tamamının salt çoğunluğunun bir arada bulunması koşulu ile ve aynı nisap ile alınır. Bu halde, Türk Ticaret Kanunu m.619/f.3 gereğince, ilgili ortak oy kullanamaz. |
Bir ortağın haklı sebepler dolayısıyla şirketten çıkarılması için mahkemeye başvurulması ve bir ortağın şirket sözleşmesinde öngörülen sebepten dolayı şirketten çıkarılması |
Temsil edilen oyların en az 2/3’ünün ve oy hakkı bulunan esas sermayenin tamamının salt çoğunluğunun bir arada bulunması koşulu ile ve aynı nisap ile alınır. |
||
Şirketin feshi |
Temsil edilen oyların en az 2/3’ünün ve oy hakkı bulunan esas sermayenin tamamının salt çoğunluğunun bir arada bulunması koşulu ile ve aynı nisap ile alınır. |
||
Kanunda belli kararların alınabilmesi için ağırlaştırılmış nisap aranıyorsa, bu nisabı daha da ağırlaştıracak şirket sözleşmesi hükümlerine ilişkin kararlar (Türk Ticaret Kanunu m.621/f.2) |
Ancak şirket sözleşmesinde öngörülecek çoğunlukla alınabilir. |
||
Sermayenin azaltılması (Türk Ticaret Kanunu m.592, m.473/3, m.421/3) |
Sermayenin en az %75’ini oluşturan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin olumlu oy vermesi gerekir. |
||
ŞİRKET SÖZLEŞMESİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ –(GENEL KURAL- Türk Ticaret Kanunu m.589) |
Aksi şirket sözleşmesinde öngörülmediği takdirde esas sermayenin 2/3 sini temsil eden ortakların kararı ile değiştirilebilir. (Türk Ticaret Kanunu m.621 hükmü saklıdır.) |
||
Ek ya da yan edim yükümlülükleri öngören sözleşme değişikliği veya bu tür mevcut yükümlülükleri artıran değişikliklere ilişkin genel kurul kararları ( Türk Ticaret Kanunu m.607) |
İlgili tüm ortakların onayı ile alınabilir. |
||
Ana sözleşmeye ortaklıktan çıkarma maddesi eklenmesine ilişkin karar |
Temsil edilen oyların %100 katılımı ile alınır. |
|
|
Kaynak:
[1] Kanunda veya esas sözleşmede, aksine daha ağır nisap öngörülmüş bulunan hallar hariç, sermayenin en az dörtte birini karşılayan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin varlığıyla toplanır.
[2] Kanunda veya esas sözleşmede aksine hüküm bulunmadığı takdirde.
[3] Esas sözleşmede daha ağır bir nisap öngörülmediği takdirde.
[4] Esas sözleşmede daha ağır bir nisap öngörülmediği takdirde.
[5] Esas sözleşmede ağırlaştırıcı bir hüküm bulunmadığı takdirde
[6] Kanunun 421. maddesinin 5. fırkasının (b) bendi hükmü saklı olmak şartıyla.
11.04.2019
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.